Premier Donald Tusk zapowiedział, że Polska wróci na należne jej miejsce w Europie i świecie.
W ciągu ostatnich trzech miesięcy Warszawa stała się ważnym celem wizyt europejskich i światowych przywódców. Minister Spraw Zagranicznych gościł m.in. szefów MSZ: Japonii, Francji, Kanady, Malty, Wielkiej Brytanii, Portugalii, Estonii i Litwy oraz licznych przedstawicieli organizacji międzynarodowych. Sam odwiedził: Ukrainę, Litwę, Stany Zjednoczone, Niemcy, Francję, Finlandię i Czechy. Uczestniczył w Forum Ekonomicznym w Davos i Monachijskiej Konferencji Bezpieczeństwa. Warszawa stała się ważnym punktem odniesienia dla polityki zagranicznej wielu stolic. Nowy rząd odszedł od polityki samoizolacji. Nie szukamy już wrogów wśród przyjaciół w czasie, gdy potężny wróg – Rosja – toczy wojnę na Ukrainie.
Powrót do grona krajów praworządnych
Minister spraw zagranicznych zakomunikował w drugim dniu urzędowania, że Polska będzie wykonywała wyroki Europejskiego Trybunału Praw Człowieka oraz przystąpi do Prokuratury Europejskiej. W ten sposób nasz kraj powrócił do grona państw kierujących się w życiu publicznym zasadami praworządności.
Wojna na Ukrainie – sprawdzian dla obecnego pokolenia polityków
Najważniejszym politycznym zadaniem od pierwszych dni pracy nowego kierownictwa Ministerstwa Spraw Zagranicznych oraz całego polskiego rządu jest wsparcie dla walczącej z rosyjską agresją Ukrainy i przeciwstawienie się rosyjskiemu imperializmowi.
Od początku swojej kadencji Radosław Sikorski zabiegał o wszechstronną pomoc dla Ukrainy, a szczególnie wsparcie militarne. Wzywał do wykorzystania na rzecz Ukrainy zamrożonych aktywów rosyjskich. Inicjował i aktywnie uczestniczył w projekcie powiększenia EPF (Europejskiego Funduszu Pokoju/European Peace Facility) o kolejnych 5 mld euro i przekazania tych pieniędzy na zakup broni dla wojsk ukraińskich. Przyjęcie tego rozwiązania na ostatnim posiedzeniu Rady Ministrów ds. Spraw Zagranicznych UE (FAC, 18 marca) jest naszym sukcesem. Równocześnie Polska uczestniczy w czeskiej inicjatywie amunicyjnej oraz aktywnie działa na rzecz innych sposobów wsparcia walczącej Ukrainy, takich jak Mechanizm Talliński służący udzielaniu pomocy w obszarze cyberbezpieczeństwa i realizowany we współpracy z Danią, Estonią, Francją, Kanadą, Niderlandami, Niemcami, Szwecją, USA i Wielką Brytanią.
Wsparcie dla strony ukraińskiej było także ważnym elementem aktywności medialnej ministra spraw zagranicznych. W trakcie wizyty w Stanach Zjednoczonych Radosław Sikorski wielokrotnie wykazywał osobiste zaangażowanie w tej sprawie, m.in. w wystąpieniu w Atlantic Council, podczas spotkań w siedzibie Organizacji Narodów Zjednoczonych w Nowym Jorku, a także w rozmowach z partnerami zagranicznymi, m.in. z premierem Wielkiej Brytanii Davidem Cameronem.
Minister Sikorski podkreślał wielokrotnie, że w polskim interesie strategicznym leży wygrana Ukrainy i przegrana Putina. Tylko w ten sposób można powstrzymać imperializm rosyjski i zapewnić długoterminowo bezpieczeństwo Polski.
Odmrożenie dialogu z Ukrainą
Celem pierwszej wizyty zagranicznej ministra spraw zagranicznych, zorganizowanej 22 grudnia, była Ukraina. Wizyta służyła pokazaniu priorytetów polskiej polityki zagranicznej i poprawie relacji politycznych między Warszawą i Kijowem. Polska dyplomacja zaangażowała się w proces negocjacji zmierzający do rozwiązania problemów dotyczących rynku rolnego oraz rynku transportowego. Ministrowi spraw zagranicznych towarzyszyli przedstawiciele resortów infrastruktury oraz rolnictwa.
