Zarządzeniem Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Opolu z 4 stycznia 2023 r. w sprawie uznania za rezerwat przyrody „Gogolińskie Gniewosze” powołano pierwszy rezerwat faunistyczny w województwie opolskim.
Rezerwat położony jest na terenie gminy Gogolin i obejmuje ochroną prawną powierzchnię 28,18 ha.
Celem ochrony rezerwatu przyrody jest zachowanie licznej populacji gniewosza plamistego Coronella austriaca wraz z siedliskiem tego gatunku na powierzchni zrekultywowanego wyrobiska poeksploatacyjnego kopalni wapienia.
Badania prowadzone w ostatnich kilku latach potwierdziły obecność ok. 150 osobników gniewosza plamistego w tym miejscu. Tym samym jest to obecnie największa dotychczas odkryta populacja tego gatunku w Polsce.
Teren przedmiotowego rezerwatu stanowi bogatą mozaikę różnych ekosystemów: występują tu polany śródleśne z roślinnością kserotermiczną, bór mieszany świeży z przewagą sosny, zbiorniki wodne oraz rumosz skalny (miejscami widoczne wychodnie skał wapiennych), które tworzą charakter tego siedliska i wpływają na zapewnienie zarówno miejsc rozrodu i wygrzewania się gadów, hibernaculum w czasie zimy, jak również stanowią doskonałą bazą żywieniową.
O szczególnych wartościach tego miejsca świadczy duża bioróżnorodność gatunkowa, w tym występowanie gatunków: żaby zwinki Rana dalmatina, traszki grzebieniastej Triturus cristatus, rzekotki drzewnej Hyla arborea, nadobnika włoskiego Calliptamus italicus, siwoszka błękitnego Oedipoda caerulescens, przewężka błękitnego Sphingonotus caerulans, napierśnika torfowiskowego Stethophyma grossum, modliszki Mantis religiosa, lecichy małej Orthetrum coerulescens oraz smardza stożkowatego Morchella conica, pawężnicy palczastej Peltigera polydactylon, pawężnicy psiej P. canina, krynicznika obskubanego Nitella syncarpa, mokradłoszka zaostrzonego Calliergonella cuspidata, ramienicy kosmatej Chara hispida i bagniaka wapiennego Philonotis calcarea.
(RDOŚ)