Premier Donald Tusk przedstawił w Sejmie informację z dotychczasowych prac rządu w związku z powodzią, która przechodzi przez Polskę.
Swoje sprawozdania przedstawili również Ministrowie zaangażowani w działania pomocowe. Ostatnie dni to liczne sztaby kryzysowe, spotkania z poszkodowanymi mieszkańcami zalanych terenów, a także prace nad rozwiązaniami, które ułatwią radzenie sobie ze skutkami powodzi. Jedno jest pewne – dzięki działaniom służb, mieszkańców i ochotników udało się uniknąć większej katastrofy.
Podziękowania dla „cichych bohaterów”
Szef rządu rozpoczął wystąpienie od podziękowań dla mieszkańców terenów objętych stanem klęski żywiołowej, służb, a także wszystkich zaangażowanych w niesienie pomocy.
“Bez tego gigantycznego wysiłku dziesiątków tysięcy ludzi tam na miejscu i setek tysięcy ludzi, którzy w różny sposób okazują solidarność, praktyczną pomoc tym, którzy walczą z powodzią, nie mielibyśmy szans z tą największą ulewą w historii” – powiedział z mównicy sejmowej premier.
Podczas powodzi uszkodzonych zostało wiele domów i mieszkań oraz dróg, mostów, szkół, przychodni, zalany został także szpital w Nysie. Jednak dzięki wysiłkom ludzi szkód będzie znacznie mniej niż przy powodzi w 1997 roku.
“Według wstępnych ocen, zniszczonych i zalanych lokali mieszkalnych w tym roku, mimo tej wielkiej wody, największej w historii, będzie prawdopodobnie 10-krotnie mniej niż w 1997 roku” – poinformował Donald Tusk.
Dzięki wysiłkowi mieszkańców i służb państwa uratowano wiele miejscowości. Ochroniliśmy również duże miasta takie jak Wrocław czy Opole.
“Kiedy dzisiaj rano we Wrocławiu odbywała się kolejna odprawa sztabu, to widziałem tę ulgę wojewody dolnośląskiego i prezydenta Wrocławia, kiedy mogli potwierdzić prognozę z ostatnich godzin, że stan alarmowy na Odrze we Wrocławiu należy do przeszłości” – zaznaczył Prezes Rady Ministrów.
Premier i Ministrowie od początku monitorowali sytuację w miejscach, które były zagrożone przez wielką wodę m.in. Kłodzko, Głuchołazy, Nysę, Jelenią Górę, Wrocław, Głogów, Nową Sól czy Szczecin.
Działania wyprzedzające
Państwo działało od pierwszych godzin, kiedy pojawiły się alarmujące prognozy z Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej na temat nadchodzących silnych opadów deszczu. Lokalne sztaby kryzysowe, a także ten z udziałem Rządowego Centrum Bezpieczeństwa, MSWiA oraz służb odbywały się już od środy 11 września.
“11 września RCB przesłało wiadomość informującą o zagrożeniu. Natychmiast po tych informacjach poleciłem zorganizowanie odprawy ze służbami, z wojewodami tych województw, które były zagrożone, polecając podjęcie wszelkich działań mających na celu przygotowanie do powodzi” – podkreślił Minister Spraw Wewnętrznych i Administracji Tomasz Siemoniak.
12 września odbył się kolejny sztab kryzysowy, tym razem pod przewodnictwem Ministra T. Siemoniaka. Kolejny w piątek,13 września, we Wrocławiu już z udziałem szefa rządu.
“13-ego w piątek, prognoza poranna brzmiała: opad nie będzie tak duży, jak prognozowaliśmy dzień wcześniej. W piątek wieczorem prognozy znowu się pogorszyły” – wyjaśniał Donald Tusk.
Od pierwszych chwil rząd nie lekceważył prognoz oraz ostrzeżeń i podejmował działania, aby zabezpieczyć zagrożone miejsca.
“Od pierwszego dnia wzywaliśmy wszystkich mieszkańców i powtarzaliśmy to każdego dnia, wielokrotnie: nie lekceważcie rekomendacji straży i policji o potrzebie ewakuacji. Od pierwszych godzin straż pożarna, policja i wojsko docierały do miejscowości wówczas jeszcze nie zalanych, tylko zagrożonych” – zaznaczył Prezes Rady Ministrów.
W działania od samego początku zaangażowani byli żołnierze także Wojsk Obrony Terytorialnej.
“Wojsko polskie od pierwszych godzin jest zaangażowane w akcje ochrony życia i zdrowia ludności oraz we wszelkie działania związane z walką z powodzią” – mówił w Sejmie wicepremier oraz szef MON Władysław Kosiniak-Kamysz.
Premier Donald Tusk zapowiedział, że powstanie kalendarium z podejmowanych działań przed i w trakcie powodzi.
Doraźna pomoc finansowa dla powodzian
Straż, wojsko i policja były w gotowości jeszcze przed nadejściem wielkiej wody. Służby zabezpieczały kryzysowe miejsca i dbały o bezpieczeństwo mieszkańców.
“Pierwsze godziny poświęcone były przede wszystkim ratowaniu. […] Przede wszystkim trzeba było ratować ludzkie życie, zdrowie oraz majątek i dobytek tych ludzi. To była pierwsza, najtrudniejsza faza” – zaznaczył Donald Tusk.
