Parlament Europejski wzywa do „prawdziwego zaangażowania” i postępów w Radzie.
- Zalecenia dla państw członkowskich powinny być szybko przyjęte, z jasno określonymi terminami po wysłuchaniach
- Do określenia ryzyka poważnego naruszenia wartości UE nie jest wymagana jednomyślność
- Nie zatwierdzać krajowych planów w ramach Instrumentu Odbudowy i Zwiększania Odporności do czasu osiągnięcia postępów
W czwartek Parlament Europejski wezwał Radę i Komisję do podjęcia dalszych działań w związku z pogorszeniem się stanu wartości UE na Węgrzech i w Polsce.
W rezolucji przyjętej 426 głosami do 133, przy 37 wstrzymujących się, posłowie z zadowoleniem przyjęli fakt, że francuska prezydencja wznowiła przeprowadzanie wysłuchań na mocy art. 7 ust. 1 Traktatu, ale wzywają Radę do wykazania się „prawdziwym zaangażowaniem” i poczynienia „znaczących postępów” w celu ochrony wartości europejskich. Podkreślają, że niewdrożenie przez Węgry i Polskę licznych wyroków Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości i Europejskiego Trybunału Praw Człowieka jest niedopuszczalne; zauważają, że wszystkie państwa członkowskie muszą przestrzegać prawa UE.
Wysłuchania muszą przynieść rezultaty
W tekście wezwano do tego, by przesłuchania były prowadzone w sposób bardziej spójny, przejrzysty i stanowczy. Wysłuchania powinny być organizowane w sposób regularny, ustrukturyzowany i otwarty i muszą pociągać za sobą konkretne działania, szybkie przyjęcie zaleceń, z jasno określonymi terminami, dla zainteresowanych państw członkowskich. Podkreśla się, że „jednomyślność w Radzie nie jest wymagana do stwierdzenia wyraźnego ryzyka poważnego naruszenia wartości Unii”.
Posłowie po raz kolejny domagają się, by Rada na każdym etapie niezwłocznie i w pełni informowała Parlament, co do tej pory nie miało miejsca. Powtarzają, że istnieje pilna potrzeba stworzenia kompleksowego unijnego mechanizmu na rzecz wartości UE, potępiając odmowę innych instytucji podjęcia negocjacji z Parlamentem w celu opracowania takiego narzędzia.
Najwyższy czas, by wykorzystać wszystkie dostępne narzędzia do ochrony wartości UE
Komisja musi się bardziej postarać, zdaniem Parlamentu, który zauważa, że w kwietniu rozpoczęła formalną procedurę przeciwko Węgrom na podstawie rozporządzenia o systemie warunkowości chroniącym budżet UE, ale nie przeciwko Polsce. Posłowie oczekują, że Rada zajmie się tą sprawą w pierwszej kolejności.
Ponadto, europosłowie wzywają obie instytucje do powstrzymania się od zatwierdzania narodowych planów Węgier i Polski w ramach Instrumentu Odbudowy i Zwiększania Odporności. Powinno to nastąpić dopiero wtedy, gdy oba kraje w pełni zastosują się do wszystkich zaleceń Semestru Europejskiego w dziedzinie praworządności i dopiero po wdrożeniu wszystkich stosownych wyroków.
Kontekst
W ramach trwających procedur z art. 7 francuska prezydencja Rady zorganizowała w lutym jedno wysłuchanie z udziałem polskiego rządu, natomiast kolejne z udziałem władz węgierskich odbędzie się w czerwcu. W grudniu 2017 roku Komisja Europejska wszczęła procedurę wobec Polski. Parlament poparł to posunięcie w rezolucji w marcu 2018 r., a we wrześniu 2018 r. uruchomił procedurę wobec Węgier. Pomimo pogarszającej się w ostatnich latach sytuacji w obu krajach, państwa członkowskie unikają głosowania, które miałoby określić, czy istnieje „wyraźne ryzyko poważnego naruszenia” wspólnych wartości UE.
(PE)