10 czerwca 2023 ok. godz. 10.00 przyjęto zgłoszenie od RZGW Gliwice o śniętych rybach w wodzie Kanału Gliwickiego II sekcja od Śluzy Nowa Wieś do Śluzy Sławięcice oraz w wodach Kanału Kędzierzyńskiego.
W Kanale Gliwickim zebrano ponad 450 kg śniętych ryb. Prawdopodobną przyczyną jest gwałtowny spadek zawartości tlenu w wodzie. Miejscami spadł on do poziomu 45 proc. Przyczyna gwałtownego spadku tlenu w wodzie będzie wyjaśniana przez służby.
Zgodnie z procedurą działań w takich przypadkach na miejsce udali się natychmiast inspektorzy WIOŚ celem dokonania oględzin oraz poboru próbek wody do badania w zakresie:
⁃ temperatury wody
⁃ pH
⁃ przewodności
⁃ Nasycenie tlenem
Natlenianie wody w Kanale Gliwickim i pozostałe działania zaradcze
Wojewoda Opolski Sławomir Kłosowski podczas sztabu kryzysowego zwołanego 11.06 uzgodnił z przedstawicielami Komendy Wojewódzkiej Państwowej Straży Pożarnej pilne rozpoczęcie natleniania wody na odcinkach kanału, gdzie stwierdzono najniższy poziom nasycenia tlenem. Gwałtowny spadek tlenu w wodzie mógł doprowadzić do śnięcia ryb. Nadal trwa analiza badań wody z kanału. Wyniki próbek z 10 czerwca wykazują obecność złotej algi w Kanale Kędzierzyńskim oraz w dwóch lokalizacjach w Kanale Gliwickim. Glon mógł się przemieścić wraz nurtem. Występowania złotej algi w Kanale Gliwickim nie stwierdzono podczas ostatniego badania prowadzonego w ramach monitoringu interwencyjnego GIOŚ w 7 czerwca.
Śnięcie ryb w wodach Kanału Gliwickiego oraz Kanału Kędzierzyńskiego 10.06 zgłosili pracownicy RZGW Gliwice.
Zgodnie z przyjętą procedurą, na miejsce udali się inspektorzy WIOŚ celem dokonania poboru i analizy prób wody z obu kanałów.
Na miejsce przybył również Powiatowy Lekarz Weterynarii celem pobrania próbek ryb do badań.
Na miejsce udali się także strażacy z PSP dla wsparcia akcji odławiania ryb oraz policjanci celem zabezpieczenia akcji.
Podczas akcji obecni byli również wędkarze i przedstawiciele PZW oraz RZGW Gliwice prowadzący czynności odławiania i przygotowania do utylizacji śniętych ryb.
Centralne Laboratorium Badawcze GIOŚ pobrało próbki wody do badań w celu wyjaśnienia śnięcia ryb.
Wojewoda Opolski 10 czerwca zarządził zwołanie Wojewódzkiego Zespołu Zarządzania Kryzysowego. Sztab odbył się 11 czerwca z udziałem przedstawicieli Opolskiego Urzędu Wojewódzkiego, Śląskiego Urzędu Wojewódzkiego, Dolnośląskiego Urzędu Wojewódzkiego, Państwowego Gospodarstwa Wodnego Wody Polskie, Starosty Kędzierzyńsko-Kozielskiego, Burmistrza Ujazdu, przedstawicieli Opolskiego Oddziału PZW, RDOŚ, WIOŚ, WIW, KW PSP w Opolu.
W toku ustaleń WZZK wojewoda polecił zintensyfikowanie badań prób wody, codzienne raportowanie sytuacji na kanałach, pobranie do analizy laboratoryjnej kolejnych ryb, ścisły monitoring kanałów, ponowną kontrolę pozwoleń wodnoprawnych zrzutów wód do kanałów oraz kontrolę wody w okolicach wylotów zrzutów.
Wojewoda uzgodnił z KW PSP pilne rozpoczęcie natleniania wody na tych odcinkach kanału na których stwierdzono najniższy poziom nasycenia tlenem. który mógł być przyczyną śnięcia. Rozważane są dalsze działania zaradcze.
Komunikat w sprawie wystąpienia śniętych ryb w wodach Kanału Gliwickiego
„PGW WP RZGW w Gliwicach informuje, że trwają czynności terenowe, związane z ujawnieniem śniętych ryb w wodach I i II sekcji Kanału Gliwickiego. Pracownicy PGW WP RZGW w Gliwicach kontynuują podejmowanie z wody śniętych ryb. 11 czerwca działania tego rodzaju koncentrowały się w II sekcji drogi wodnej. Dziś sytuacja tego nie wymaga. Pojedyncze śnięte ryby wyławiane są z I sekcji Kanału Gliwickiego (śluza Kłodnica). Jednocześnie prowadzone są kontrole interwencyjne od strony wody i lądu, w odniesieniu do wylotów posadowionych w skarpach Kanału Gliwickiego. 12 czerwca odbył się przegląd wszystkich 6 sekcji drogi wodnej, w czasie którego stwierdzono śnięte ryby tylko w I sekcji. Cały Kanał Gliwicki jest monitorowany przez pracowników obiektów hydrotechnicznych, którzy w razie potrzeby powiadamiają o wszelkich nieprawidłowościach właściwe służby. Wody Polskie w Gliwicach, zgodnie ze swoimi kompetencjami współpracują ze służbami i instytucjami, uczestniczą w posiedzeniach sztabu kryzysowego Wojewody Opolskiego.
