W związku z pojawieniem się śniętych ryb na Odrzańskiej Drodze Wodnej pracownicy Wód Polskich podejmują szereg czynności i działań zmierzających do ograniczenia tego problemu i znalezienia przyczyny.
Służby monitorują też sytuację i pozostają w stałym kontakcie z organizacjami, które zgodnie z kompetencjami odpowiadają za zdiagnozowanie zjawiska oraz powinny również dążyć do jego usunięcia.
W nawiązaniu do próśb przedstawicieli Polskiego Związku Wędkarskiego – Wody Polskie Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej we Wrocławiu, zwraca się z apelem do wszystkich mieszkańców miejscowości położonych nad Odrą oraz turystów przebywających nad rzeką o niewchodzenie do wody i niekąpanie się w niej. Apel dotyczy zarówno ludzi, jak i psów pod opieką ich właścicieli.
Do czasu wyjaśnienia przyczyn obserwowanego obecnie zjawiska oraz zlokalizowania źródła, za co odpowiadają inne organy i instytucje, nie zaleca się również łowienia ryb w Odrze oraz przygotowywania z nich posiłków.
AKTUALIZACJA, 10 SIERPNIA, GODZINA 8:
Wody Polskie prowadzą dalsze działania w celu ograniczenia i zminimalizowania negatywnych skutków zjawiska masowego śnięcia ryb w Odrze, które występuje obecnie na odcinku tej rzeki w województwie lubuskim. 9 sierpnia Dyrekcja Zarządu Zlewni w Zielonej Górze przeprowadziła szereg wizji terenowych, które potwierdziły występowanie zjawiska między innymi w rejonie Cigacic.
10 sierpnia służby Wód Polskich uczestniczą w akcji wyławiania śniętych i martwych ryb przy użyciu własnych jednostek pływających we współpracy z członkami Polskiego Związku Wędkarskiego okręg w Zielonej Górze. Jednocześnie przypominamy, że za ustalenie przyczyn ewentualnego skażenia bądź zanieczyszczenia wody odpowiada WIOŚ, który w ciągu ostatnich dni wielokrotnie pobierał na różnych odcinkach Odry próby wody. Obecnie nadal oczekujemy na ich analizę oraz wyniki. Poszukiwanie sprawców leży natomiast w gestii Policji oraz Prokuratury. Doniesienie o możliwości popełnienia przestępstwa w tej sprawie zostanie złożone przez Dyrekcję Wód Polskich Zarządu Zlewni w Zielonej Górze do zielonogórskiej prokuratury oraz lokalnej policji.
AKTUALIZACJA, 9 SIERPNIA, GODZINA 11:
Pracownicy Wód Polskich nieustannie monitorują sytuację na Odrze na poszczególnych stopniach wodnych w rejonie Wrocławia oraz na dalszych odcinkach Odry swobodnie płynącej poniżej Malczyc. W ciągu ostatnich kilku dni informacje o śniętych rybach dotyczyły rejonów miejscowości Cigacice, Bytom Odrzański i Krosno Odrzańskie. Martwe sztuki miały pojawiać się również w okolicach Słubic i dalej w dół rzeki – w Kostrzynie nad Odrą.
Służby Wód Polskich pozostają w tej kwestii w ciągłym kontakcie z przedstawicielami PZW, którego członkowie z okręgu zielonogórskiego przekazali, że zajmą się zbieraniem i utylizacją ryb na obszarze ich obwodów rybackich zgodnie z obowiązującymi umowami użytkowania. Równocześnie pracownicy Wód Polskich pozostają w stałym kontakcie z przedstawicielami Wojewódzkiego Inspektoratu Ochrony Środowiska w Zielonej Górze, który od 5 do 7 sierpnia miał przeprowadzać pobory prób wody. Obecnie oczekujemy na wyniki przeprowadzonych przez inspektorów badań oraz ich ocenę i analizę potencjalnych przyczyn zaistniałej sytuacji.
