1 lipca obchodzimy Międzynarodowy Dzień Psa.
W Straży Granicznej czworonogi pojawiły się w 1928 roku. Obecnie służbę pełnią 260 psy.
Wiele spraw nie zakończyłoby się sukcesem, gdyby nie dzielne psy służbowe. W tym roku czworonogi pomagały wykryć narkotyki, wyroby tytoniowe, a także nielegalnych migrantów. Czujny nos Idei pozwolił na zatrzymanie m.in. przemytników i 90 kg środków odurzających wartych ponad 5 mln zł.
Natomiast pies Euro z Bieszczadzkiego Oddziału Straży Granicznej wytropił trzech nielegalnych imigrantów z Libanu, którzy wbrew przepisom przekroczyli granice z Ukrainy.
W 1928 roku w Zakładzie Tresury Psów Policyjnych w Poznaniu po raz pierwszy 8 psich funkcjonariuszy Straży Granicznej przeszło specjalistyczne kursy. Pierwszy samodzielny Zakład Tresury Psów Granicznych (ZTPG) powstał w Górze Kalwarii, gdzie wówczas znajdowała się Centralna Szkoła Straży Granicznej. Od tamtej pory psy nieprzerwanie służą chroniąc granic Polski.
Obecnie służbę pełnią 260 psy. Na szkoleniach specjalistycznych z zakresu kynologii służbowej, realizowanych w Ośrodku Szkoleń Specjalistycznych Straży Granicznej w Lubaniu, uczestniczy obecnie 13 nowo zakupionych psów wraz z przewodnikami.
Co roku Ośrodek Szkoleń Specjalistycznych SG w Lubaniu kupuje psy do szkolenia z najlepszymi predyspozycjami do pracy. Wśród psów służbowych w formacji najliczniejszą rasę stanowią owczarki niemieckie – ok. 62% i owczarki belgijskie – ok. 27%. Pozostałe rasy to owczarki holenderskie, labradory, jagdteriery, cocker spaniele oraz pojedyncze psy ras: flat coated retriever, terier walijski, jack russel terier, parson russel terier, chodsky pes.
Zwierzęta weryfikowane są przez komisję, która bada ich kondycję i predyspozycje. Specjaliści biorą pod uwagę wiek zwierzęcia, budowę, stan zdrowia oraz wyniki testów predyspozycji psychicznych i fizycznych. Do szkolenia kwalifikowane są psy w wieku od 12-24 miesięcy. Jeżeli psy mają dodatkowe predyspozycje do wykonywania określonych zadań, komisja może zdecydować o zakwalifikowaniu psa nieco młodszego jak i starszego.
Zakupiony pies przydzielany jest kandydatowi na przewodnika. Podczas szkolenia adepci zgłębiają wiedzę z zakresu szkolenia psów, weterynarii oraz umiejętności niezbędne w pracy z psem. Szkolenie psów w Straży Granicznej trwa ok. 5 do 6 miesięcy – w zależności od specjalności psa.
Do oddziałów SG po szkoleniu trafia już zgrany duet: przewodnik i pies. Służba trwa od 8 do 10 lat. Po tym okresie pies jest wycofywany ze służby i przechodzi pod opiekę swojego przewodnika.
W 2018 roku w Ośrodku Szkoleń Specjalistycznych w Lubaniu szkoliło się 191 psów wraz z przewodnikami.
W Straży Granicznej psy są szkolone w trzech specjalnościach: psy tropiące, psy patrolowo-obronne i psy specjalne tzn. do wyszukiwania narkotyków, wyszukiwania wyrobów tytoniowych oraz wyszukiwania materiałów wybuchowych i broni.
Do zadań psów tropiących należy głównie tropienie oraz rozpoznawanie śladów osób, które nielegalnie przekraczają granicę państwa. Ponadto używane są do doprowadzania pilnowania osób zatrzymanych.
Zadaniem psów patrolowo-obronnych jest przeszukiwanie terenu, środków transportu praz pomieszczeń w celu wykrycia osób podejrzewanych o przestępstwa graniczne. Psy te wykorzystywane są również do tropienia śladów oraz mogą być wykorzystywane jako środek przymusu bezpośredniego.
Psy specjalne natomiast są przeznaczone do przeszukiwania różnych środków transportu, bagaży, pomieszczeń oraz terenu w celu odnalezienia substancji niedozwolonych.