Druga faza pomocy to wsparcie doraźne. Rząd zabezpieczył środki na walkę ze skutkami powodzi. Każdy poszkodowany może otrzymać 10 tysięcy złotych doraźnego wsparcia.
“W tej chwili ponad 30 tysięcy tych zasiłków zostało wypłaconych w ciągu kilku dni. […] Środków na pewno nie zabraknie” – podkreślił szef rządu.
Powodzianie mogą również otrzymać do 100 tysięcy złotych bezzwrotnego wsparcia na remont lub odbudowę budynków gospodarczych. W przypadku budynków mieszkalnych mogą ubiegać się nawet do 200 tysięcy złotych bezzwrotnego wsparcia.
“Wszędzie tam, gdzie będzie konieczna odbudowa od fundamentów albo przeniesienie mieszkańców z terenów ewidentnie zalewowych lub odbudowa nie będzie miała sensu – państwo weźmie na siebie wysiłek organizacyjny i finansowy” – zapewnił premier.
Wczoraj Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy zawierający zapisy, które mają ułatwić walkę ze skutkami powodzi i pomoc poszkodowanym.
„Nie zostawimy ludzi samych sobie”
Rząd zabezpieczył środki w budżecie państwa na pomoc dla poszkodowanych w powodzi. Wsparcie finansowe w wysokości 20 miliardów złotych otrzymamy również z Komisji Europejskiej. Ministerstwa organizują także pomoc z własnych budżetów.
“W sobotę będziemy nowelizowali projekt budżetu. W tej chwili będziemy mieli do dyspozycji ok. 23 miliardów złotych na niwelowanie skutków powodzi, pomoc doraźną, finansową, naprawy i odbudowę infrastruktury, a także na Odbudowę Plus” – poinformował Prezes Rady Ministrów.
Każda osoba, która została bez dachu nad głową może liczyć na pomoc państwa. Nikt nie zostanie bez bezpiecznego schronienia.
“Musimy zapewnić tymczasowe miejsca zamieszkania, to może być dom modułowy, kontener czy na krótką metę hotel, za który będziemy płacili” – powiedział Donald Tusk.
Premier zapewnił, że straż pożarna i wojsko będą w dalszym ciągu pomagać w usuwaniu skutków powodzi.
“Będziemy dysponowali siłami wojska i straży pożarnej tak długo na miejscu, aż ta akcja sprzątania, osuszania i przystosowania tych miejsc do życia na nowo, się nie skończy” – podkreślił szef rządu.
Program Odbudowa Plus doprowadzi do tego, że w miejscach dotkniętych powodzią powstanie nowa infrastruktura, która zagwarantuje w przyszłości większe bezpieczeństwo.
Transparentność działań państwa
Sztaby kryzysowe, które odbywały się w południowej i zachodniej Polsce były transmitowane przez media. Dzięki temu każdy mógł wysłuchać aktualnego raportu z działań rządu, samorządu i służb, a także zapoznać się z obecną sytuacją meteorologiczno-hydrologiczną.
“Konsekwentnie starałem się, aby informacja na temat sytuacji powodziowej była co najmniej dwa razy dziennie dostępna dla wszystkich zainteresowanych. Było to niezbędne, ponieważ pojawiała się wielka fala dezinformacji, która mogła utrudnić pracę służbom” – zaznaczył Prezes Rady Ministrów.
W pracę na rzecz bezpieczeństwa informacji zaangażowała się także Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego, która m.in. zatrzymała osobę rozpowszechniającą fałszywe informacje o wysadzaniu wałów. Wykryte zostały również konta społecznościowe, które siały dezinformację związaną z powodzią w Polsce.
Zaangażowanie i poświęcenie służb
Wielkimi bohaterami ostatnich dni są strażacy, żołnierze i policjanci, którzy przez całą dobę zapewniają bezpieczeństwo mieszkańców z terenów powodziowych.
“Na ten moment do operacji wciąż wydzielonych jest 25 tysięcy żołnierzy, w bezpośrednie działania zaangażowanych jest 20 tys. W kulminacyjnym momencie to było ponad 25 tysięcy żołnierzy zaangażowanych w walkę z powodzią i usuwaniem jej skutków” – poinformował wicepremier i Minister Obrony Narodowej.
W ramach działań Wojska Polskiego zostało skierowanych ponad 1300 jednostek sprzętu wojskowego. Dodatkowo w działania były zaangażowane wojska inżynieryjne, które udrożniły 129 km dróg i dokonały 27 rekonesansów uszkodzonych mostów. Wykonanych zostało również 125 lotów patrolowych i transportowych. Ewakuowano 4 539 osób, w tym 98 osób przy użyciu śmigłowców.
“Wojsko działa we wszystkich domenach, dba również o wydawanie posiłków. Od początku akcji wydano 18 tys. posiłków dla osób cywilnych oraz rozdano 27 tys. litrów wody butelkowanej. 48 cystern wojskowych dostarczyło dotychczas do różnych miejscowości dotkniętych powodzią ok. 1,4 mln litrów wody” – poinformował Władysław Kosiniak-Kamysz.
Wszystkie służby współpracowały razem w bardzo ważnym celu. Akcja służb trwa nadal i będzie trwać dopóki będzie to konieczne.
W działania przeciwpowodziowe i te związane ze skutkami powodzi zaangażowany był cały rząd. Łącznie 14-stu Ministrów przedstawiło w Sejmie sprawozdania z działalności swoich resortów.