Rada Ministrów przyjęła w drodze obiegowej projekt ustawy budżetowej na rok 2024 wraz z uchwałą Rady Ministrów w sprawie projektu ustawy budżetowej na rok 2024.
W 2024 r. polityka gospodarcza rządu będzie nakierowana na dalsze wzmacnianie potencjału polskiej gospodarki, po kryzysie energetycznym wywołanym przez atak Rosji na Ukrainę oraz covid i jego konsekwencje. To dwa największe wstrząsy gospodarcze po 1989 r. Realizacja budżetu będzie się odbywać przy zachowaniu dbałości o stabilność zadłużenia publicznego oraz z uwzględnieniem wytycznych instytucji UE. W przyszłym roku wzrost PKB ma osiągnąć poziom 3 proc.
Najważniejsze rozwiązania
- W przyszłym roku rząd przeznaczy środki m.in. na:
– obronność (wraz z Funduszem Wsparcia Sił Zbrojnych) – 158,9 mld zł, czyli ok. 4,2 proc. PKB. To o ok. 122 mld zł więcej niż w 2015 r. (ok. 37 mld zł, ok. 2,2 proc. PKB);
– wsparcie rodzin – 93,2 mld zł, w tym np. na realizację Programu „Rodzina 800+” – 63,7 mld zł, rodzinnego kapitału opiekuńczego – 2,4 mld zł, świadczenia wspierającego – 2,2 mld zł, świadczenia Dobry Start – 1,4 mld zł; opłacanie składek na ubezpieczenia społeczne, w tym za osoby przebywające na urlopach wychowawczych, za osoby pobierające zasiłek macierzyński oraz za osoby zatrudnione jako nianie – 4,4 mld zł;
– wsparcie emerytów i rencistów w postaci 13. i 14. emerytury – prawie 30 mld zł;
– finansowanie ochrony zdrowia (łącznie z NFZ) – ponad 190,9 mld zł;
– wzrost funduszu uposażeń funkcjonariuszy i żołnierzy oraz funduszu wynagrodzeń pracowników państwowej sfery budżetowej łącznie o 12,3 proc. (z wyłączeniem osób, które zajmują kierownicze stanowiska państwowe), z tego w związku z przyjęciem średniorocznego wskaźnika wzrostu wynagrodzeń na poziomie 106,6 proc. oraz dodatkowym wzrostem funduszu wynagrodzeń o 5,7 proc. Wzrost funduszu wynagrodzeń o 12,3 proc. obejmuje również nauczycieli. - Planuje się, że dochody budżetu państwa w 2024 r. wyniosą 684,5 mld zł. Oznacza to wzrost o blisko 136,7 proc. w stosunku do dochodów w 2015 r., które wynosiły wówczas 289,1 mld zł.
- Wydatki budżetu państwa w 2024 r., z uwzględnieniem kwot na obronność (158,9 mld zł), wsparcie dla rodzin (92,3 mld zł) czy finansowanie służby zdrowia (ponad 190,9 mld zł), planuje się na poziomie 849,3 mld zł.
- W 2024 r. deficyt sektora general government zmniejszy się do 4,5 proc. PKB Dla porównania, w 2009 r. deficyt sektora general government wynosił 7,3 proc. PKB, a w 2010 r. nawet 7,5 proc. PKB.
Projekt ustawy budżetowej na 2024 rok oraz Strategia zarządzania długiem sektora finansów publicznych w latach 2024-2027
- Przyjęty projekt ustawy budżetowej opiera się na solidnych filarach.
- Zapewnienie bezpieczeństwa, środki na programy społeczne i ochrona Polaków przed skutkami kryzysu, ochrona zdrowia – to główne cele ustawy.
- Tegoroczna Strategia zarządzania długiem minimalizuje koszty obsługi długu Skarbu Państwa w długim horyzoncie czasu.
Przyjęty projekt ustawy budżetowej na 2024 rok został opracowany z uwzględnieniem aktualnej sytuacji ekonomicznej. Po wybuchu wojny w Ukrainie perspektywy gospodarki, nie tylko naszej, zmieniły się diametralnie. W przyszłym roku spodziewamy się ożywienia poprzez wzrost PKB do 3,0 proc. Wpłynie na to spadająca inflacja, polepszenie nastrojów konsumentów i złagodzenie polityki pieniężnej.
– powiedziała minister finansów Magdalena Rzeczkowska.
Przyjęta Strategia zarządzania długiem sektora finansów publicznych jest kontynuacją strategii przygotowywanych w poprzednich latach. Celem Strategii pozostaje minimalizacja kosztów obsługi długu Skarbu Państwa w długim horyzoncie czasu, przy przyjętych ograniczeniach związanych z ryzykiem.
– dodała minister Magdalena Rzeczkowska.
Projekt ustawy budżetowej na 2024 rok
W projekcie przyjęto:
- prognozę dochodów budżetu państwa w kwocie 684,5 mld zł,
- limit wydatków budżetu państwa na poziomie 849,3 mld zł,
- deficyt budżetu państwa w wysokości nie większej niż 164,8 mld zł,
- deficyt sektora finansów publicznych (według metodologii UE) na poziomie ok. 4,5 % PKB,
- dług sektora instytucji rządowych i samorządowych (definicja UE) na poziomie 53,9 % PKB.
