15 kwietnia wpłynęło do Polski z Komisji Europejskiej 27 mld zł z pierwszego wniosku o płatność z Krajowego Planu Odbudowy (KPO).
„To jest największy jednorazowy przelew, który wpłynął z Unii Europejskiej do Polski w czasie naszego 20-letniego członkostwa” – powiedziała minister funduszy i polityki regionalnej Katarzyna Pełczyńska-Nałęcz.
To oznacza, że w Polsce już jest ponad 48 mld zł (łącznie z zaliczką) z blisko 256 mld zł, które są przeznaczone dla naszego kraju z KPO.
– Do Polski wpłynęło 26 miliardów 964 miliony złotych. To jest największy jednorazowy przelew, który wpłynął z Unii Europejskiej do Polski w czasie naszego 20-letniego członkostwa. Jest to płatność z pierwszego wniosku o KPO, który wystosowaliśmy dokładnie 4 miesiące temu 15 grudnia i dzisiaj 15 kwietnia są te środki – powiedziała minister funduszy i polityki regionalnej Katarzyna Pełczyńska-Nałęcz.
Minister podkreśliła, że środki z KPO to efekt ciężkiej pracy wielu ministerstw, w tym Ministerstwa Sprawiedliwości.
– To jest ważny dzień dla polskiej gospodarki, ważny dzień dla polskich inwestycji i ważny dzień dla uświadomienia sobie przez nas wszystkich w Polsce, że członkostwo w Unii Europejskiej się nam wszystkim opłaca. Ale to członkostwo to są nie tylko ogromne środki, jesteśmy w UE także dlatego, że to wspólnota wartości – to jest demokracja, to są wolności obywatelskie, równe szanse, rządy prawa i Polska jest częścią tej wspólnoty – mówiła minister funduszy i polityki regionalnej na konferencji prasowej.
Katarzyna Pełczyńska-Nałęcz Minister poinformowała, że środki z pierwszego wniosku o płatność z KPO przeznaczymy w pierwszej kolejności na inwestycje w Czyste Powietrze, dostęp do bardzo szybkiego internetu, bezpieczną kolej i transport, wsparcie MŚP w rolnictwie i nowe miejsca w żłobkach. Kolejne inwestycje w ramach KPO są uruchamiane, sukcesywnie będziemy wspierać polskich obywateli i przedsiębiorców.
Szefowa MFiPR poinformowała, że następną płatność z KPO Polska planuje otrzymać do końca roku. Będzie to płatność z 2 i 3. wniosku o płatność z KPO, który zamierzamy wysłać do pod koniec sierpnia lub na początku września br. Na koniec roku Polska planuje wysłać 4. i 5. wniosek o płatność z KPO.
Inwestycje w I półroczu 2024 r. z KPO – na co?
Do końca czerwca br. zainwestujemy środki z KPO na:
- Czyste Powietrze – ponad 1,6 mld zł;
- dostęp do bardzo szybkiego internetu na obszarach tzw. białych plam – ponad 720 mln zł;
- poprawę bezpieczeństwa ruchu kolejowego (m.in. modernizacja przejazdów kolejowych) – ponad 570 mln zł;
- bezpieczeństwo transportu (m.in. modernizacja niebezpiecznych punktów, budowa obwodnic oraz instalacji urządzeń nadzoru ruchu drogowego) – blisko 400 mln zł;
- wsparcie MŚP w rolnictwie – ponad 250 mln zł;
- nowe miejsca w żłobkach, żłobki i klubiki dziecięce – ponad 200 mln zł;
- kształcenie zawodowe, szkolnictwo wyższe oraz uczenie się przez całe życie – ponad 160 mln zł;
- vouchery na laptopy dla nauczycieli – ponad 150 mln zł.
W co do tej pory zainwestowaliśmy pieniądze z KPO?
Według stanu na 11 kwietnia br. Polska dotychczas zainwestowała ponad 1,8 mld zł z KPO (ze środków pochodzących z zaliczki REPowerEU) .