Polska będzie nadal wspierać Ukrainę w wojnie z Rosją. Ale to nie oznacza, że interesy naszych krajów w każdej dziedzinie są zgodne. Ministerstwo Spraw Zagranicznych stoi na stanowisku, że należy chronić interesy polskich rolników i transportowców, a problemy rozwiązywać w dialogu z władzami ukraińskimi oraz Komisją Europejską.
Odrodzenie Trójkąta Weimarskiego
Rozmowy z szefami dyplomacji Niemiec i Francji zaowocowały odrodzeniem formuły Trójkąta Weimarskiego – utworzonego w 1991 roku narzędzia współpracy, które przez lata było wykorzystywane dla dobra polskiej polityki zagranicznej. Trójkąt Weimarski w obecnej formule wzmocni pozycję Polski i pozwoli wpływać na kształt polityki europejskiej. Pierwsze spotkanie szefów dyplomacji w Saint Cloud zarysowało szeroki obszar współpracy trzech państw. Poprzedziło ono spotkanie prezydenta Francji Emmanuela Macrona, kanclerza Niemiec Olafa Scholza oraz premiera Donalda Tuska (12 marca w Berlinie).
Powrót do dialogu z Niemcami
Podczas bilateralnej wizyty w Berlinie, 30 stycznia, minister spraw zagranicznych pokazał, że także najtrudniejsze sprawy, takie jak kwestia zadośćuczynienia za straty wojenne poniesione przez Polskę w czasach II wojny światowej, a także upamiętnienie polskich ofiar, można rozwiązać w drodze dialogu. Formuła zachęcająca Niemcy do przedstawienia swoich propozycji zadośćuczynienia – poprzez wsparcie dla żyjących ofiar, odbudowę niektórych zabytków, inwestycje w polskie bezpieczeństwo – pokazuje, że także strona niemiecka, ponosząc odpowiedzialność moralną, powinna zaangażować się na rzecz rozwiązania tej sprawy na drodze prawnej i finansowej.
Zwalczanie rosyjskiej dezinformacji
Polska dyplomacja rozpoczęła aktywną walkę z rosyjską dezinformacją i kłamstwami na temat naszej historii. Interwencja polskiego ministra spraw zagranicznych po wystąpieniu rosyjskiego ambasadora na forum Rady Bezpieczeństwa ONZ pokazuje, że nasz kraj będzie aktywnie przeciwstawiał się rosyjskiej propagandzie. Niezależnie od tego, czy źródłem rosyjskiej dezinformacji i pseudohistorycznych wywodów jest rosyjski ambasador, czy też Władimir Putin.
Instrumentem walki z rosyjską propagandą, a także informowania o celach działań polskiej dyplomacji będą również stacje telewizyjne współfinansowane ze środków przekazywanych przez MSZ: TVP World oraz TV Biełsat.
Usprawnienie procesu wizowego
Ministerstwo Spraw Zagranicznych aktywnie walczy ze skutkami afery wizowej przeprowadzając audyt procesu wydawania wiz, uszczelniając system ich wydawania, reorganizując system konsularny. Usprawniany jest system rejestracji zgłoszeń, eliminowane te ułatwienia wizowe, które z czasem stały się źródłem działań patologicznych. Przedstawiciele MSZ biorą udział w pracach Międzyresortowego Zespołu ds. Migracji kierowanego przez prof. Macieja Duszczyka, podsekretarza stanu w MSWiA.
Odpartyjnienie i profesjonalizacja placówek dyplomatycznych
Minister spraw zagranicznych zapowiedział odwołanie przeszło 50 szefów przedstawicielstw dyplomatycznych oraz wycofanie kilkunastu wniosków o powołanie nowych przedstawicieli dyplomatycznych. Celem tej operacji jest profesjonalizacja i odpartyjnienie polskiej dyplomacji. Minister spraw zagranicznych wyraża przekonanie, że podobny cel przyświeca również Prezydentowi RP, któremu przysługuje konstytucyjne prawo powoływania i odwoływania ambasadorów. Jednak to rząd odpowiada za politykę zagraniczną.