Test obrony planetarnej, pierwszy w historii, zakończył się sukcesem.
Sonda NASA w ramach misji DART uderzyła w planetoidę Dimorphos. Jest to pierwsza w historii udana próba zmiany trajektorii ciała niebieskiego. Kiedyś może tak zdarzyć się, że będzie zagrażało Ziemi.
Today, the #DARTMission will do what no spacecraft has done before: attempt to change the speed and orbit of an object in space.
Watch @NASA’s first #planetarydefense test mission impact an asteroid LIVE starting at 6pm ET. https://t.co/CRmd7X4Ku1@NASASolarSystem @JHUAPL pic.twitter.com/iwXKszk663
— NASA Asteroid Watch (@AsteroidWatch) September 26, 2022
Sonda DART wystartowała z bazy Vandenberg w Kalifornii 24 listopada 2021 roku. Została wyniesiona w przestrzeń kosmiczną za pomocą rakiety Falcon 9 firmy SpaceX.
W 2024 roku Europejska Agencja Kosmiczna (ESA) wyśle sondę Hera, która zbada utworzony krater i nową orbitę planetoidy. Ma tam dotrzeć w 2026 roku.
Po 10 miesiącach lotu w kosmos, NASA Double Asteroid Redirection Test (DART) – pierwsza na świecie demonstracja technologii obrony planetarnej – z powodzeniem uderzyła w cel asteroidy w poniedziałek, 26 wzreśnia 2022 r. Była to pierwsza próba przemieszczenia asteroidy w kosmos przez tę agencję.
Kontrola misji w Johns Hopkins Applied Physics Laboratory (APL) w Laurel w stanie Maryland ogłosiła udane udezrenie o 19:14. EDT.
W ramach ogólnej strategii obrony planetarnej NASA, uderzenie DART na asteroidę Dimorphos demonstruje realną technikę łagodzenia ochrony planety przed asteroidą lub kometą, jeśli zostanie taka odkryta.
„W swej istocie DART reprezentuje bezprecedensowy sukces w obronie planetarnej, ale jest to także misja jedności z prawdziwą korzyścią dla całej ludzkości” – powiedział administrator NASA Bill Nelson. „Gdy NASA bada kosmos i naszą ojczystą planetę, pracujemy również nad ochroną tego domu, a ta międzynarodowa współpraca przekształciła science fiction w fakt naukowy, pokazując jeden ze sposbów ochrony Ziemi”.
Misja DART
DART wycelował w księżyc asteroidy Dimorphos, małe ciało o średnicy zaledwie 160 metrów. Okrąża większą asteroidę o długości 2560 stóp (780 metrów) zwaną Didymos. Obecnie żadna asteroida nie stanowi zagrożenia dla Ziemi.
Podróż w jedną stronę misji potwierdziła, że NASA może z powodzeniem nawigować statkiem kosmicznym, aby celowo zderzyć się z asteroidą, aby ją „odbić”. To technika znana jako uderzenie kinetyczne.
Zespół badawczy będzie teraz obserwował Dimorphos za pomocą teleskopów naziemnych, aby potwierdzić, że uderzenie DART zmieniło orbitę asteroidy wokół Didymos. Naukowcy spodziewają się, że uderzenie skróci orbitę Dimorphos o około 1%, czyli około 10 minut. Precyzyjne zmierzenie odchylenia asteroidy jest jednym z głównych celów testu w pełnej skali.
ATLAS observations of the DART spacecraft impact at Didymos! pic.twitter.com/26IKwB9VSo
— ATLAS Project (@fallingstarIfA) September 27, 2022
„Obrona planetarna jest globalnym jednoczącym wysiłkiem, który dotyka wszystkich żyjących na Ziemi” – powiedział Thomas Zurbuchen, zastępca administratora w Dyrekcji Misji Naukowych w siedzibie NASA w Waszyngtonie. „Teraz wiemy, że możemy wycelować statek kosmiczny z precyzją niezbędną do uderzenia nawet w małe ciało w kosmosie. Wystarczy niewielka zmiana jego prędkości, aby znacząco zmienić ścieżkę, którą porusza się asteroida”.
