W 2024 r. polityka finansowa rządu będzie koncentrować się na wzmacnianiu potencjału polskiej gospodarki, przy zachowaniu dbałości o stabilność zadłużenia publicznego.
- W przyszłym roku wzrost PKB ma osiągnąć poziom 3 proc.
- Rząd zabezpieczył środki na kontynuację programów społeczno-gospodarczych.
– To, co dla nas najważniejsze, to zapewnienie w budżecie państwa na 2024 r. pieniędzy na te wydatki, które wypełniają zobowiązania wobec milionów Polek i Polaków – podkreślił premier Donald Tusk. To m.in. podwyżki dla nauczycieli oraz pracowników sfery budżetowej, finansowanie in-vitro czy telefonu zaufania dla dzieci i młodzieży. Jednocześnie rząd będzie kontynuował dotychczasowe działania, w tym m.in. realizację programu Rodzina 800+ czy wypłatę tzw. 13. i 14. emerytury.
Dochody budżetu państwa w 2024 r. mają wynieść ok. 682 mld zł, a wydatki powinny ukształtować się na poziomie ok. 866 mld zł. Deficyt budżetu państwa ma wynieść 184 mld zł.
Wzrost wynagrodzeń nauczycieli i pracowników sfery budżetowej
Zgodnie z zapowiedzią, rząd premiera Donalda Tuska w budżecie na 2024 r. zapewni środki na podwyżki dla nauczycieli. Średnie wynagrodzenia nauczycieli wzrosną o 30 proc., a w przypadku nauczycieli początkujących – o 33 proc. Podwyżki obejmą również nauczycieli przedszkolnych i akademickich.
– Pamiętaliśmy także, zgodnie z naszymi zobowiązaniami, o nauczycielkach i nauczycielach przedszkolnych. I tutaj przeznaczyliśmy dodatkowe 2,3 miliarda zł dotacji przedszkolnej dla samorządów na sfinansowanie podwyżek dla nauczycieli i nauczycieli w przedszkolach. To samo dotyczy nauczycieli, nauczycielek akademickich – także wzrost o 30% – poinformował premier.
Dlaczego „nieroby” otrzymują podwyżki?! Porównajmy ich zawód od innych! I wszystko jasne…
Wzrosną również wynagrodzenia pracowników sfery budżetowej.
– Zapewniamy w budżecie wzrost wynagrodzeń i uposażeń, w tym kwot bazowych, o 20 proc. dla wszystkich pracowników państwowej sfery budżetowej oraz żołnierzy i funkcjonariuszy – także celników – przekazał szef rządu. Jednocześnie podkreślił, że podwyżki nie będą dotyczyć osób, które zajmują najwyższe stanowiska polityczne.
Ustawa budżetowa na 2024 r. zapewni realizację złożonych obietnic
Ustawa budżetowa na 2024 r. zakłada także finansowanie procedury in-vitro. Na ten cel zostanie przeznaczone 500 mln zł. Na wsparcie z rządowych środków będą mogli liczyć również rodzice w ramach nowego programu Aktywny Rodzic. Chodzi o wypłatę tzw. „babciowego” w wysokości 1500 zł.
Rząd premiera Donalda Tuska w ramach wsparcia seniorów zapewni także podwójną waloryzację rent i emerytur w przypadku, gdy inflacja przekroczy 5 proc.
– Powrócą też takie instytucje jak Telefon Zaufania dla Dzieci i Młodzieży – tutaj przeznaczyliśmy 10 milionów złotych – poinformował premier.
Zaznaczył jednocześnie, że ustawa budżetowa przewiduje środki na naukę języka śląskiego:
– Jak Państwo wiecie, jesteśmy w trakcie tej inicjatywy, aby nadać rangę języka śląskiego zgodnie z oczekiwaniami mieszkańców Śląska i są na to także środki. I to nie są duże środki. Oczywiście nieporównywalne, ale też symboliczne.
Ponad 3,2 mld zł trafi do samorządów w ramach odblokowania części rozwojowej subwencji ogólnej.