Najważniejsze wskaźniki gospodarcze
PKB
Według prognoz MF tempo wzrostu PKB w 2023 r. obniży się do 0,9% (r/r), a w 2024 roku tempo wzrostu realnego PKB wyniesie 3,0% (r/r).
Wpływ na przyspieszenie dynamiki PKB w 2024 r. będzie miała spadająca inflacja, powrót do dodatniej dynamiki płac realnych w ujęciu całorocznym, polepszenie nastrojów konsumentów oraz wysokie inwestycje publiczne (m.in. w zwiększenie potencjału obronnego kraju).
Inflacja
Prognozy zakładają spadek inflacji z 12,0% w br. do 6,6% w przyszłym roku (średniorocznie), 4,1% w 2025 roku oraz 3,1% w 2026 roku.
Głównymi czynnikami, które będą wpływały na obniżanie się inflacji będą stabilizacja cen surowców energetycznych i żywności na rynkach światowych, relatywnie niska dynamika spożycia prywatnego (zwłaszcza w br.) oraz oddziaływanie polityki pieniężnej.
Wynagrodzenia
Wzrost funduszu uposażeń funkcjonariuszy i żołnierzy oraz funduszu wynagrodzeń osobowych pracowników państwowej sfery budżetowej łącznie o 12,3% (z wyłączeniem osób zajmujących kierownicze stanowiska państwowe), z tego w związku z przyjęciem średniorocznego wskaźnika wzrostu wynagrodzeń na poziomie 106,6% oraz dodatkowym wzrostem funduszu wynagrodzeń o 5,7%. Wzrost wynagrodzeń o 12,3% obejmuje również nauczycieli, czy też sędziów.
Stopa bezrobocia
W 2024 r. stopa bezrobocia rejestrowanego na koniec roku spadnie do 5,2%, czyli o 0,2 pkt. proc. w porównaniu do bieżącego roku.
Przeciętne zatrudnienie w gospodarce narodowej w 2023 r. będzie wyższe niż rok wcześniej o 0,3 proc., a w 2024 r. wzrośnie o 1,2 proc.
Inwestycje
W bieżącym roku realny wzrost nakładów brutto na środki trwałe wyniesie 3,8 proc. W 2024 r. nakłady brutto na środki trwałe ogółem powinny wzrosnąć o 4,4 proc. Wpływ na rosnącą dynamikę inwestycji będzie miało polepszenie sytuacji gospodarczej, a w dłuższym horyzoncie także oczekiwany przez rynek spadający koszt kapitału.
W najbliższych latach przewidywany jest także wyraźny wzrost inwestycji publicznych, w tym zwiększenie zdolności obronnych kraju.
Strategia zarządzania długiem sektora finansów publicznych w latach 2024-2027
Strategia przewiduje, że:
- relacja państwowego długu publicznego do PKB obniży się na koniec 2023 r. do 37,9%, a następnie wzrośnie do 44,3% w 2027 r., pozostając bezpiecznie poniżej progu ostrożnościowego 55% określonego w ustawie o finansach publicznych,
- relacja długu sektora instytucji rządowych i samorządowych (wg definicji UE) do PKB wzrośnie do 49,3% w 2023 r., a następnie w okresie objętym prognozą Strategii wzrośnie do 58,7%. Oznacza to, że wartość referencyjna relacji długu EDP do PKB na poziomie 60% nie zostanie w horyzoncie Strategii przekroczona,
- w latach 2025-2027 przyjęto założenie o corocznym dostosowaniu fiskalnym na poziomie 1 pkt. proc. oraz dodatkowo na podstawie historycznych danych przyjęto, że wykonanie wydatków będzie o 1,1% PKB niższe niż maksymalne limity (tzw. naturalne oszczędności),
- założony w projekcie ustawy budżetowej na rok 2024 limit kosztów obsługi długu SP wynosi 66,5 mld zł, tj. 1,76% PKB. Strategia zakłada, że koszty obsługi długu nieznacznie przekroczą 2% PKB w 2027 r.
Dla realizacji celu Strategii w latach 2024-2027 przyjęto, że:
- utrzymane zostanie elastyczne podejście do kształtowania struktury finansowania pod względem wyboru rynku, waluty i instrumentów, w stopniu przyczyniającym się do minimalizacji kosztów obsługi długu i przy ograniczeniach wynikających z przyjętych poziomów ryzyka,
- głównym źródłem finansowania potrzeb pożyczkowych budżetu państwa pozostanie rynek krajowy,
- udział długu nominowanego w walutach obcych w długu Skarbu Państwa (SP) zostanie utrzymany na poziomie poniżej 25% z możliwością przejściowych odchyleń wynikających z uwarunkowań rynkowych lub budżetowych,
- utrzymywana będzie średnia zapadalność krajowego długu SP na poziomie zbliżonym do 4,5 roku, a całego długu SP co najmniej 5 lat, z uwzględnieniem możliwości przejściowych odchyleń wynikających z uwarunkowań rynkowych lub budżetowych.