Premier Mateusz Morawiecki wypowiedział się ws. planów wypowiedzenia Konwencji Stambulskiej.
Premier Morawiecki:
„W ustawie antyprzemocowej podjęliśmy zdecydowane postanowienia i wdrożyliśmy przepisy dotyczące tego, że nadzór policyjny i ewentualna eksmisja z domu dotyczy sprawcy i agresora, a nie ofiary.
W tej ustawie ofiara jest chroniona od początku do końca.
Nasz rząd z całą mocą realizuje zadania, które mają służyć wspieraniu ofiar przemocy i jej zapobieganiu. Nasz rząd wdrożył ustawę antyprzemocową i znacząco rozszerzył sieć placówek pomocy ofiarom przemocy.
W ustawie antyprzemocowej podjęliśmy zdecydowane postanowienia i wdrożyliśmy przepisy dotyczące tego, że nadzór policyjny i ewentualna eksmisja z domu dotyczy sprawcy i agresora, a nie ofiary. W tej ustawie ofiara jest chroniona od początku do końca.
Konwencja stambulska – pojawia się wiele głosów, że niewłaściwie definiuje źródła przemocy wobec kobiet i nie dostarcza narzędzi do walki z nią. To bardzo poważne wątpliwości.
Jako rząd podzielamy częściowo obawy Polaków i mamy prawo sądzić, że może być niezgodna z Konstytucją w zakresie wolności poglądów i wychowywania dzieci zgodnie z własnym sumieniem.
Skierowałem do Trybunału Konstytucyjnego wniosek o zbadanie zgodności konwencji stambulskiej z konstytucją. Sprawy tak wielkiej wagi należy rozpatrywać w ramach przejrzystej i prawomocnej procedury.
Ochrona przed przemocą i pomoc ofiarom przemocy nie może być w pełni skuteczna, jeśli zamiast realnych recept pomocy wybiera ideologię, tak jak to wygląda w konwencji stambulskiej.
Jeśli konwencja okaże się niezgodna z polskim prawem, co rozstrzygnie TK, to my od paru lat skutecznie wzmacniamy pozycję ofiar przemocy domowej. Wzmacniamy wszystko, co służy zapobieganiu przemocy domowej i będziemy dalej to robić.
Będziemy szukać najlepszych praktyk po całym świecie, bo za Polkami i dziećmi, które najczęściej padają ofiarą przemocy domowej musi stać silne prawo. Jesteśmy zwolennikami surowego karania wszelkich sprawców przemocy.
Chcę zaprotestować przeciwko fałszywej tezie i manipulacjom, które imputują nam, że jakikolwiek ruch związany z konwencją stambulską oznacza przyzwolenie na przemoc. To oburzająca i niedopuszczalna manipulacja.
MSZ otrzymało zadanie dot. współpracy z innymi państwami w wypracowaniu odpowiednich zapisów, które nie będą nasycone zapisami ideologicznymi ani rewolucją obyczajową i będą wspólnym mianownikiem wielu państw w zakresie ochrony ofiar przemocy.
Ochrona ofiar przemocy domowej jest jednym z kluczowych zadań państwa i zapisu art. 30. konstytucji. Będziemy bardziej wzmacniać ochronę ofiar i zapobiegać przemocy domowej na każdym możliwym polu. To jeden z priorytetów działania mojego rządu.
Nasz rząd z całą mocą realizuje zadania, które mają służyć wspieraniu ofiar przemocy i jej zapobieganiu.”
„Konwencja Stambulska wzmacnia istniejące mechanizmy ochrony przed przemocą i prowadzi do zmian w prawie. To są też międzynarodowe zobowiązania PL w kontekście ochrony zdrowia i życia obywatelek/li. Dziękuję RPO Adamowi Bodnarowi za konsekwentną obronę praw kobiet.
