Podsumowując 2018 rok można stwierdzić, że Polska to spokojny i bezpieczny kraj na tle innych państw europejskich.
Liczby, tabele i wykresy towarzyszące rocznym podsumowaniom są powodem do dumy z poprawiających się w ogromnej większości danych związanych z bezpieczeństwem naszych obywateli, stanowiąc jednocześnie wyzwanie do dalszej pracy. Robimy wszystko, by liczby przestępstw, pokrzywdzonych, strat, wypadków i ich ofiar były coraz niższe. Za każdą z nich bowiem kryje się ludzka krzywda. Najwyższa od 1990 roku ocena naszej pracy oraz poczucie bezpieczeństwa Polaków są dla nas wyrazem uznania, za które dziękujemy. Obiecujemy, że nie spoczniemy w podejmowaniu wysiłków na rzecz dalszej poprawy bezpieczeństwa w Polsce.
Rośnie zaufanie do Policji. Polacy czują się bezpiecznie
Ostania edycja badań CBOS pokazała, że 74% Polaków dobrze ocenia działania Policji. To najwyższa od 1990 roku ocena, która jednocześnie sprawiła, że Policja jest najlepiej ocenianą instytucją publiczną w kraju spośród ocenianych instytucji. Jednocześnie 86% Polaków ocenia Polskę jako bezpieczny kraj, zaś aż 93% ankietowanych zadeklarowało, że czuje się bezpiecznie w miejscu zamieszkania. Tak dobre oceny największej w Polsce formacji mundurowej są wynikiem wytężonej pracy policjantek, policjantów i wspomagających ich pracowników Policji.
Spadek przestępczości
W Polsce w roku 2018 popełniono 795.976 przestępstw, a ich wykrywalność wzrosła w porównaniu z 2017 rokiem o 1,6 % i wynosi 74,1%. Trzeba jednak wspomnieć w tym miejscu o mającej miejsce niezwykle istotnej zmianie przepisów karnych dotyczących niealimentacji. Wprowadzone zmiany sprawiły, że liczba takich przestępstw wzrosła z 16.893 w roku 2017 do 70.455 w roku 2018 (wzrost o 317%). Nie licząc niealimentacji w roku 2017 popełniono 765.176 przestępstw, zaś w roku 2018 popełniono 725.521 przestępstw, co wskazuje na spadek o aż 5,2%. Wykrywalność przestępstw (bez niealimentacji) wyniosła 60,6%.
Niemal pięcioprocentowy spadek (-4,8%) odnotowano w kategorii siedmiu najważniejszych przestępstw, najbardziej dokuczliwych dla obywateli. W roku 2017 popełniono ich 243.102 zaś w roku 2018 takich przestępstw popełniono 231.403. Jednocześnie wykrywalność tych przestępstw wzrosła o 1,2% w porównaniu do roku 2017.
Znacząco spadła liczba bójek i pobić. Rok 2017 podsumowano liczbą 5.071 zaś miniony rok liczbą 4.406 co stanowi ponad trzynastoprocentowy spadek (-13,1%).
Jeszcze większy spadek zanotowano w kategorii: rozboje, wymuszenia i kradzieże rozbójnicze. Tutaj w roku 2017 odnotowano 8.114 przestępstw, zaś w roku 2018 odnotowano ich 6.807, a zatem aż o 16,1% mniej.
Spadki odnotowano także w kategoriach „uciążliwych”, dotykających obywateli na co dzień. W roku 2017 odnotowano 111.291 kradzieży mienia, zaś w roku 2018 stwierdzono 103.218 kradzieży (-7,3%).
Uszkodzenia mienia to w 2017 roku 38.055 czynów przy 36.072 takich czynach w roku 2018 (-5,2%).
W minionym roku skradziono 9.075 samochodów i jest to pierwszy w historii spadek poniżej 10 tys. W roku 2017 skradziono 10.240 pojazdów. Różnica to -11,4%, a jednocześnie wykrywalność sprawców kradzieży samochodów wzrosła o 3%.
