NATO wybrało samoloty dowodzenia i kontroli nowej generacji, ponieważ istniejąca flota Sojuszu Powietrznodesantowego Ostrzegania i Kontroli (AWACS) zbliża się do wycofania.
Produkcja sześciu nowych samolotów Boeing E-7A Wedgetail ma rozpocząć się w nadchodzących latach, a pierwszy samolot ma być gotowy do służby operacyjnej w 2031 r. Konsorcjum państw członkowskich wyraziło zgodę na projekt, będący jednym z największych w NATO kiedykolwiek zakupy możliwości w tym miesiącu.
„Samoloty obserwacyjne i kontrolne mają kluczowe znaczenie dla zbiorowej obrony NATO i z zadowoleniem przyjmuję zaangażowanie sojuszników w inwestowanie w najwyższej klasy zdolności” – powiedział Sekretarz Generalny NATO Jens Stoltenberg. „Łącząc zasoby, sojusznicy mogą wspólnie kupować i eksploatować główne aktywa, których zakup byłby zbyt kosztowny dla poszczególnych krajów. Ta inwestycja w najnowocześniejszą technologię pokazuje siłę transatlantyckiej współpracy obronnej w miarę ciągłego dostosowywania się do bardziej niestabilnego świata”.
E-7 Wedgetail to zaawansowany samolot wczesnego ostrzegania i kontroli, zapewniający świadomość sytuacyjną oraz funkcje dowodzenia i kontroli. Wyposażony w potężny radar samolot może wykrywać wrogie samoloty, rakiety i statki z dużych odległości oraz kierować myśliwce NATO na swoje cele. Stany Zjednoczone, Wielka Brytania i Turcja również latają na Wedgetailu lub planują go obsługiwać. Opiera się na zmilitaryzowanej wersji odrzutowca 737.
NATO eksploatuje flotę samolotów ostrzegania i kontroli powietrznych E-3A (AWACS) od lat 80. XX wieku. Stacjonujące w bazie lotniczej Geilenkirchen w Niemczech, AWACS brały udział we wszystkich większych operacjach NATO, w tym w walce z ISIS, a także na wschodniej flance NATO po inwazji Rosji na Ukrainę. Oczekuje się, że E-7 będzie miał swoją główną bazę w Geilenkirchen i będzie mógł operować z kilku wysuniętych lokalizacji w całej Europie. Wedgetail będzie częścią przyszłego projektu Sojuszu w zakresie nadzoru i kontroli, w ramach którego od połowy lat 30. XXI wieku natowskie systemy nadzoru będą wdrażane nowej generacji.
Sekretarz Generalny NATO spotykał się z Kolegium Komisarzy UE
Podczas spotkania z Kolegium Komisarzy UE w Brukseli w środę (15 listopada 2023 r.) sekretarz generalny Jens Stoltenberg podziękował przewodniczącej Komisji Europejskiej Ursuli von der Leyen za bycie siłą napędową partnerstwa NATO-UE. Stwierdził, że obie organizacje mają ze sobą wiele wspólnego, wyznają te same wartości i stoją przed tymi samymi wyzwaniami. Stoltenberg podkreślił, że NATO i UE wspólnie zrobiły w tym roku więcej, w tym pracowały na rzecz trwałej stabilności na Bałkanach Zachodnich, zwalczając dezinformację i rozwijając swoje strategiczne partnerstwo w obszarach takich jak mobilność wojskowa, cybernetyka i przestrzeń kosmiczna. Sekretarz Generalny powiedział, że obie organizacje wysłały prezydentowi Putinowi mocny sygnał, że będziemy wspierać Ukrainę tak długo jak będzie to konieczne.
NATO i UE podpisały w styczniu nową wspólną deklarację mającą zająć się szerszym zakresem kwestii, w tym rosnącą konkurencją geostrategiczną, odpornością i ochroną infrastruktury krytycznej. Utworzyli także grupę zadaniową NATO-UE ds. odporności infrastruktury krytycznej, aby zmniejszyć podatności na zagrożenia i zależności od autorytarnych reżimów, takich jak Rosja i Chiny; oraz zwiększenie odporności łańcuchów dostaw i technologii. Sekretarz Generalny stwierdził, że wojna na Ukrainie pokazuje potrzebę zwiększenia produkcji przemysłowej kluczowej amunicji i z zadowoleniem przyjął wysiłki UE na rzecz zwiększenia mocy produkcyjnych i wspólnych zamówień.
Stoltenberg powiedział, że w miarę narastania niestabilności wraz z brutalnymi wojnami na Ukrainie i na Bliskim Wschodzie, ciągłym zagrożeniem terroryzmem, kryzysem klimatycznym i reżimami autorytarnymi zagrażającymi porządkowi międzynarodowemu, potrzebujemy silnych instytucji, takich jak NATO i Unia Europejska. Podkreślił, że Europa i Ameryka Północna mogą wspólnie bronić naszych wartości demokratycznych, zapewnić naszym obywatelom bezpieczeństwo i silne narody.
Sekretarz Generalny NATO w rozmowie z ministrami obrony UE wspomniał o ochronie krytycznej infrastruktury podmorskiej i wsparciu Ukrainy
Sekretarz generalny NATO Jens Stoltenberg wziął udział we wtorek (14 listopada 2023 r.) w Brukseli w spotkaniu Rady do Spraw Zagranicznych Unii Europejskiej z ministrami obrony UE, aby omówić ochronę krytycznej infrastruktury podmorskiej oraz znaczenie dalszego wsparcia dla Ukrainy.
Sekretarz Generalny podkreślił, że sabotaż rurociągu Nord Stream w zeszłym roku oraz niedawne uszkodzenia rurociągu i kabli Balticconnector pokazują, że infrastruktura jest bezbronna, a zagrożenia są realne i rozwijające się.
Od czasu tych incydentów NATO zintensyfikowało patrole powietrzne i morskie oraz zwiększyło obecność na Morzu Bałtyckim i Północnym. Podczas lipcowego szczytu w Wilnie sojusznicy zgodzili się na utworzenie nowego centrum krytycznej infrastruktury podmorskiej przy Dowództwie Morskim NATO w Wielkiej Brytanii. NATO i Unia Europejska powołały także grupę zadaniową ds. odporności infrastruktury krytycznej. „Infrastruktura krytyczna jest ważna i jest to obszar, w którym po raz kolejny dostrzegamy istotność i wagę współpracy pomiędzy NATO a Unią Europejską” – powiedział Sekretarz Generalny.
Odnosząc się do sytuacji na Ukrainie, Stoltenberg podkreślił, że intensywne walki trwają. „Sytuacja na polu bitwy jest trudna. A to tylko sprawia, że jeszcze ważniejsze jest, abyśmy podtrzymywali i zwiększali nasze wsparcie dla Ukrainy, ponieważ nie możemy pozwolić na zwycięstwo prezydenta Putina” – powiedział Sekretarz Generalny. „Ukraina musi zwyciężyć jako suwerenny, niezależny naród w Europie i w naszym interesie leży wspieranie Ukrainy” – powiedział.