PGW WP RZGW w Gliwicach informuje,że 10.06 br. podjął bezzwłoczną interwencję w związku z ujawnieniem w czasie rutynowych działań terenowych śniętych ryb, między I i II sekcją Kanału Gliwickiego. Pracownicy Wód Polskich w Gliwicach podjęli śnięte ryby z wody. Powiadomiono właściwe służby,w tym m.in. WIOŚ w Opolu i Straż Pożarną. Wody Polskie w Gliwicach rozpoczęły także kontrole interwencyjne w terenie. Ilości podejmowanych z wody ryb są weryfikowane.”
Susza 2023. Prognozowane upały mogą wpłynąć niekorzystnie na sytuację na rzekach
W Polsce i Europie wprowadzone są alerty z powodu wysokiego zagrożenia pożarowego lasów. Ma to związek z nasilającą się na kontynencie suszą. Najpoważniejsza sytuacja obecnie rozwija się w północnych rejonach Polski, gdzie od kilku tygodni nie spadła kropla deszczu. Sytuacja ma również wpływ na obniżanie się poziomu wody w rzekach. Zapowiadane na najbliższe dni i tygodnie upały, mogą to zjawisko pogłębić.
Jak podaje IMGW – PIB, obecnie stany wody w dorzeczu Odry układają się w strefie wody średniej i niskiej, lokalnie wysokiej. Stan niski obserwowano na Kłodnicy, Małej Panwi, Warcie, Widawce, Nerze, Drawie i Inie oraz lokalnie na Odrze, Nysie Kłodzkiej, Bystrzycy, Strzegomce, Widawie, Kaczawie, Baryczy, Bobrze, Kwisie, Nysie Łużyckiej, Prośnie i Noteci. Stan wysoki obserwowano lokalnie na Bobrze. Z kolei w dorzeczu Wisły stany wody układają się głównie w strefie wody średniej i niskiej, lokalnie wysokiej. Stan niski zanotowano na Brynicy, Sanie, Radomce, Pilicy, Biebrzy, Pisie, Omulwi, Orzycu, Nurcu, Wkrze i Brdzie oraz lokalnie na Wiśle, Przemszy, Sole, Skawie, Rabie, Dunajcu, Popradzie, Białej Tarnowskiej, Wisłoce, Wisłoku, Kamiennej, Narwi, Bugu, Liwcu, Bzurze i Drwęcy.
W ubiegłym roku suszą objęta była ponad połowa powierzchni Europy, naukowcy mówili o suszy 500-lecia. Całkowicie wyschły duże rzeki m.in. Pad we Włoszech oraz Tille we Francji, a na największych rzekach jak Dunaj czy Ren, obserwowano rekordowo niskie stany wód. Susza odbiła się również niekorzystnie na sytuacji polskich rzek. Utrzymujące się latem 2022 roku rekordowe upały przyczyniły się m.in. do obniżenia poziomu wody w Odrze do najniższych notowanych wartości, do zmniejszenia przepływu oraz znaczącego pogorszenia parametrów fizyko-chemicznych wody. W konsekwencji nakładające się na siebie niekorzystne warunki doprowadziły do rozwoju inwazyjnego gatunku złotej algi w Odrze. Zmiany klimatu mają decydujący wpływ na sytuację wodną w Europie.
W 2023 roku, mimo pojawiających się wiosną nawalnych opadów deszczu i podtopień notowanych na południu Europy, sytuacja hydrologiczna jest nadal niepokojąca. Europejskie Obserwatorium ds. Susz (EDO) w pierwszej dekadzie czerwca informuje o ostrzeżeniach suszowych już dla 1/3 terytorium kontynentu. Nasilenie suszy glebowej obserwowane jest nie tylko na południu Europy, ale przede wszystkim w Europie północnej i środkowej. W Niemczech sygnalizuje to zagrożenie pożarowe obejmujące już połowę terytorium. Susza rozwija się również w dorzeczu Odry. Mimo że na naszej drugiej co do wielkości rzece obecnie przeważają średnie stany wody, sytuacja pod wpływem upałów może szybko ulec zmianie. Dynamika tych zmian zaskakuje naukowców. W najbliższym czasie Europejskie Obserwatorium ds. Susz (EDO) planuje aktualizację raportu analitycznego na temat wpływu deficytu opadów na przepływy rzeczne. Zespół naukowy działający przy Ministerstwie Klimatu i Środowiska na bieżąco analizuje dane dotyczące sytuacji na Odrze. Aktualne informacje są publikowane na stronie www.gov.pl/odra oraz w mediach społecznościowych na profilach SZTAB dla ODRY.