Cieszy spadek liczby przestępstw korupcyjnych. W roku 2017 było ich 33.459, zaś w ubiegłym roku 32.601 (-2,6%).
W przypadku przestępstw gospodarczych spadek wynosi 4,5%. W 2017 roku było ich 190.645, natomiast w 2018 roku 182.023.
Policja jest też skuteczniejsza w zabezpieczaniu mienia przestępców. W 2017 roku funkcjonariusze zabezpieczyli majątek o łącznej wartości 1.453.745,554 zł, zaś rok miniony to już mienie o wartości 1.814.753.642 zł.
Policja w ramach ustawowych zadań, mając na celu zwalczanie przestępczości narkotykowej ujawniła i zabezpieczyła w roku 2018 (bez CBŚ Policji) ponad 4 tony narkotyków, co daje tendencję wzrostową do roku poprzedniego o 30,2 %.
Ponadto ujawniono i zlikwidowano 1.224 nielegalne uprawy konopi innych niż włókniste, w których zabezpieczono 103.873 krzewów konopi, z których można potencjalnie otrzymać ponad 2 tony (2.285 kg) marihuany, której nie zdołano wprowadzić na rynek konsumencki. W 2018 roku policjanci ujawnili i zlikwidowali 10 nielegalnych laboratoriów produkujących narkotyki syntetyczne.
Jednym z najbardziej dotkliwych dla instytucji finansów publicznych, są przestępstwa oszustwa podatkowego, popełniane z wykorzystaniem „znikającego” podatnika, tzw. karuzela podatkowa. Sprawcy pozostający w łańcuchu karuzeli podatkowej, nie płacą podatku VAT, bądź wyłudzają jego zwrot z jednoczesnym uchylaniem się należności publicznoprawnych w postaci podatku dochodowego.
Przykładowe sprawy realizowane przez piony kryminalne Policji (bez CBŚ Policji):
- Policjanci Komendy Stołecznej Policji na terenie województwa mazowieckiego zatrzymali 5 osób podejrzanych o udział w zorganizowanej grupie przestępczej zajmującej się dystrybucją środków zastępczych tzw. dopalaczy za pośrednictwem Internetu. W wyniku działań ujawniono i zlikwidowano magazyn służący do przechowywania, przetwarzania i dystrybuowania substancji psychoaktywnych. Zabezpieczono ok. 118 kg substancji psychoaktywnych, zablokowano środki pieniężne należące do sprawców. Łączna wartość zabezpieczonego mienia to ok. 400.000 zł.
- Policjanci Komendy Stołecznej Policji na terenie województwa mazowieckiego zatrzymali 4 osoby podejrzane o udział w zorganizowanej grupie przestępczej, zajmującej się wewnątrzwspólnotowym nabyciem, przewozem, produkcją oraz wprowadzaniem do obrotu znacznych ilości środków odurzających i substancji psychotropowych. Ujawniono miejsce, gdzie sprawcy wytwarzali substancje psychotropowe siarczan amfetaminy, a także sprzęt służący do ich wytwarzania. Zabezpieczono substancje psychotropowe i środki odurzające – ok. 176 kg amfetaminy, 230 kg marihuany, 15 kg kokainy oraz 80 kg tabletek MDMA.
- Policjanci KWP w Rzeszowie zatrzymali 6 osób podejrzanych o udział w zorganizowanej grupie przestępczej zajmującej się nabywaniem, przechowywaniem oraz wprowadzaniem do obrotu znacznych ilości wyrobów tytoniowych, w postaci papierosów różnych marek bez znaków skarbowych akcyzy powodując straty na szkodę Skarbu Państwa w kwocie 3.819.407 zł. U sprawców przestępstw dokonano zabezpieczenia majątkowego na łączną kwotę 856.502 zł. Funkcjonariusze KWP w Łodzi zatrzymali 6 osób podejrzanych o udział w zorganizowanej grupie przestępczej, mającej na celu popełnianie przestępstw karnoskarbowych na terenie Polski i Niemiec. Grupa zajmowała się nielegalną produkcją i obrotem papierosami na dużą skalę, który to proceder naraził Skarb Państwa na uszczuplenia podatkowe w łącznej kwocie 460.000.000 zł.
