Niedźwiadek obok szlaku. Zamknięcia w rejonie Kasprowego Wierchu

W piątek 22 kwietnia za pośrednictwem mediów społecznościowych dotarła do TPN informacja o niedźwiadku poruszającym się nartostradą.

Po potwierdzeniu obecności niedźwiadka w sobotę Park zamknął szlaki turystyczne w tym rejonie i skoncentrował się na monitorowaniu sytuacji. To działania zgodne ze standardami przyjętymi w takich sytuacjach na wielu obszarach chronionych na świecie.

Na początek trzeba zdementować dwie nieprawdziwe informacje krążące w mediach: mały niedźwiadek z pewnością nie jest dzieckiem niedźwiedzicy zastrzelonej na Słowacji przed kilkoma dniami. Tamto zdarzenie miało miejsce w odległości ponad 150 km od rejonu, w którym przebywa młode w TPN. Druga informacja, podana przez jedną z gazet, jakoby matka niedźwiadka nie żyła, również nie jest prawdziwa: nie ma na to żadnego dowodu.

W rejonie Kuźnic i Myślenickich Turni, gdzie widywany jest młody niedźwiadek,  przebywa kilka dorosłych osobników, co widać po śladach pozostawionych na śniegu. Oznacza to, że może gawrować tam kilka niedźwiedzic. Jedna z nich nosi obrożę telemetryczną, jednak z przesyłanych danych wynika, że jeszcze nie opuściła gawry. Nie wiadomo jednak, czy to jej młode jest widywane w ostatnich dniach. Trudno stwierdzić z jakich przyczyn niedźwiadek jest sam, czy na przykład nie wypadł z gawry znajdującej się w stromym terenie – takie przypadki były już obserwowane w Tatrach. Ciągle jednak jest szansa, że matka podejmie młode.

Służby terenowe TPN koncentrują się na monitorowaniu sytuacji, postępując zgodnie ze standardami przyjętymi w wielu parkach narodowych na świecie. Priorytetem parku narodowego jest ochrona przyrody, w tym ochrona procesów naturalnych.  Z tego powodu czasami ludzie muszą ustąpić dzikim mieszkańcom Tatr. Żeby więc zapewnić spokój niedźwiedziom, od soboty 23 kwietnia do odwołania TPN zamknął: zielony szlak turystyczny: Kuźnice – Myślenickie Turnie – Kasprowy Wierch (w obu kierunkach); szlak dojściowy z Goncisk do dolnej stacji kolei krzesełkowej w Dolinie Goryczkowej oraz szlak narciarski: Myślenickie Turnie – Wyżnia Goryczkowa Rówień (dolna stacja kolei krzesełkowej w Dolinie Goryczkowej, w obu kierunkach). Zawnioskował także do PKL-u o zamknięcie kolei krzesełkowej w Dolinie Goryczkowej.

Specjaliści z TPN działają konsekwentnie, według procedur wypracowanych na świecie na obszarach chronionych. Nie ingerują bezpośrednio, nie mogą oddać malca matce. Przekazanie młodego do zoo też nie jest dobrym rozwiązaniem. Rolą służb parków narodowych jest stworzyć jak najdogodniejsze warunki, które pozwolą niedźwiedziom na ich naturalne zachowania. Każde małe stworzenie wywołuje w ludziach emocje, chęć niesienia pomocy, ale mamy do czynienia z dziką przyrodą i musimy pozwolić na naturalne procesy. A te nie zawsze nam się będą podobać, w kategoriach ludzkich.  

TPN apeluje również do turystów, żeby nie próbowali zaglądać w ten rejon, fotografować, filmować. Niedawno w Bieszczadach, pomimo protestów specjalistów, ludzie zabrali pod opiekę małego niedźwiadka i skończyło się to dla niego tak samo, jak gdyby ingerencji nie podjęto. Niedźwiadka uśpiono.

TPN zawsze na pierwszym miejscu stawia dobro niedźwiedzi. Projekt ochrony tych zwierząt realizuje od lat. Działania są konsultowane z placówkami naukowymi, innymi parkami narodowymi w Polsce i na świecie. Podobnie działa się np. na Alasce czy w Yellowstone. Doświadczenia z Tatrzańskiego Parku Narodowego są wykorzystywane przez inne instytucje ochrony przyrody, a dzięki wielu działaniom niedźwiedzie żyją na wolności zamiast trafić za kraty w zoo. Ich populacja jest duża, co jest uznawane za fenomen przy tak dużym ruchu turystycznym, z jakim mamy do czynienia w Tatrach. Podobnie wygląda sytuacja z innymi gatunkami chronionymi w TPN.

