Obchody 100. rocznicy wybuchu II Powstania Śląskiego

Tramwaj powstańczy do Niepodległej

19 sierpnia punktualnie o 12.00 przy Pomniku Powstań Śląskich odbyły się wojewódzkie obchody 100. rocznicy II Powstania Śląskiego.

W uroczystościach wziął udział Wojewoda Śląski Jarosław Wieczorek, Minister Środowiska Michał Woś, Marszałek Województwa Śląskiego Jakub Chełstowski, Wiceprezydent Miasta Katowice Bogumił Sobula, reprezentanci Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii oraz dowódcy, szefowie i komendanci służb mundurowych. Śląski garnizon Policji reprezentował Zastępca Komendanta Wojewódzkiego Policji w Katowicach insp. Mariusz Krzystyniak.

Uroczyste obchody rozpoczęły się odśpiewaniem Hymnu Rzeczpospolitej Polskiej przez Zespół Pieśni i Tańca Śląsk przy oprawie muzycznej Orkiestry Wojska Polskiego. Następnie oficjalne delegacje złożyły wieńce przy Pomniku Powstań Śląskich.
Obchody zakończyły się odśpiewaniem jednej z najbardziej patriotycznych pieśni – Roty.

Uroczyste obchody celebrowane są już od 15 sierpnia. Warto zaznaczyć, że Powstania Śląskie to obok Wielkopolskiego jedyne, które zakończyły się pełnym sukcesem. To niezwykłe wydarzenia w historii Śląska i całej Polski. Trzy bohaterskie Powstania Śląskie z lat 1919, 1920, 1921 niosą przesłanie dla przyszłych pokoleń.

Walka powstańców o powrót Górnego Śląska do Polski była nacechowana niezwykłą konsekwencją i skutecznością. Trwający kilka wieków rozłam ziem ojczystych i stosowana polityka germanizacyjna nie zniszczyła polskości w narodzie. Powstania Śląskie stanowią jedną z najpiękniejszych kart w dziejach Polski. Są zwieńczeniem procesu jednoczenia ziem po rozbiorach Polski.

Premier uczcił pamięć Górnoślązaków deportowanych do ZSRR oraz uczestników II Powstania Śląskiego

Premier Mateusz Morawiecki odwiedził w Radzionkowie Centrum Dokumentacji Deportacji Górnoślązaków do ZSRR w 1945 r. Upamiętnił także w Sosnowcu 100. rocznicę wybuchu II Powstania Śląskiego, które rozpoczęło się w nocy z 19 na 20 sierpnia 1920 r.

Jak podkreślił szef rządu „musimy opierać nasze dzisiejsze decyzje na historii i pamięci o przeszłości. Polska nie tylko byłaby niepełna, ale być może w ogóle by jej nie było – nie tylko gdyby nie Cud nad Wisłą, ale też gdyby nie Cud nad Rawą”.

„Musimy pamiętać o często smutnej historii, ale również zwycięskiej – jak pokazały Powstania Śląskie i Cud nad Wisłą, Polacy stanęli wtedy na wysokości zadania, a my dzisiaj z ogromną wdzięcznością pochylamy się nad tym dziełem „- kontynuował.

Deportacja Górnoślązaków w 1945 r.

Rok 1945 – czas końca wojny i wyzwolenia, dla wielu śląskich rodzin był początkiem gehenny związanej z wywózką na wschód. Szef rządu odwiedził Centrum Dokumentacji Deportacji Górnoślązaków. Gromadzi ono informacje na temat masowych wywózek śląskich rodzin do ZSRR.

Centrum posiada stałą ekspozycję, która przybliża historię deportacji Górnoślązaków. Wystawa łączy ślady przeszłości w postaci eksponatów z nowoczesnymi rozwiązaniami multimedialnymi. Obiekty, które znajdują się w Centrum, to przede wszystkim przedmioty codziennego użytku przywiezione z zesłania, jak np. łyżka, maszynka do golenia, brzytwa, walizka. Na wystawie można także zapoznać się ze źródłami pisanymi.

Premier Mateusz Morawiecki odbył podróż z zabytkowym tramwaju (fot. Krystian Maj/KPRM)

Tramwaj powstańczy do Niepodległej

W nocy z 19 na 20 sierpnia 1920 r. wybuchło II Powstanie Śląskie zainicjowane przez Polską Organizację Wojskową Górnego Śląska. Setną rocznicę tamtych wydarzeń upamiętnił premier Mateusz Morawiecki, odbywając podróż z zabytkowym tramwaju, który kursuje po 5 miastach Polski w ramach obchodów wybuchu II Powstania Śląskiego.

Zabytkowy tramwaj oklejony jest na zewnątrz grafikami z historycznymi treściami o Powstaniach Śląskich i drodze Śląska do odrodzonego, niepodległego państwa polskiego. Pamiątką z podróży jest bilet edukacyjny do Niepodległej zawierający kalendarium Powstań Śląskich.

Premier Mateusz Morawiecki podziękował wszystkim twórcom metod edukacyjnych, które przypominają ważne wydarzenia w historii Polski.

II Powstanie Śląskie

Jedną z przyczyn wybuchu II Powstania Śląskiego była śmierć Andrzeja Mielęckiego, zasłużonego dla polskości na Górnym Śląsku działacza i lekarza. Polska Organizacja Wojskowa Górnego Śląska wydała rozkaz rozpoczęcia powstania w nocy z 19 na 20 sierpnia 1920 r. Walki wybuchły m.in. w powiatach pszczyńskim, rybnickim, katowickim, lublinieckim, tarnogórskim, toszecko-gliwickim i zabrskim. Powstańcy opanowali większość strategicznych terenów przemysłowych, z wyjątkiem dużych miast. 25 sierpnia 1920 r. II Powstanie Śląskie zakończono.

Powstanie było jednym z trzech konfliktów zbrojnych na Górnym Śląsku między ludnością polską i niemiecką w latach 1919–1921. Był to okres formowania się Państwa Polskiego po odzyskaniu niepodległości w 1918 r.
(gov)