- Funkcjonariusze KPP w Wołominie, zatrzymali 1 osobę podejrzaną o udział w zorganizowanej grupie przestępczej, zajmującej się nielegalną produkcją papierosów bez znaków akcyzy skarbowej oraz jej hurtową dystrybucję na terenie całej Polski, narażając Skarb Państwa na uszczuplenie należnego podatku akcyzowego w wysokości 2 133 000 zł. W wyniku przeprowadzonych czynności zabezpieczono maszyny do produkcji papierosów na kwotę około 5.000.000 zł oraz zabezpieczono mienie o wartości 1.600.000 zł.
Centralne Biuro Śledcze Policji
Ogromne sukcesy odnotowało Centralne Biuro Śledcze Policji, którego działania pozwoliły na zebranie materiału procesowego i przedstawienie zarzutów 3.833 osobom (2017- 3.761). Niemal co drugi podejrzany (2018 r. – 1 915, 2017 r. – 1 806) usłyszał zarzuty kierowania lub udziału w zorganizowanej grupie przestępczej. Co trzeci podejrzany (2018 r. – 1 304, 2017r. – 1 245) w wyniku działań CBŚP został tymczasowo aresztowany. Skuteczna walka ze zorganizowaną przestępczością miała również wymiar w likwidacji zaplecza finansowego grup przestępczych i zabezpieczania majątków na poczet przyszłych kar. W blisko 19-letniej historii Biura zabezpieczono rekordowe wartości mienia u przestępców (2018r. – ponad 853 mln zł, 2017 – prawie 644 mln zł). Wśród zabezpieczanego mienia największe wartości stanowią nieruchomości oraz środki finansowe ujawniane na rachunkach bankowych i w gotówce. Zabezpieczane ruchomości w minionym roku to przede wszystkim luksusowe samochody, dzieła sztuki i drogocenna biżuteria, a także mienie ukrywane poza granicami RP.
Dzięki działaniom policjantów CBŚ Policji na czarny rynek nie trafiło ponad 11 ton narkotyków, czterokrotnie więcej niż w 2017 roku. Z takiej ilości narkotyków można by uzyskać ponad 52 mln porcji (tzw. działek). Wartość hurtowa zabezpieczonych narkotyków to ok. 187 mln zł, zaś ich wartość detaliczna wynosi około 304 mln zł. Zabezpieczono nie tylko narkotyki, ale także ogromne ilości prekursorów, co zapobiegło wyprodukowaniu kolejnych ton środków odurzających. Podczas prowadzonych akcji zlikwidowano 22 laboratoria narkotyków syntetycznych, 40 plantacji konopi indyjskich, na których zabezpieczono ponad 14 tysięcy krzewów. Ten wynik to także efekt współpracy CBŚP ze służbami polskimi i zagranicznymi.
Wiele sukcesów odnieśli policjanci CBŚP w walce z tzw. dopalaczami. Rozbijając kolejne grupy sprzedające te substancje zabezpieczono ponad 153 kg niebezpiecznych środków i zlikwidowano ostatnie stacjonarne sklepy z tymi substancjami.
Najważniejsze realizacje spraw CBŚP w roku 2018 to:
- międzynarodowa akcja służb wymierzona w nielegalny obrót bronią palną i materiałami wybuchowymi na terenie Polski oraz przemytu do Europy znacznych ilości nielegalnych materiałów wybuchowych. Członkowie zorganizowanej grupy przestępczej obracali wyrobami pirotechnicznymi klas F4, T2 i P2, którymi obrót i posiadanie jest zabronione i wymaga uzyskania zezwolenia Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji:
– W województwie mazowieckim, śląskim i łódzkim zatrzymano 57 osób, a dodatkowo jedną na terenie Niemiec.