Zamknięcie szlaków w rejonie Kasprowego Wierchu

Ze względów przyrodniczych (niedźwiedzia rodzina przebywająca w sąsiedztwie szlaków) od 23 kwietnia br. do odwołania zamknięte są dla ruchu turystycznego (pieszego i narciarskiego) następujące odcinki:

• zielony szlak turystyczny: Kuźnice – Myślenickie Turnie – Kasprowy Wierch (w obu kierunkach),
• szlak dojściowy z Goncisk do dolnej stacji kolei krzesełkowej w Dolinie Goryczkowej,
• szlak narciarski: Myślenickie Turnie – Wyżnia Goryczkowa Rówień (dolna stacja kolei krzesełkowej w Dolinie Goryczkowej, w obu kierunkach).

Warunki na szlakach

Warunki do uprawiania turystyki są niekorzystne. Pokrywa śnieżna jest mocno zróżnicowana. Śnieg jest miejscami twardy i zmrożony, zwłaszcza w godzinach porannych oraz w miejscach zacienionych w żlebach po stronie północnej. Po południu, śnieg robi się mokry (przemoczony), grząski i przepadający. Poruszanie się w warunkach zimowych, w wyższych partiach Tatr wymaga dużego doświadczenia w zimowej turystyce górskiej oraz znajomości oceny lokalnego zagrożenia lawinowego i posiadania odpowiedniego sprzętu – raki (nie raczki!), czekan, kask, lawinowe ABC wraz z umiejętnością posługiwania się nim. Dodatkowo niski pułap chmur ogranicza widzialność i utrudnia orientację w terenie, co może prowadzić do pobłądzeń.

Na niżej położonych szlakach i drogach dojściowych do schronisk w godzinach porannych utrzymują się miejscami oblodzenia i jest ślisko. Po południu śnieg robi się grząski i tworzą się koleiny. Miejscami wystają kamienie bądź asfalt, a na drodze występują kałuże i błoto.

Zagrożenia

• W Tatrach obowiązuje zagrożenie lawinowe. Szczegóły na stronie lawiny.topr.pl.
• Poślizgnięcie się na zaśnieżonych lub oblodzonych, stromych odcinkach szlaków grozi niebezpiecznym w skutkach upadkiem. W wyższych partiach Tatr, sprzęt zimowy: raki, czekan, kask, lawinowe ABC oraz umiejętność posługiwania się tym sprzętem są niezbędne.
• Po zimie w Tatrach należy być bardzo czujnym, wraz z topniejącym śniegiem wytapiają się skały, które mogą być bardzo niebezpieczne. Mogą ona spadać z stromych zboczy lub ze żlebów.
• Podczas silnego wiatru na szlaki mogą spadać gałęzie oraz drzewa. Wędrowanie w takich warunkach stanowi zagrożenie dla zdrowia i życia.
• Ze względu na obryw skalny w rejonie wschodniej ściany Wielkiego Szczytu Mięguszowieckiego zdecydowanie odradzamy jakiejkolwiek działalności taternickiej tym w rejonie. Prosimy również zachować szczególną ostrożność podczas wędrówek na Przełęcz pod Chłopkiem. 
  
• Na szlaki przebiegające obok stromych zboczy mogą spadać kamienie i gałęzie, osuwać się skały lub powalone drzewa. W terenie eksponowanym zalecamy noszenie kasku.
• Podczas burzy szczególnie niebezpieczne jest przebywanie na graniach, na szlakach wyposażonych w sztuczne ułatwienia (łańcuchy, klamry itp.) oraz w okolicy cieków wodnych.
• W razie spotkania z niedźwiedziem, należy spokojnie (bez gwałtownych ruchów) oddalić się w przeciwnym kierunku.

Zamknięcia szlaków pieszych

• Zielony szlak turystyczny z Kuźnic na Kasprowy Wierch przez Myślenickie Turnie zostaje zamknięty (w obu kierunkach) od 23 kwietnia 2022r. do odwołania ze względów przyrodniczych.
• Szlak dojściowy (czarny) do Lodowego Źródła w Dolinie Kościeliskiej zostaje zamknięty od 14 lutego 2022r. do odwołania, z powodu transportu materiałów do remontu Jaskini Mroźnej.
• W okresie od 1 marca do 30 listopada wszystkie szlaki turystyczne, rowerowe i narciarskie są zamknięte od zmierzchu do świtu.
• W okresie od 1 grudnia do 15 maja zamykane są dla ruchu turystycznego następujące odcinki szlaków turystycznych:
  • Przełęcz w Grzybowcu – Wyżnia Kondracka Przełęcz
  • Dolina Tomanowa – od skrętu przy Kamienistym Żlebie – Chuda Przełączka
  • Dolina Pięciu Stawów Polskich – Świstówka Roztocka – Morskie Oko
• Jaskinia Mroźna w Dolinie Kościeliskiej jest zamknięta do odwołania (planowany remont do 2023r.).
• Na terenie TANAP-u (Tatry Słowackie) od 1 listopada do 15 czerwca szlaki powyżej schronisk są zamknięte. www.lesytanap.sk
  

