Powrót załogi Ax-4 na Ziemię, ceremonia pożegnania. Sławosz Uznanski-Wiśniewski wyląduje w Pacyfiku

Międzynarodowa Stacja Kosmiczna

redakcja
Axiom Mission 4. Peggy Whitson, Shubhanshu Shukla, Sławosz Uznański i Tibor Kapu (fot. SpaceX)

Sobota była finalnym dniem misji Ax-4, w którym Sławosz Uznanski-Wiśniewski realizował harmonogram przygotowany przez ESA i stronę polską.

W ostatnim pełnym dniu misji, za grafik jest odpowiedzialna NASA, m.in. ze względu na przygotowania do zbliżającego się od dokowania kapsuły Dragon od Międzynarodowej Stacji Kosmicznej i powrotu załogi Ax-4 na Ziemię.

Ostatnie sesje eksperymentów i działania edukacyjno-promocyjne były następujące:

Plan na 13.07, czyli 17. Dzień misji IGNIS

Jutrzejszy dzień oficjalnie nazywa się Undock-1 i będzie w pełni zarządzany przez NASA. Działania będą poświęcone przygotowaniom do powrotu, w tym… pakowaniu. 

Aktualny stan realizacji podstawowych celów misji: 99,2 %

Jedynym pozostałym elementem do brakującym do zrealizowania wszystkich celów zrealizowania w ramach misji IGNIS jest odinstalowanie eksperymentu Space Volcanic Algae. Musi ono zostać przeprowadzone dzień przed planowaną datą oddokowania kapsuły Dragon od ISS. Z tego względu odłączenie eksperymentu zostało zaplanowane na jutro, a proces ma przeprowadzić inżynier lotu Ekspedycji 73, Jonny Kim.

Stopień realizacji dodatkowych działań: 27,6 %

Dziś przybliżamy jeszcze jeden eksperyment, z puli 13 wybranych do misji IGNIS, który dzieje się głównie…na Ziemi! Eksperyment Astro Performance bada, jak mikrograwitacja oraz przygotowania do misji kosmicznych wpływają na jakość tkanek miękkich i sprawność układu ruchu – zjawiska porównywalne do przyspieszonego procesu starzenia. Astronauci przeszli badania składu ciała, siły mięśniowej, krwi oraz obrazowania MRI.

Innowacyjność projektu polega na wykorzystaniu sztucznej inteligencji, wytrenowanej na kilku tysiącach badań sportowców i osób aktywnych, do automatycznej analizy wyników. Dzięki temu, w przyszłości, możliwa będzie szybsza i precyzyjniejsza ocena przygotowania fizycznego astronautów do misji księżycowych, marsjańskich oraz lotów turystycznych.

Dodatkowo, dla porównania zbierane są dane od grupy referencyjnej 10 osób o podobnej fizjologii, co pozwoli zespołowi Smarter Diagnostics lepiej zrozumieć wpływ mikrograwitacji na organizm człowieka.

Opis eksperymentu + wywiad z jego autorami: https://plinspace.pl/eksperymenty/1305-astro-performance-mollis-textus

Dodatkowe informacje:

Misja IGNIS, to oprócz ciężkiej pracy astronauty Sławosza Uznańskiego-Wiśniewskiego, sztab ludzi, którzy na Ziemi czuwają nad jej przebiegiem. 

Operacyjnie w Col-CC (czyli Columbus Control Centre) pracują Aleksandra Bukała i Marta Balcer we współpracy z ESA. Za planowanie operacyjne odpowiadają dwa zespoły Orbit 1 i Orbit 2 w składzie:

Orbit 1:

Mission Deputy Manager ESA: Simon Challis, Mission Deputy Manager Poland: Marta Balcer

Flight Deputy Director: Danielle Marocco, STRATOS (telecommunication): Antonio di Felice

Planner: Mairead Bevan

Orbit 2:

Mission Manager ESA: Sergio Palumberi, Mission Manager Poland: Aleksandra Bukała

Flight Director: Adrian Mora Boluda, STRATOS: Adrian Belli, Planner: Vivien Stotz

Oprócz tego nad misją czuwają ze strony ESA lekarze, psychologowie, zespół operacyjny w USA. 

Po polskiej stronie nad misją pracuje zespół Ministerstwa Rozwoju i Technologii, w tym dr Karol Sobczak, Marta Kolibabska, Hubert Zieliński. Ze strony POLSA pracują: Monika Banaszek-Cymerman, Andrzej Piątkowski, Anna Bukiewicz-Szul, Magdalena Frańczak, Katarzyna Lis, Ewa Zysnarska. 
Z naszych roboczych szacunków wynika, że nad misją IGNIS pracowało na różnych jej etapach ok. 500 osób i każda wniosła cenny wkład w jej realizację

Ceremonia pożegnania załogi misji Ax-4 – transmisja na żywo z ISS

W niedzielę, 14 lipca 2025 r., o godz. 15:55 czasu polskiego (CEST) odbędzie się uroczysta ceremonia pożegnania załogi misji Ax-4 na pokładzie Międzynarodowej Stacji Kosmicznej.