– Podczas akcji w Polsce zlikwidowano 5 magazynów, zabezpieczając około 80 ton materiałów wybuchowych w postaci koncesjonowanych wyrobów pirotechnicznych klasy F4, T2 i P2, o przybliżonej wartości około 5 mln euro.
– Sąd tymczasowo aresztował 9 podejrzanych, a 17 osób zostało objętych dozorami Policji.
– 5 grudnia 2018 roku m.in. na podstawie materiałów zgromadzonych przez CBŚP, na terenie Niemiec tamtejsi funkcjonariusze zatrzymali 51 osób, którym przedstawiono zarzuty nielegalnego nabywania oraz posiadania materiałów wybuchowych w postaci wyrobów pirotechnicznych klasy F4/T2/P2.
- Centralne Biuro Śledcze Policji realizowało w 2018 roku wiele spraw ekonomicznych, czego przykładem jest śledztwo dotyczące wyłudzenia podatku VAT w obrocie paliwami, gdzie wartość strat na szkodę Skarbu Państwa to kwota ok. 700 mln zł. Uzyskane w ten sposób środki finansowe prano poprzez transakcje na rachunkach bankowych – pozorowane legalną działalnością biznesową, nabywanie dóbr luksusowych takich jak nieruchomości, drogie samochody czy biżuterię oraz transferowano transgranicznie poprzez założone w tym celu spółki na Cyprze i w Szwajcarii. W wyniku pracy policjantów i prokuratorów ustalono mienie znajdujące na rachunkach bankowych w tzw. rajach podatkowych, tj. w Księstwie Liechtenstein (36 mln euro) i w Szwajcarii (14 mln franków szwajcarskich), w stosunku do którego prokurator wydał postanowienia o zabezpieczeniu majątkowym. Obecnie trwają czynności prawno-proceduralne mające na celu spowodowanie przekazania tych środków do Polski. Na podstawie zebranego materiału dowodowego 25 osobom przedstawiono zarzuty. Zabezpieczono także mienie należące do podejrzanych na łączną kwotę ponad 230 mln zł, z czego w 2018 r. zabezpieczono ponad 184 mln zł.
Cyberprzestępczość
Coraz większe znaczenie ma zwalczanie cyberprzestępczości. W Komendzie Głównej Policji działa Biuro do Walki z Cyberprzestępczością. Liczba spraw koordynowana przez biuro z roku na rok rośnie. W roku 2017 biuro koordynowało 1.600 spraw, zaś w roku 2018 były to już 2.183 sprawy. W roku 2017 policjanci biura ustalili 670 podejrzanych, z czego 82 zostało aresztowanych. W minionym roku ustalono 749 podejrzanych, a areszty zastosowano wobec 148.
- W styczniu 2018 r. Policjanci Biura do Walki z Cyberprzestępczością KGP, Wydziału Kryminalnego KWP w Lublinie wspólnie z policjantami KSP w Warszawie, KWP w Kielcach, KWP w Krakowie oraz funkcjonariuszami SG przy wykorzystaniu policjantów BOA KGP oraz OPP Warszawa na terenie województwa mazowieckiego i lubelskiego zatrzymali 50 osób, w tym 48 osób narodowości tajwańskiej. Podejrzewani w okresie od 1.01.2017 r. do 30.10.2017 r. w Lublinie i innych miastach na terenie kraju oraz Chińskiej Republiki Ludowej kierowali oraz brali udziału w zorganizowanej grupie przestępczej. Oszustwo polegało na tym, że przy użyciu sieci telekomunikacyjnej przestępcy doprowadzili do niekorzystnego rozporządzenia mieniem szeregu obywateli Chińskiej Republiki Ludowej. Stosując socjotechniki nakłaniali ich do wpłacania pieniędzy. Pokrzywdzeni byli przekonani, że w związku prowadzonymi rzekomo wobec nich postępowaniami karnymi przelewają pieniądze na konto organów ścigania. W ten sposób oszuści wyłudzili nie mniej niż 1.8 mln euro. W tej sprawie aresztowano 49 osób.