Zamknięcia nartostrad, tras i szlaków narciarskich

Dojście do dolnej stacji kolei krzesełkowej w Dol. Goryczkowej z Goncisk do Wyżniej Goryczkowej Równi oraz szlak narciarski z Wyżniej Goryczkowej Równi do Myślenickich Turni zostają zamknięte (w obu kierunkach) od 23 kwietnia 2022r. do odwołania, ze względów przyrodniczych.
Ruch podejściowy narciarski  na Wyżnią Goryczkową Rówień może odbywać się wyłącznie przez Kalatówki. Nartostrada jest dostępna jedynie dla zjeżdżających narciarzy.

Zalecenia

• Przed wyjściem w góry należy koniecznie sprawdzić prognozę pogody, zapoznać się z komunikatem turystycznym TPN dostępnym na stronie: tpn.pl.
• Wybierając się w góry trzeba odpowiednio się przygotować. Trasę wycieczki należy dostosować do aktualnie panujących warunków, swoich możliwości i doświadczenia, a wycieczkę zaplanować tak, by powrócić przed zmrokiem. W terenie eksponowanym zalecamy noszenie kasku.
• W górach może nastąpić nagłe załamanie pogody i należy być przygotowanym na dodatkowe utrudnienia takie jak: deszcz, śnieg czy silny wiatr. Kurtka przeciwdeszczowa, ciepła bluza, czapka i rękawiczki w plecaku mogą okazać się niezbędne.
• Unikaj samotnych wyjść w góry. Wyjdź w góry odpowiednio wyposażony (odzież, obuwie, sprzęt, prowiant, naładowany telefon, mapa i in.) i odpowiednio wcześnie.
• Nie wahaj się zawrócić w przypadku problemów zdrowotnych, zmiany pogody czy wątpliwości co do wybranej trasy.
• Schroniska ograniczyły swoją działalność, zgodnie z obowiązującymi przepisami, dotyczącymi zapobiegania rozprzestrzeniania się choroby COVID-19. O szczegóły należy pytać bezpośrednio obsługę schronisk. Planując wycieczkę, należy mieć to na uwadze.
• W celu zminimalizowania zagrożeń związanych z rozprzestrzenianiem się choroby COVID-19 prosimy o przestrzeganie następujących zasad na terenie Parku:1. Zachowaj dystans 1,5 m od innych turystów. Idź na wycieczkę w towarzystwie osób, z którymi przebywasz na co dzień.2. Unikaj gromadzenia się na szlakach i w strefach wypoczynkowych.

  3. Szlaki i infrastruktura turystyczna nie są dezynfekowane. Unikaj kontaktu z ławami, ławostołami, barierkami, ogrodzeniami bez zabezpieczenia, np. rękawiczek, ze względu na ryzyko zakażenia.

  4. Po powrocie do domu umyj ręce. Wszelkie odpady zabierz ze sobą.

  5. Kup bilet on-line tpn.pl/zwiedzaj/e-bilety
  

  6. Jesteś w parku narodowym. Przestrzegaj zasad i stosuj się do poleceń pracowników Parku. Poruszaj się tylko wyznaczonymi i udostępnionymi szlakami.

  7. Aktualne informacje związane z epidemią koronawirusa w Polsce, w tym o sposobach ochrony przed zakażeniem można znaleźć pod adresem: www.gov.pl/web/koronawirus      