W skład międzynarodowej załogi wchodzi dr inż. Sławosz Uznański-Wiśniewski, astronauta projektowy ESA i uczestnik pierwszej polskiej misji technologiczno-naukowej na ISS – IGNIS. Wydarzenie to będzie symbolicznym zamknięciem pobytu załogi na orbicie przed planowanym na poniedziałek oddokowaniem kapsuły Dragon „Grace” i powrotem na Ziemię.

Transmisję z ceremonii będzie można oglądać na żywo na kanale Axiom Space na YouTube:

Transmisja oddokowania załogi misji Ax-4 od Międzynarodowej Stacji Kosmicznej

Axiom Space, NASA i Space przeprowadzą transmisję na żywo z zamknięcia włazu i odłączenia załogi misji Axiom Mission 4 (Ax-4) od Międzynarodowej Stacji Kosmicznej, rozpoczynając tym samym ich powrót na Ziemię.

Przy sprzyjających warunkach pogodowych, czteroosobowa, międzynarodowa załoga ma odłączyć się od ISS najwcześniej w poniedziałek, 14 lipca, o godzinie 7:05 czasu wschodniego (ET)/13.05 czasu CEST. Załoga powróci na Ziemię na pokładzie statku Space Dragon „Grace”, wodując u wybrzeży Kalifornii.

Zespoły misji będą na bieżąco monitorować warunki pogodowe w potencjalnych miejscach wodowania, aby zapewnić bezpieczne i udane wyciągnięcie z wody kapsuły i załogi.

Transmisja z powrotu załogi Ax-4, wejścia Dragona w atmosferę oraz wodowania będzie dostępna na stronie axiom.space/live oraz kanałach SpaceX, około godzinę przed planowanym wydarzeniem. Szczegóły zostaną podane bliżej terminu oddokowania – aktualizacje będą publikowane na stronie Axiom Space.

Transmisja z powrotu załogi Ax-4 będzie podzielona na trzy części: zamknięcie włazu, oddokowanie i wodowanie. Wszystkie części będą dostępne na stronie axiom.space/live.

Transmisja zamknięcia włazu i oddokowania:

Poniedziałek, 14 lipca

🕓 4:30 ET/10:30 CEST – rozpoczęcie transmisji z zamknięcia włazu

(axiom.space/live i NASA+)

🕓 4:55 ET/10:55 CEST – zamknięcie włazu

🕕 6:45 ET/12.45 CEST – wznowienie transmisji z oddokowania

(axiom.space/live, NASA+, SpaceX)

🕖 7:05 ET/13.05 CEST – oddokowanie

UWAGA! Mogą nastąpić przesunięcia w podanych wyżej przedziałach czasowych, update będzie prowadził Axiom Space na stronie internetowej – Axiom Mission 4

Ciekawostka:

Już za kilka dni załoga Ax-4 ponownie zasiądzie w kapsule Dragon, pokonując ostatni odcinek swojej misji i wracając na Ziemię. Powrót załogi z Międzynarodowej Stacji Kosmicznej został zaprojektowany jako w pełni autonomiczny proces, niewymagający żadnych działań ze strony załogi na pokładzie Dragona.

W skrócie wygląda on następująco:

Całą procedurę rozpoczyna zamknięcie włazu oddzielającego kapsułę Dragon od Międzynarodowej Stacji Kosmicznej. Załoga przez 2h po zamknięciu włazu czeka na odłączenie.

Dragon powoli odłączy się od ISS, a jego silniki zostaną kilkukrotnie uruchomione, aby kapsuła bezpiecznie oddaliła się od Stacji i skierowała w stronę Ziemi, orbitując wokół niej do momentu przebicia się przez ziemską atmosferę.

Bezpośredni etap powrotu na Ziemię rozpocznie się, kiedy fragment kapsuły (tzw. trunk) zostanie odseparowany od przedniej części Dragona, w której umiejscowiona będzie załoga misji Ax-4.

Silniki zostaną uruchomione, aby zniżyć się jak najniżej, do poziomu pozwalającego na wejście w atmosferę naszej planety. Sama kapsuła obróci się tak, aby osłona termiczna chroniąca statek była skierowana w stronę Ziemi.

Z wyłączonymi już silnikami, Dragon dokona wejścia w ziemską atmosferę, rozgrzewając się do temperatury ok. 1600 stopni Celsjusza.

Po przejściu przez wyższe warstwy atmosfery nastąpi rozłożenie dwóch małych spadochronów stabilizujących (na wysokości około 5,7 km nad powierzchnią Ziemi) i czterech głównych (ok. 2 km).

Wodowanie załogi Ax-4 na Oceanie Spokojnym ma nastąpić u wybrzeży Kalifornii, a ostatnim etapem jest przechwycenie kapsuły przez specjalny statek ratowniczy i dostarczenie astronautów na brzeg.

Exit mobile version