W rejonie stolicy Dolnego Śląska zjawisko śnięcia ryb zaobserwowano między innymi w fosie miejskiej czy na tak zwanym Jeziorze Bajkał, których obszary nie są jednak w administracji Wód Polskich, a zarządzają nimi instytucje gminne lub samorządowe.
AKTUALIZACJA, 5 SIERPNIA, GODZINA 15:45:
4 sierpnia w godzinach wieczornych do pracowników Wód Polskich trafiły nowe zgłoszenia w sprawie śniętych ryb w okolicach miasta Głogów. Służby przedsięwzięły niezwłoczne działania we wskazanym rejonie. Poczynione obserwacje wykazały pojedyncze martwe ryby na powierzchni rzeki Odry.
O zdarzeniu powiadomiono Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska we Wrocławiu, Wojewódzkie Centrum Zarządzania Kryzysowego we Wrocławiu oraz Powiatowy Zespół Zarządzania Kryzysowego w Nowej Soli. Jak wynika z komunikatu podanego przez Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska we Wrocławiu, który zajmuje się pobieraniem próbek wody i prowadzeniem ich laboratoryjnej analizy, w rzece Odra na wysokości miasta Oława oraz w śluzie Lipki stwierdzono występowanie substancji o działaniu toksycznym na organizmy wodne. Bezpośrednie źródło zanieczyszczeń wykrytych w rzece wciąż nie zostało ustalone.
Pierwsze doniesienia o martwych rybach
Pierwsze sygnały o martwych rybach w rzece Odra dotarły do pracowników Wód Polskich 26 i 27 lipca. Śnięte okazy pojawiły się wtedy między innymi w rejonie śluzy w Oławie. Już wtedy służby podjęły bezpośrednie działania zmierzające między innymi do podjęcia współpracy w tej sprawie z przedstawicielami Wojewódzkiego Inspektoratu Środowiska we Wrocławiu oraz członkami Polskiego Związku Wędkarskiego okręg we Wrocławiu, który jest użytkownikiem obwodu rybackiego rzeki Odra nr 3 w miejscowości Oława.
Podejmowane w porozumieniu z tymi służbami działania doprowadziły do wyławiania martwych ryb w celu zapobieżenia rozprzestrzeniania się zjawiska, w czym uczestniczyli pracownicy Wód Polskich z Zarządu Zlewni we Wrocławiu ze stopnia wodnego Oława na Odrze. Od tego czasu każdego dnia podobne czynności prowadzone są również przez pracowników kolejnych stopni wodnych na Odrze – w Ratowicach oraz Janowicach.
Jednocześnie trwa wzmożone poszukiwanie przyczyn tej sytuacji. Określeniem stanu chemicznego wody zajmuje się jednak WIOŚ, który zgodnie z kompetencjami i zadaniami określonymi w polskim prawodawstwie jest instytucją odpowiedzialną za pobieranie próbek wody, ich badanie oraz przekazywanie wyników takich analiz. Takie próby mogą zostać pobrane również przez odpowiednie specjalistyczne jednostki straży pożarnej, posiadające narzędzia do badania składu wody oraz ich oceny jakościowej.
Z informacji przekazywanych przez te jednostki wynika, że na razie nie została zdiagnozowana przyczyna występowania zjawiska lub jego źródło. Pracownicy Wód Polskich pozostają jednak w stałym kontakcie ze wszystkimi organami, które mogą pomóc w znalezieniu powodu zaistniałej sytuacji.
Przypominamy, że to właśnie Polski Związek Wędkarski zgodnie z zawartą z Regionalnym Zarządem Gospodarki Wodnej we Wrocławiu umową na użytkowanie obwodu rybackiego ma obowiązek usuwania śniętych ryb w przypadku ich stwierdzenia. Za ustalenie okoliczności śnięcia odpowiedzialne są natomiast inne instytucje, w tym WIOŚ, Policja oraz Prokuratura. W dalszej kolejności, w przypadku wykrycia sprawców, użytkownik obwodu rybackiego, a więc PZW, na drodze cywilnej może ubiegać się o odszkodowanie od winnych naruszeń środowiskowych.