To przykre, że minister Ziobro nie wyciąga żadnych wniosków i woli iść w zaparte. KE stoi na straży podstawowych wartości UE zapisanych w traktatach i nie może tolerować naruszania praw człowieka. Czas, żeby rząd i samorządy w końcu to zrozumieli” – napisał europosłanka Sylwia Spurek.
Oświadczenie Rzecznika Praw Obywatelskich ws. planów wypowiedzenia Konwencji Stambulskiej
Jako Rzecznik Praw Obywatelskich, który stoi na straży praw człowieka i obywatela, jak również niezależny organ do spraw równego traktowania, z najwyższym zaniepokojeniem przyjmuję deklaracje przedstawicieli Rady Ministrów, jak również ich działania zmierzające do wypowiedzenia przez Polskę Konwencji Rady Europy o zapobieganiu i zwalczania przemocy wobec kobiet i przemocy domowej (tzw. Konwencji Stambulskiej).
Konwencja wzmacnia obecnie istniejące mechanizmy ochrony przed przemocą ze względu na płeć, w tym przemocą domową. Pozytywny wpływ Konwencji na polskie ustawodawstwo i sytuację osób pokrzywdzonych jest jednoznaczny – zapoczątkowała ona i doprowadziła do istotnych zmian w prawie. To Konwencja dała asumpt do uruchomienia całodobowej linii dla osób doświadczających przemocy, jak również wprowadzenia specjalnego trybu przesłuchania osób wykorzystanych seksualnie. To dzięki Konwencji parlament przyjął ustawę o natychmiastowym policyjnym nakazie opuszczenia mieszkania przez sprawcę, co daje szansę osobom pokrzywdzonym na odbudowanie życia wolnego od przemocy.
Mimo tych pozytywnych zmian, jesteśmy jeszcze na początku drogi i nadal nie chronimy i nie wspieramy wystarczająco osób pokrzywdzonych. W niedawno opublikowanym raporcie alternatywnym wskazałem listę 46 rekomendacji, których wdrożenie poprawi dramatyczną sytuację osób, które doświadczyły przemocy. Konwencja jest tu doskonałą przewodniczką, a także swoistą gwarancją, że w dalszym ciągu będziemy dążyć do zapewnienia najwyższych standardów ochrony, przy wsparciu grupy niezależnych ekspertów GREVIO.
Obserwując przebieg debaty publicznej z ubolewaniem przyjmuję liczne wypowiedzi przedstawicieli władzy publicznej, które mają na celu powielanie nieprawdziwych informacji dotyczących treści Konwencji. Z przykrością stwierdzam, że świadczą one nie tylko o braku znajomości treści tego aktu prawnego, ale przede wszystkim stanowią przejaw braku szacunku dla osób pokrzywdzonych przemocą. Pragnę podkreślić, że ratyfikując Konwencję jako Polska przyjęliśmy na siebie międzynarodowe zobowiązanie – jesteśmy odpowiedzialni za to, jak chronimy osoby pokrzywdzone przemocą i jak staramy się zapobiegać naruszeniom ich praw. Tym bardziej, że chodzi o absolutnie podstawową wartość, jaką jest ochrona życia i zdrowia.
W związku z powyższym jako Rzecznik Praw Obywatelskich wzywam do zaprzestania podważania autorytetu Konwencji i zaniechania wszelkich prac zmierzających do jej wypowiedzenia.
Jednocześnie przychylam się do zalecenia Przewodniczącego Zgromadzenia Parlamentarnego Rady Europy (PACE), Generalnej Sprawozdawczyni ds. przemocy wobec kobiet PACE i współsprawozdawców ds. monitorowania Polski PACE z 27 lipca 2020 r. i apeluję o zorganizowanie wysłuchania parlamentarnego, które – prowadzone w atmosferze szacunku i solidarności z osobami pokrzywdzonymi – pozwoliłoby rozwiać wątpliwości co do zakresu i celu Konwencji.
Adam Bodnar