Bezpieczeństwo na drodze
To co bezpośrednio dotyka Polaków, to bezpieczeństwo na drodze. Dane wstępne z 1 stycznia 2019 r. wskazują, że w minionym roku doszło do 31.410 wypadków, w których życie straciło 2.838 osób, a rany odniosło 37.000. Rok wcześniej takich wypadków było 32.760, życie w nich straciło 2.831 osób, a rannych zostało 39.466 osób. Choć wypadków było w 2018 roku mniej o ponad 4%, a rannych mniej o ponad 6% to liczba zabitych niestety niemal nie zmieniła się. Oznacza to, że wypadki były tragiczniejsze w skutkach. Będzie to stanowiło przedmiot analiz. Już pracujemy nad tym, by działania profilaktyczne w tym zakresie były skuteczniejsze.
Nieustannie prowadzone są akcje kierowane przeciwko pijanym kierowcom. Choć ich liczba systematycznie spada (-6,6%), to w roku 2018 zatrzymano 51.615 nietrzeźwych kierujących, przy 55.264 nietrzeźwych w roku 2017.
Krajowa Mapa Zagrożeń Bezpieczeństwa
Od ponad dwóch lat funkcjonuje Krajowa Mapa Zagrożeń Bezpieczeństwa. Z tego interaktywnego narzędzia korzysta coraz więcej obywateli. Obecnie odnotowano blisko milion zgłoszeń (982.707), a ich sprawdzalność przekroczyła 50%. To pokazuje, jak ważne dla Polaków jest to, co dzieje się wokół nich. Nie pozostają obojętni na łamanie prawa i nie boją się nam o tym mówić. To cieszy, bo oznacza zaufanie oraz pozwala skutecznie walczyć z niewłaściwymi zjawiskami tam, gdzie najsilniej występują.
Modernizacja
Rok 2018 to czas znaczącego doposażenia Policji. Sfinalizowano pierwszy w historii zakup nowych śmigłowców. Dwie nowoczesne maszyny S-70i Black Hawk zostały odebrane i są już w dyspozycji Policji. Podpisano także umowę na zakup kolejnego śmigłowca, którego odbiór ma się odbyć w marcu 2019 r.
W 2018 r. zrealizowane zostały dostawy różnego sprzętu transportowego w liczbie 1.237 szt. za ok. 129,6 mln zł, w tym środki z Programu Modernizacji Policji – 96 mln zł, środki Funduszu Wsparcia Policji (FWP) – 29,7 mln zł, środki WFOŚiGW -2,6 mln zł, środki NFOŚiGW -1,04 mln zł, środki budżetowe inne niż PMP -260 tys. zł.
Służby ruchu drogowego zostały zasilone nowoczesnymi samochodami marki BMW. Pod koniec roku do użytku weszły także superszybkie radiowozy KIA Stinger, przeznaczone do walki z piratami drogowymi.
W ramach realizacji zadań związanych z działalnością inwestycyjną jednostek Policji w 2018 r. zakończonych 39 inwestycji, na których realizację wydatkowano kwotę 38,6 mln zł z Programu modernizacji Policji (…).