Jedyny instrument statku kosmicznego, Didymos Reconnaissance and Asteroid Camera for Optical Navigation (DRACO), wraz z wyrafinowanym systemem naprowadzania, nawigacji i sterowania, który współpracuje z algorytmami autonomicznej nawigacji w czasie rzeczywistym (SMART Nav), umożliwił DART zidentyfikować i rozróżnić dwie asteroidy, celując w mniejsze ciało.
Systemy te prowadziły 1260-funtowy (570-kilogramowy) statek kosmiczny w kształcie pudełka przez ostatnie 56 000 mil (90 000 kilometrów) przestrzeni kosmicznej do Dimorphos, celowo uderzając w niego z prędkością około 14 000 mil (22 530 kilometrów) na godzinę, aby nieco spowolnić prędkość orbity asteroidy. Ostateczne obrazy DRACO, uzyskane przez sondę na kilka sekund przed uderzeniem, pokazały powierzchnię Dimorphos w zbliżeniu.
Don't want to miss a thing? Watch the final moments from the #DARTMission on its collision course with asteroid Dimporphos. pic.twitter.com/2qbVMnqQrD
— NASA (@NASA) September 26, 2022
Piętnaście dni przed uderzeniem, towarzysz DART CubeSat Light Italian CubeSat for Imaging of Asteroids (LICIACube), dostarczony przez Włoską Agencję Kosmiczną, został wysłany ze statku kosmicznego w celu przechwytywania obrazów uderzenia DART i powstałej w wyniku asteroidy chmury wyrzuconej materii. W połączeniu z obrazami zwróconymi przez DRACO, obrazy LICIACube mają na celu przedstawienie efektów zderzenia, aby pomóc naukowcom lepiej scharakteryzować skuteczność uderzenia kinetycznego w uderzeniu asteroidy. LICIACube nie ma dużej anteny i dlatego w najbliższych tygodniach obrazy będą przesyłane do Ziemi jeden po drugim.
„Sukces DART stanowi znaczący dodatek do niezbędnego zestawu narzędzi, który musimy mieć, aby chronić Ziemię przed niszczycielskim uderzeniem asteroidy” – powiedział Lindley Johnson, oficer obrony planetarnej NASA. „To pokazuje, że nie jesteśmy już bezsilni w zapobieganiu tego typu klęskom żywiołowym. W połączeniu ze zwiększonymi możliwościami przyspieszenia znajdowania pozostałej niebezpiecznej populacji asteroid przez naszą kolejną misję obrony planetarnej, sondę Near-Earth Object (NEO), następca DART może zapewnić to, czego potrzebujemy, aby nas uratować”.
Para asteroid znajduje się w odległości 7 milionów mil (11 milionów kilometrów) od Ziemi, globalny zespół wykorzystuje dziesiątki teleskopów stacjonujących na całym świecie i w kosmosie do obserwacji systemu asteroid. W nadchodzących tygodniach będą scharakteryzować wyprodukowany wyrzut i dokładnie zmierzyć zmianę orbity Dimorphos, aby określić jak skutecznie DART odbił asteroidę. Wyniki pomogą zweryfikować i ulepszyć naukowe modele komputerowe, które mają kluczowe znaczenie dla przewidywania skuteczności tej techniki jako niezawodnej metody odchylania planetoid.
„Ta pierwsza w swoim rodzaju misja wymagała niesamowitego przygotowania i precyzji, a zespół przekroczył wszelkie oczekiwania” – powiedział dyrektor APL Ralph Semmel. „Oprócz naprawdę ekscytującego sukcesu demonstracji technologii, możliwości oparte na DART mogą pewnego dnia zostać wykorzystane do zmiany kursu asteroidy w celu ochrony naszej planety i zachowania życia na Ziemi”.
Za mniej więcej cztery lata projekt Hera Europejskiej Agencji Kosmicznej przeprowadzi szczegółowe badania zarówno Dimorphos, jak i Didymos, ze szczególnym uwzględnieniem krateru pozostawionego po kolizji DART i dokładnych pomiarów masy Dimorphos.