Ponadto, zgodnie z przepisami z zakresu ochrony lotnictwa cywilnego, Straż Graniczna jest jedyną formacją w Polsce posiadającą psy, które mogą przeszukiwać m.in. samoloty i bagaże pod kątem materiałów wybuchowych.
Przewodnicy z psami SG wspierają również inne służby porządku publicznego.
Pies policjant – przyjaciel i pomocnik!
Od dawna wiadomo, że pies to najlepszy przyjaciel człowieka. To oddane, wierne i bardzo inteligentne zwierzę. Natura obdarowała psa niezwykłą psychiką i silnie rozwiniętymi zmysłami słuchu, wzroku, a przede wszystkim węchu. Dlatego też już wieki temu ludzie zorientowali się, że pies może być nie tylko przyjacielem, ale i pomocnikiem. Odkryto, że niektóre rasy mają wyjątkowe umiejętności, które mogą być dużym wsparciem podczas codziennej pracy. Psy zaczęły pomagać pasterzom, myśliwym podczas polowania, czy chronić nasze domy przed intruzami. Są jednak i takie, które mają bardzo ważne, ale i niebezpieczne zadania.
Szukają zaginionych osób, potrafią po zapachu odnaleźć sprawców poważnych zbrodni czy uratować setki istnień odnajdując ukryte ładunki wybuchowe. To psy policyjne. Taki pies to nie tylko przyjaciel, ale i bohater. Oczywiście nie każdy z tych uroczych czworonogów może służyć u boku policjanta. Do tego ważnego zadania wybierane są te najinteligentniejsze, najodważniejsze i najwierniejsze.
Pierwsze sygnały o wykorzystaniu psów do pomocy funkcjonariuszom dochodzą z XXII wieku z Francji, gdzie po zmroku zamykano bramy miast i spuszczano psy, by te chroniły ich mieszkańców. Ich wyjątkowe umiejętności zaczęto również dostrzegać na początku XIX wieku w Anglii, kiedy to pomagały policjantom tropić złodziei.
W Polsce w policji służą najczęściej Owczarki Niemieckie oraz Owczarki Belgijski Malinois. W służbie można jednak spotkać również Labradory, Cocer Spaniele, Jack Russel Teriery oraz Nowofunlandy.
Nie jest istotna płeć psa. Ważne, by był zdrowy posiadał psychiczne predyspozycje, miał skończone dwa lata i był w budowie i szacie zgodny z wzorcem rasy.
By tak wyselekcjonowany mógł rozpocząć służbę w policji musi ukończyć szkolenie w Zakładzie Kynologii Policyjnej w Sułkowicach. Spędza tam wraz ze swoim opiekunem od 4 do 9 miesięcy.
Psy policyjne dzieli się na następujące kategorie:
Psy patrolowe
Psy tropiące
Psy patrolowo-tropiące
Psy kategorii do wyszukiwania zapachów narkotyków
Psy kategorii do wyszukiwania zapachów materiałów wybuchowych
Psy kategorii do wyszukiwania zapachu zwłok ludzkich
W województwie łódzkim służbę w policji pełni 59 psów w tym:
5 kategorii tropiącej, 11 kategorii do wyszukiwania zapachów narkotyków, 4 kategorii do wyszukiwania zapachów materiałów wybuchowych, 7 kategorii patrolowej oraz 32 kategorii patrolowo- tropiącej. Nasi czworonożni pomocnicy mają od 3 do 11 lat! Na co dzień pełnią służbę wraz ze swoimi przewodnikami i potrafią sprostać każdemu powierzonemu im zadaniu. Z sukcesami startują również w rywalizacjach psów specjalistycznych. W maju tego roku zostały przeprowadzone VI Zawody Przewodników Psów Służbowych Żandarmerii Wojskowej, w których udział wziął laureat XVII Kynologicznych Mistrzostw Policji mł. asp. Sebastian Adamczyk z KPP w Tomaszowie Mazowieckim wraz z psem o nazwie Gabazo kategorii do wyszukiwania zapachów narkotyków. Wśród 28 innych drużyn to właśnie ta para uzyskała najlepszy wynik w klasyfikacji końcowej uzyskując 750 pkt na 800 możliwych w swojej kategorii.
(SG, KWP)