Wśród zakończonych 39 przedsięwzięć inwestycyjnych uzyskano następujące efekty:
- budowa nowych obiektów – 11 efektów
- adaptacja, przebudowa – 19 efektów
- termomodernizacja obiektów – 9 efektów
Do najważniejszych efektów rzeczowych uzyskanych w ramach działalności inwestycyjnej w 2018 r. zaliczyć należy:
- OPP w Krakowie budowa siedziby przy ul. Władysława Łokietka 205 (KWP Kraków)
- KMP we Włocławku – termomodernizacja budynku E (KWP Bydgoszcz)
- KP w Dobrzejewicach – budowa nowej siedziby wraz z zapleczem kynologicznym (KWP Bydgoszcz)
- KP we Mszczonowie- budowa nowej siedziby (KWP zs w Radomiu)
- KMP w Bielsku Białej – budowa nowej siedziby (KWP Katowice)
- i inne.
Należy zaznaczyć, że priorytetowe działania związane z reaktywowaniem zlikwidowanych posterunków Policji, które wdrożone zostały od 2016 r., pozwoliły na odtworzenie do chwili obecnej 97 posterunków, z czego 25 siedzib przypada na 2018 r.
W 2018 r. na zakupy w ramach Programu Modernizacji Policji w zakresie sprzętu informatyki i łączności oraz wyposażenia osobistego i ochronnego funkcjonariuszy wydatkowano 53.883 mln zł oraz ponad 114 mln zł przeniesiono do tzw. środków niewygasających, które ustawowo zostaną wydatkowane do 31.03.2019 r.
Za kwotę blisko 14 mln zł zakupiono 2.110 szt. kamer nasobnych, które w znaczący sposób poprawiły bezpieczeństwo służby, zarówno samych funkcjonariuszy, jak i osób, wobec których podejmują interwencje.
Policja jest największym beneficjentem środków finansowych z „ustawy modernizacyjnej”, przypadło jej 5.993 mln zł, tj. 65% całości środków finansowych.
Prewencja
Policyjna służba to nie tylko ściganie sprawców przestępstw i wykroczeń. To nie tylko pogoń za piratami drogowymi czy też obsługa zdarzeń drogowych. To także codzienna służba prewencyjna. W mijającym 2018 roku policjantki i policjanci podjęli ponad 5,8 mln interwencji, co oznacza, że średnio każdej doby interweniowali blisko 16 tys. razy!
Funkcjonariusze wspierają osoby starsze i nieporadne. Przykładem niech będzie dzielnicowy z Gorzowa Wielkopolskiego, który zorganizował dla bezdomnych zapas drewna na opał. Dwaj policjanci w woj. warmińsko – mazurskim pieszo pokonali 2 km przez pola, by dotrzeć do starszej kobiety, która nie była w stanie wydostać się z położonego na odludziu domu. Gdyby nie ich determinacja kobieta zmarłaby z wychłodzenia. Z kolei w Warszawie policjant w pełnym umundurowaniu wskoczył do Wisły, by uratować tonącego mężczyznę. Niejednokrotnie funkcjonariusze eskortują osoby, które pilnie potrzebują dostać się do szpitala. Odnajdują osoby zaginione: i dzieci i dorosłych.
Każdego dnia policjantki i policjanci spotykają się z obywatelami: czy to dzielnicowi z seniorami, czy to profilaktycy z dziećmi i młodzieżą, czy to inni funkcjonariusze w trakcie licznych festynów i pikników.
Prowadzone są liczne kampanie prewencyjne, m. in.: Kręci mnie bezpieczeństwo… nad wodą, na stoku (działania całoroczne), Bezpieczna droga do szkoły, Bezpieczny senior. Nieustannie realizowany jest program Dzielnicowy bliżej nas.
W minionym roku Polska była gospodarzem kilku wydarzeń o randze międzynarodowej. To była m.in. majowa sesja zgromadzenia NATO czy ostatnie wydarzenia jakimi był szczyt klimatyczny COP24. Wszystkie te wydarzenia przebiegły spokojnie, a do Polski z całego świata płynęły gratulacje i pochwały podkreślające profesjonalizm polskiej Policji.
(KGP)