– Chodzi o to, żeby rozpocząć proces naprawiania krzywd, także jeśli chodzi o samorządy terytorialne. Ten krzyk od dołu, od samorządów, związany z brakiem środków z centralizacją, z niesprawiedliwym rozdziałem środków, był istotną częścią naszego programu, naszego przesłania w czasie wyborów. I chcemy zacząć jak najszybciej od naprawy tych krzywd – wyjaśnił premier.
Ważne programy dla Polek i Polaków będą kontynuowane
Oprócz nowych rozwiązań, rząd zabezpieczył środki na kontynuację dotychczasowych działań, w szczególności na:
- realizację programu „Rodzina 800+”,
- realizację Rodzinnego Kapitału Opiekuńczego, który przysługuje na drugie i kolejne dziecko w rodzinie, w wieku od 12. do 36. miesiąca życia,
- dofinansowanie obniżenia opłaty za pobyt dziecka w żłobku, klubie dziecięcym lub u dziennego opiekuna,
- wypłatę tzw. 13. i 14. emerytury w 2024 r.,
- wypłatę uzupełniającego świadczenia rodzicielskiego dla osób, które wychowały co najmniej 4 dzieci i ze względu na długoletnie zajmowanie się dziećmi nie wypracowały emerytury w wysokości, która odpowiada co najmniej kwocie najniższej emerytury,
- realizację od 2024 r. ustawy o świadczeniu wspierającym, której celem jest pomoc osobom niepełnosprawnym z największymi trudnościami w samodzielnym funkcjonowaniu – ustawa służy częściowemu pokryciu wydatków związanych z zaspokojeniem szczególnych potrzeb życiowych tych osób,
- działalność kół gospodyń wiejskich, orkiestr dętych oraz klubów sportowych.
Do 31 marca 2024 r. będzie obowiązywała obniżona stawka VAT z 5 proc. do 0 proc. na żywność oraz 0 proc. dla określonych produktów leczniczych. Stawka dla określonych towarów wykorzystywanych w produkcji rolnej w 2024 r. będzie wynosiła 8 proc.
Więcej. Projekt ustawy budżetowej na 2024 rok
Projekt zakłada:
- prognozę dochodów budżetu państwa w kwocie ok. 682 mld zł,
- limit wydatków budżetu państwa na poziomie ok. 866 mld zł,
- deficyt budżetu państwa w wysokości nie większej niż 184 mld zł,
- deficyt sektora finansów publicznych (według metodologii UE) na poziomie 5,1 % PKB.
Jest to poziom powyżej wartości referencyjnej dla nominalnego deficytu sektora instytucji rządowych i samorządowych, która została określona w Traktacie o funkcjonowaniu Unii Europejskiej na poziomie 3% PKB. W związku z tym, projekt zakłada wysiłek strukturalny o wartości 0,5% PKB, wymagany przez reguły UE w przypadku przekroczenia przez deficyt progu 3% PKB.
Jest on również zgodny z krajowymi regułami fiskalnymi, w szczególności ze stabilizującą regułą wydatkową, wyznaczającą maksymalny limit wydatków dla niemal całości sektora instytucji rządowych i samorządowych.
- dług sektora instytucji rządowych i samorządowych według definicji UE na poziomie 54,2 % PKB.
Najważniejsze wskaźniki gospodarcze
PKB
Według prognoz MF w 2024 r. nastąpi poprawa dynamiki aktywności gospodarczej w Polsce – wzrost PKB przyspieszy do 3,0%, po jego pogorszeniu w bieżącym roku.
Wpływ na wzrost dynamiki PKB w 2024 r. będzie miało zwiększenie konsumpcji prywatnej oraz wzrost inwestycji.
Inflacja
Prognozy zakładają spadek inflacji do 6,6% w przyszłym roku (średniorocznie). Jednym z głównych czynników dla kształtowania się inflacji w 2024 r. będą zmiany cen żywności i surowców energetycznych na rynkach światowych.
W kolejnych latach oczekiwany jest dalszy spadek inflacji do 4,1% w 2025 roku oraz 3,1% w 2026 roku.
Wynagrodzenia
Projekt zakłada, że nominalny wzrost przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej w 2024 r. wyniesie 9,8% (ok. 3 pkt proc. powyżej prognozowanej inflacji), m.in. w efekcie stosunkowo wysokiego wzrostu płacy minimalnej.
