Od 1 września na terenie Krakowa wszedł w życie całkowity zakaz palenia węglem i drewnem.
Co nowe przepisy oznaczają w praktyce? Oto informator dla mieszkańców, restauratorów, obsługujących punkty gastronomiczne oraz osób prowadzących działalność wytwórczą w rolnictwie.
Nowe przepisy oznaczają dla mieszkańców w praktyce:
- brak możliwości palenia węglem i drewnem w Krakowie. Za złamanie zakazu grożą kary: mandat do 500 zł, a nawet grzywna do 5000 zł w przypadku nie przyjęcia mandatu;
- brak możliwości palenia w kominkach. W instalacjach spalania paliw dopuszczone będzie stosowanie wyłącznie: gazu ziemnego wysokometanowego lub zaazotowanego (w tym skroplonego gazu ziemnego), propan-butanu, biogazu rolniczego lub innego rodzaju gazu palnego oraz lekkiego oleju opałowego;
- brak możliwości użytkowania posadowionych na stałe ciężkich grilli ogrodowych, np. murowanych, związanych z podłożem na stałe lub ciężkich grilli działających niezmiennie w jednym miejscu. Będzie można za to stosować przenośne, lekkie grille, ruszty, rożna, z których korzysta się sezonowo, okazjonalnie, ponieważ w rozumieniu przepisów nie są one „instalacją”. Te kwestie regulowane są przez zapisy uchwały Sejmiku Województwa Małopolskiego oraz ustawy Prawo Ochrony Środowiska;
- brak możliwości eksploatowania instalacji energetycznych, zainstalowanych w szklarniach, z wyjątkiem instalacji objętych obowiązkiem zgłoszenia lub pozwolenia na emisje. Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Środowiska z 2 lipca 2010 r. w sprawie rodzajów instalacji, których eksploatacja wymaga zgłoszenia, nie są objęte zgłoszeniem (a więc muszą dostosować się do zakazu uchwały antysmogowej):
- instalacje energetyczne o mocy do 1 MW,
- instalacje inne niż energetyczne o mocy do 0,5 MW,
- instalacje do suszenia owoców, warzyw, zboża, innych płodów rolnych lub leśnych w ilości do 50 Mg,
- instalacje do przechowywania owoców, warzyw, zboża innych płodów rolnych lub leśnych – w ilości do 50 Mg,
- instalacje do chowu lub hodowli zwierząt niezaliczonych do przedsięwzięć mogących potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko.
Przypominamy, że do 10 października br. należy rozliczyć przeprowadzoną w tym roku inwestycję wymiany paleniska. Złożenie dokumentów po tym terminie spowoduje brak możliwości uzyskania dotacji na wymianę ogrzewania.
Po wejściu w życie zakazu zmieniła się również sytuacja restauratorów, właścicieli punktów gastronomicznych. Nowe przepisy oznaczają w praktyce, że:
- urządzenia, które działają sezonowo w punktach przenośnej gastronomii nie są urządzeniem stacjonarnym, a więc nie są instalacją (w rozumieniu przepisów) – nie ma więc podstaw prawnych do stosowania wobec nich zapisów uchwały Sejmiku Województwa Małopolskiego. Urządzenia takie w punktach przenośnej gastronomii będą mogły być stosowane;
- urządzenia działające w punktach gastronomicznych przez cały rok, funkcjonujące niezmiennie w tym samym miejscu oraz urządzenia posadowione na stałe, jak np. ciężkie grille ogrodowe, są instalacjami (w rozumieniu przepisów) – w tym wypadku mają zastosowanie wobec nich zapisy uchwały Sejmiku Województwa Małopolskiego. Nie będzie zatem można ich stosować, z wyjątkiem sytuacji, gdy instalacja objęta jest obowiązkiem uzyskania pozwolenia lub zgłoszenia (art. 96 ust. 8 ustawy POŚ);
- instalacje stosowane w gastronomii (piece), przystosowane do obsługi powyżej 500 osób na dobę, podlegają obowiązkowi zgłoszenia organowi ochrony środowiska – prezydentowi Krakowa. Tylko tego typu instalacje stosowane w gastronomii, których zgłoszenie zostanie przyjęte, wyłączone będą z obowiązującego od 1 września 2019 r. zakazu stosowania paliw stałych;
- mniejsze piece, stosowane w gastronomii przystosowanej do obsługi poniżej 500 osób na dobę, zakazu nie unikną. Kwestie te regulowane są rozporządzeniami ministra środowiska z 2 lipca 2010 r. w sprawie przypadków, w których wprowadzanie gazów lub pyłów do powietrza z instalacji nie wymaga pozwolenia oraz w sprawie rodzajów instalacji, których eksploatacja wymaga zgłoszenia oraz art. 96 ust. 8 ustawy Prawo Ochrony Środowiska, zgodnie z którym uchwała nie ma zastosowania do instalacji, dla których wymagane jest uzyskanie pozwolenia zintegrowanego albo pozwolenia na wprowadzanie gazów i pyłów do powietrza, albo dokonanie zgłoszenia instalacji.
Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Środowiska z 2 lipca 2010 r. w sprawie rodzajów instalacji, których eksploatacja wymaga zgłoszenia), instalacje stosowane w gastronomii przystosowanej do obsługi ponad 500 osób na dobę podlegają obowiązkowi zgłoszenia organowi ochrony środowiska w trybie art. 152 ustawy POŚ, z wyjątkiem sytuacji, gdy gazy lub pyły wyprowadzane są do powietrza z instalacji w sposób niezorganizowany, bez pośrednictwa przeznaczonych do tego celu środków technicznych lub za pomocą wentylacji grawitacyjnych.
Przypadki łamania zakazu palenia węglem i drewnem można zgłaszać do Straży Miejskiej Miasta Krakowa, dzwoniąc na nr 986 lub wysyłając raport z aplikacji mobilnej Powietrze Kraków.
Pierwszy miesiąc zakazu palenia węglem i drewnem
592 paleniska skontrolowali strażnicy miejscy w pierwszym miesiącu obowiązywania zakazu spalania węgla i drewna w Krakowie. Ujawniono 19 wykroczeń, nałożono osiem mandatów karnych na kwotę 2 200 zł, pouczono jedną osobę, przygotowano 10 notatek pod wniosek o ukaranie do sądu.
Uchwała antysmogowa – plan działania na sezon grzewczy
Miasto przygotowało plan działania na zbliżający się sezon grzewczy. Na przełomie roku 2019 i 2020 strażnicy miejscy, przeszkoleni urzędnicy z Wydziału ds. Jakości Powietrza oraz inspektorzy Wojewódzkiego Inspektoratu Ochrony Środowiska przeprowadzą ponad 4,5 tys. kontroli. Analizy zanieczyszczeń prowadzone będą też za pomocą drona, kamery termowizyjnej i monitora pyłu zawieszonego.
W przypadku stwierdzenia wykroczenia kontrole mogą zakończyć się pouczeniem, mandatem karnym od 20 zł do 500 zł, a w razie odmowy przyjęcia mandatu – złożeniem wniosku do sądu o ukaranie. Wówczas grzywna może wynieść nawet do 5 tys. zł. Należy pamiętać, że każda sprawa rozpatrywana będzie indywidualnie w zależności od problemu. Przy podejmowaniu decyzji o wysokości mandatu analizowane i brane pod uwagę będą wszystkie aspekty: socjalne, prawne, techniczne i inne.
Od 1995 r. w Krakowie zlikwidowano ponad 45 tys. palenisk węglowych (w latach 2012–2019 – 25 tys.). Po 1 września pozostanie ok. 4 tys. pieców. Powodów braku wymiany jest kilka i są one miastu znane. Można do nich zaliczyć: problemy społeczno-socjalne, finansowe, zły stan techniczny budynków, nieprzeprowadzone postępowanie spadkowe, brak zgody współwłaściciela nieruchomości, nieuregulowany stan prawny nieruchomości, budynki do wyburzenia pod inwestycje, a także inne przyczyny, w tym brak zainteresowania – do tej grupy można zaliczyć ok. 1000 budynków.
(UMK)