Największe wypłaty otrzymały inwestycje:
-
- Czyste Powietrze – ponad 860 mln zł; realizowane przez MKiŚ, dofinansowanie termomodernizacji budynków mieszkalnych; wymiana starych i nieefektywnych źródeł ciepła na paliwo stałe na nowoczesne źródła ciepła spełniające najwyższe normy;
- zwiększenie dostępu do bardzo szybkiego internetu – ponad 330 mln zł; realizowane przez MC, zapewnienie bardzo szybkiego internetu, w tym przede wszystkim na obszarach wiejskich, wykluczonych i likwidacja „białych plam”;
- wsparcie MŚP w rolnictwie – ponad 270 mln zł, realizowane przez MRiRW, chodzi o działania na rzecz zwiększenia odporności podmiotów łańcucha dostaw produktów rolnych i spożywczych, w tym MŚP, na kryzysy oraz wzmocnienie krótkich łańcuchów dostaw żywności i systemu redystrybucji żywności; zwiększenie konkurencyjności gospodarstw rolnych przez wprowadzanie innowacyjnych rozwiązań z zakresu rolnictwa 4.0; wyposażenie i modernizacja infrastruktury (obiekty produkcyjne, magazyny, maszyny, pojazdy nisko- i zeroemisyjne, systemy informatyczne wspierające procesy produkcyjne itp.) oraz centra dystrybucyjno-magazynowe, rynki hurtowe;
- vouchery dla nauczycieli na zakup laptopów dla szkół – ponad 205 mln zł, realizowane przez MC, wyrównanie poziomu wyposażenia szkół podstawowych i ponadpodstawowych w przenośny sprzęt komputerowy oraz z oprogramowanie;
- rozbudowa potencjału badawczego – ponad 74 mln zł, instytuty badawcze nadzorowane przez MRiRW mogą uzyskać dofinansowanie na budowę lub modernizację zaplecza analityczno-laboratoryjnego oraz infrastruktury badawczej w sektorze hodowli roślin;
- rozwój i zwiększenie usług społecznych – ponad 54 mln zł, realizowane przez MRPiPS,
- umożliwienie przedsiębiorstwom społecznym i podmiotom zatrudnienia socjalnego, budowania odporności na zmiany zachodzące na rynkach i zaoferowanie im możliwości rozwoju działalności;
- nowe miejsca w żłobkach – 23 mln zł, realizowane przez MRiPS, zwiększenie dostępności do miejsc opieki nad dziećmi do lat trzech poprzez dofinansowanie kosztów budowy lub remontu budynków, w których realizowana będzie opieka; docelowo ma powstać 47,5 tys. miejsc;
- wymiana źródeł ciepła i poprawa efektywności energetycznej w budynkach mieszkalnych – blisko 22 mln zł, realizowane przez MRiT ma na celu zwiększenie efektywności energetycznej budynków wielorodzinnych i upowszechnianie niskoemisyjnych źródeł energii.
Pierwszy wniosek o płatność z KPO
Polska złożyła do Komisji Europejskiej pierwszy wniosek o płatność z Krajowego Planu Odbudowy w połowie grudnia 2023 r. Wartość wniosku to 6,3 mld euro.
Zgodnie z przepisami Unii Europejskiej proces akceptacji wniosku wymagał kilku miesięcy procedowania. Polska przeszła je bez zastrzeżeń na każdym etapie.
W lutym Komisja Europejska wydała wstępną pozytywną jego ocenę. 5 kwietnia br. KE zakończyła pisemną procedurę i zatwierdziła ostatecznie wypłatę dla Polski pierwszej transzy pieniędzy z KPO.
Nasz kraj ma otrzymać z KPO 59,8 mld euro (ok. 256 mld zł). Będzie to 25,27 mld euro (108 mld zł) dotacji i 34,54 mld euro (148 mld zł) w formie preferencyjnych pożyczek.
Zgodnie z celami UE znaczna część budżetu KPO ma zostać przeznaczona na cele klimatyczne (46,6 proc.), transformację cyfrową (21,3 proc.), a także na reformy socjalne (22,3 proc.).