Stopa bezrobocia
W przyszłym roku, ze względu na poprawę tempa wzrostu gospodarczego, zwiększy się popyt na pracę. W efekcie przeciętne zatrudnienie w gospodarce narodowej wzrośnie o 1,2%. Stopa bezrobocia rejestrowanego na koniec roku wyniesie 5,2%.
Inwestycje
Planowany wyraźny wzrost wydatków na obronność oraz rozpoczęcie realizacji projektów z Krajowego Planu Odbudowy i Zwiększania Odporności (KPO) wpłyną na wzrost inwestycji w najbliższych latach. Projekt zakłada, że inwestycje ogółem zwiększą się w 2024 r. o 4,4%.
Najważniejsze rozwiązania
W 2024 r. rząd przeznaczy środki m.in. na:
– wzrost średnich wynagrodzeń nauczycieli o 30 proc. a w przypadku nauczycieli początkujących o 33 proc.,
– zwiększenie o 2,3 mld zł dotacji przedszkolnej dla samorządów na sfinansowanie podwyżek dla nauczycieli w przedszkolach, finansowanych dotychczas ze środków własnych JST,
– wzrost wynagrodzeń nauczycieli akademickich o 30 proc.,
– wzrost wynagrodzeń i uposażeń, w tym kwot bazowych, o 20 proc. dla wszystkich pracowników państwowej sfery budżetowej oraz żołnierzy i funkcjonariuszy (z wyłączeniem osób, które zajmują kierownicze stanowiska państwowe),
– realizację programu „Aktywny rodzic”, czyli finansowego wsparcia kobiet, które wracają na rynek pracy po urodzeniu dziecka,
– finansowanie procedury in vitro z budżetu państwa (500 mln zł),
– finansowanie telefonu zaufania dla dzieci i młodzieży,
– odblokowanie wypłaty ponad 3,2 mld zł części rozwojowej subwencji ogólnej dla samorządów.
Projekt zabezpiecza środki na kontynuację programów społeczno-gospodarczych, m.in.
– realizację programu „Rodzina 800+” – od 1 stycznia 2024 r. wysokość świadczenia na dzieci wzrośnie do 800 zł;
– realizację rodzinnego kapitału opiekuńczego,
– waloryzację świadczeń emerytalno-rentowych od 1 marca 2024 r.,
– wypłatę tzw. 13. i 14. emerytury w 2024 r.
Projekt zakłada również utrzymanie obniżonych stawek VAT:
- 0 proc. dla żywności oraz 0 proc. dla określonych produktów leczniczych (do 31 marca 2024 r.)
- 8 proc. dla określonych towarów wykorzystywanych w produkcji rolnej (w 2024 r.)
Strategia zarządzania długiem sektora finansów publicznych w latach 2024-2027 wraz z aktualizacją
Aktualizacja Strategii przewiduje:
- na koniec 2023 r. relacja państwowego długu publicznego do PKB obniży się do 39,1 proc., a następnie wzrośnie do 42,5 proc. w 2024 r., pozostając bezpiecznie poniżej progu ostrożnościowego 55 proc., który jest określony w ustawie o finansach publicznych,
- relacja długu sektora instytucji rządowych i samorządowych (wg definicji UE) do PKB utrzyma się na poziomie 49,3 proc. w 2023 r., a następnie wzrośnie do 54,2 proc. w 2024 r. Oznacza to, że wartość referencyjna relacji długu do PKB na poziomie 60 proc., zawarta w traktacie o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, nie zostanie przekroczona.
Strategia zakłada utrzymanie elastycznego podejścia do kształtowania struktury finansowania potrzeb pożyczkowych budżetu państwa pod względem wyboru rynku, waluty i instrumentów, w stopniu przyczyniającym się do minimalizacji kosztów obsługi długu i przy ograniczeniach, które wynikają z przyjętych poziomów ryzyka.
Głównym źródłem finansowania potrzeb pożyczkowych budżetu państwa pozostanie rynek krajowy.
Utrzymywana będzie średnia zapadalność krajowego długu Skarbu Państwa na poziomie zbliżonym do 4,5 roku, a całego długu co najmniej 5 lat, z uwzględnieniem możliwości przejściowych odchyleń, wynikających z uwarunkowań rynkowych lub budżetowych.