Populacja rysi iberyjskich wzrosła do ponad tysiąca osobników!
To bez wątpienia ogromny sukces przyrodników i ekologów. Dzięki działaniom na rzecz ochrony tego zagrożonego wyginięciem kota – populacja rysi iberyjskich w Hiszpanii wzrosła w ciągu ostatnich 20 lat do ok. 1111 osobników. Choć gatunek nadal wymaga szczególnej ochrony, informacje płynące z Półwyspu Iberyjskiego dają nadzieję, że rysie także w Polsce mają szansę na odbudowę populacji. Jak będzie wyglądała rzeczywistość rysi w Polskich lasach w przyszłości? Weź udział w konkursie!
Ryś iberyjski – najnowsze dane
Jak wynika z nowego raportu (opublikowanego 28 maja 2021 r.), w ciągu ostatnich 20 lat populacja rysi iberyjskich na wolności zwiększyła się ponad 10-krotnie. Rysie iberyjskie są jednym z najbardziej zagrożonych wyginięciem kotowatych na świecie. Na szczęście, dzięki wytężonym wysiłkom międzynarodowego grona ekspertów populacja rysi iberyjskich wzrosła z zaledwie 94 osobników w 2002 r. do 1111 rysi w 2020 r. Spośród nich 239 to samice zdolne do rozrodu, co jest szczególnie istotne dla przyszłości tego gatunku. Co ciekawe, w 2002 r. było ich jedynie 27. Kontynuacja działań ochronnych jest niezbędna do osiągnięcia długoterminowego celu, jakim jest utworzenie stabilnej, niezagrożonej populacji gatunku na poziomie ok. 3000-3500 osobników.
„To wielki sukces w dziedzinie ochrony przyrody w Hiszpanii i na świecie. Niewiele gatunków wychodzi z tak krytycznej sytuacji, w jakiej znalazł się ryś iberyjski. Ta wiadomość jest wynikiem niestrudzonej i zbiorowej pracy ponad 20 partnerów rządowych i organizacji pozarządowych, a także wielu innych zaangażowanych osób. Jesteśmy dumni, że jako WWF przyczyniliśmy się do tych wysiłków poprzez naszą pracę w ciągu ostatnich 20 lat” – mówi Juan Carlos del Olmo, dyrektor generalny WWF Hiszpania.
Co dalej z rysiem iberyjskim?
Zgodnie z szacunkami WWF i ocenami ekspertów populacja rysi iberyjskich musiałaby osiągnąć liczbę 3000–3500 osobników, w tym około 750 samic zdolnych do rozrodu, aby kwalifikować się do uznania za „korzystny stan ochrony gatunku” zgodnie z przepisami europejskimi. Żeby osiągnąć ten cel do 2040 r. konieczne są nieprzerwane wysiłki na rzecz ograniczania zagrożeń, m.in. nielegalnego zabijania rysi, wspierania odbudowy gatunków stanowiących bazę pokarmową, tworzenia nowych populacji rysi i korytarzy ekologicznych łączących te już istniejące.
„Pomimo tych świetnych wieści trzeba pamiętać, że ryś dalej jest gatunkiem zagrożonym. Żeby zapewnić żywotną i stabilną populację, należy zwiększyć dzisiejszą liczbę dzikich rysi trzykrotnie do 2040 r. Aby to zrobić, musimy kontynuować intensywną pracę na rzecz eliminacji zagrożeń, takich jak przypadkowe zabójstwa (np. na drogach), ale też ścigać prawnie zgony spowodowane odstrzałem, wnykami lub pułapkami, które co roku prowadzą do utraty wielu rysi” – dodaje Del Olmo.
WWF Hiszpania na rzecz rysi
Ryś iberyjski został sklasyfikowany przez Międzynarodową Unię Ochrony Przyrody (IUCN) jako najbardziej zagrożony gatunek kotów na świecie (Nowell i Jackson, 1996). Jest to endemiczny gatunek Półwyspu Iberyjskiego, mniejszy od rysia euroazjatyckiego i przystosowany do szczególnych warunków panujących na tamtym obszarze. WWF Hiszpania zajmuje się ochroną rysia iberyjskiego od ponad 50 lat. Działania w terenie prowadzone są na obszarze Sierra Morena, Gór Toledańskich i Parku Narodowego Doñana. WWF pracuje również nad podnoszeniem świadomości na temat sytuacji rysia iberyjskiego i gromadzeniem informacji, m.in. uczestnicząc w spisie rysi w 2002 r. oraz współpracując z różnymi regionalnymi i europejskimi władzami w celu koordynowania działań ochronnych.
Rysie w Polsce – działania WWF
Dziś w Polsce żyje ok. 200 osobników rysia eurazjatyckiego. WWF Polska już od 2007 roku zaangażowana jest w ochronę populacji rysi. Pierwotnie projekt skupiał się na reintrodukcji rysi na Pojezierzu Mazurskim metodą „born to be free”. Z wypuszczonych do przyrody rysi, 20 osobników przeżyło co najmniej do ukończenia 1. roku życia. Od 2018 roku WWF Polska wspiera także projekt „Powrotu rysia do Polski północno-zachodniej”. W ramach niego wypuszczane są do natury rysie dorosłe pochodzące z ogrodów zoologicznych lub młode rysie urodzone w niewoli. Działania wspierane przez WWF Polska są realizowane przez ZTP (Zachodniopomorskie Towarzystwo Przyrodnicze). W ramach tego projektu udało się już wypuścić na wolność 57 rysi. Łącznie, w obydwu projektach wspieranych przez WWF, smak wolności w polskich lasach poznało już niemal 90 osobników rysia.
Międzynarodowy Dzień Rysia
Jak będzie wyglądała rzeczywistość rysi w naszym kraju w przyszłości? Czy uda nam się powtórzyć sukces Hiszpanii? Razem możemy uratować rysie. Przekaż informacje o sytuacji rysi za pomocą social mediów. Weź udział w konkursie na Instagramie WWF Polska i wygraj wyjątkowy plakat autorstwa Jana Kallwejta.
(WWF)