Informacje dodatkowe

• Kolej Rakoń w Dolinie Chochołowskiej jeszcze nie kursuje. Ponowne uruchomienie kolejki nastąpi w sezonie wiosenno-letnim.
• Wozy konne na drodze do Morskiego Oka nie kursują w następujące dni: Pierwszy dzień Świąt Wielkanocnych (Wielka Niedziela), Boże Ciało, Wszystkich Świętych (1 listopada), Boże Narodzenie (25 grudnia).
• Lapidarium przy ulicy Karłowicza jest nieczynne do odwołania.
• Punkt Informacji Turystycznej przy ulicy Chałubińskiego 44 (przy rondzie Jana Pawła II) jest czynny w godzinach 7.30 – 16.30. Informacji udzielamy stacjonarnie, mailowo (infotur@tpn.pl) oraz telefonicznie (18 20 23 300).
• Przypominamy, że wszyscy turyści chcący dojechać własnym samochodem na Łysą Polanę bądź Palenicę Białczańską, gdzie rozpoczyna się szlak m.in. do Morskiego Oka, muszą wykupić e-bilet za pośrednictwem strony tpn.pl. Nie ma możliwości zapłaty u obsługi parkingu, nawet jeśli będą wolne miejsca. Więcej informacji: tpn.pl/nowosci/taniej-poza-sezonem-dynamiczne-ceny-na-parkingach
• Wystawy w Wozowni oraz w Spichlerzu  („Zamoyscy i ich dzieło”)  w Kuźnicach są zamknięte do odwołania.
• Informacje o zasadach udostępniania dla turystyki pieszej Tatr Słowackich można znaleźć na stronie internetowej: tanap.sopsr.sk/navstevnici
• Zwiedzanie Centrum Edukacji Przyrodniczej w okresie od 1 maja do 30 września odbywa się od poniedziałku do soboty w godzinach od 8.00 do 16.30; ostatnie wejście o godzinie 15.00.W Centrum obowiązuje rezerwacja wejść. Rezerwacji można dokonać na stronie biletcep.tpn.pl. Rezerwacje telefoniczne nie są przyjmowane.

 Zasady zwiedzania Tatrzańskiego Parku Narodowego

• Wędruj tylko po szlakach turystycznych. Ich gęsta sieć pozwala zobaczyć niemal każdy zakątek Parku.
• W Tatrach znajdują się schroniska turystyczne, w których możesz odpocząć i spędzić noc. Nie biwakuj – to zabronione.
• Nie niszcz wyposażenia szlaków. Każdy zniszczony element infrastruktury turystycznej może doprowadzić do zagrożenia zdrowia bądź życia innego turysty.
• Kwiaty, owoce, fragmenty skał itp. są w Parku pod ochroną. Nie zbieraj ich.
• Nie pal ognisk ani tytoniu, nie używaj otwartego ognia z wyjątkiem wyznaczonych i oznakowanych miejsc.
• Nie hałasuj. W sąsiedztwie szlaków mieszkają zwierzęta – nie powinno się ich niepokoić.
• Spotkanie dzikiego zwierzęcia w Parku nie należy do rzadkości. Jeśli tak się zdarzy, w miarę możliwości spokojnie się oddal. Nigdy nie podchodź do zwierzęcia, np. aby zrobić mu zdjęcie. Pamiętaj, że dzikie zwierzęta bywają niebezpieczne dla człowieka.
• Dokarmianie zwierząt nie poprawi ich losu. Dzikie zwierzęta szybko przyzwyczajają się do łatwego zdobywania pokarmu, zatracają naturalny lęk przed ludźmi i samowystarczalność. Mogą stać się agresywne i domagać się pożywienia z rąk człowieka.
• W Parku nie znajdziesz koszy na śmieci. Wszelkie odpadki zabierz ze sobą i wyrzuć w domu, hotelu czy pensjonacie. Pozostawione śmieci stanowią zagrożenie dla zwierząt, które – skuszone zapachem – czasami je zjadają. Może to doprowadzić do choroby, a nawet śmierci dzikiego zwierzęcia.
• Nie zabieraj psa na szlak. Dzikie zwierzęta doskonale go wyczuwają. Jest to szczególnie niebezpieczne w okresie ich narodzin i prowadzenia młodych przez matki. Turysta zabierający psa naraża na niebezpieczeństwo siebie i swojego pupila. Na czas wycieczki w góry lepiej go zostawić pod fachową opieką w hotelu dla psów. Z psem można wędrować jedynie Drogą pod Reglami  i szlakiem biegnącym dnem Doliny Chochołowskiej ( z Siwej Polany do schroniska na Polanie Chochołowskiej). Pies musi być prowadzony na smyczy.
• W zbiornikach wodnych i górskich rzekach nie można pływać, myć się ani płukać brudnych naczyń. To źródło wody pitnej dla schronisk i miejsce życia rzadkich gatunków zwierząt.
• Wszystkie zorganizowane wycieczki piesze, w których biorą udział uczniowie szkół podstawowych i ponadpodstawowych (liceum, technikum, szkoła branżowa), muszą znajdować się pod opieką przewodnika tatrzańskiego.
• Na szlakach obowiązuje zakaz poruszania się na hulajnogach, hulajnogach elektrycznych, monocyklach itp. W sezonie na tatrzańskich szlakach panuje bardzo duży ruch turystyczny, szczególnie na drodze do Morskiego Oka. Jadąc w dół na takiej hulajnodze, można rozwinąć bardzo duże prędkości, co w połączeniu z bezgłośną jazdą stwarza zagrożenie dla pieszych i samych użytkowników hulajnóg czy innych urządzeń transportu osobistego. W takich warunkach może łatwo dojść do wypadku.

(TPN)