Straszy się nim już nie tylko dzieci w bajkach, ale i dorosłych.
Wilk szary – gatunek priorytetowy pod względem ochrony dla całej Unii Europejskiej – znów trafia pod lufy karabinów. W ubiegłym roku ujawniono 7 przypadków skłusowania wilków. Ilu nie ujawniono?
16 stycznia tego roku w okolicach Ośna Lubuskiego znaleziono zastrzelonego wilka. O sprawie poinformowało Stowarzyszenie dla Natury „Wilk”. Sprawa została przekazana policji w Słubicach. To tylko jeden z wielu przypadków, o których wiemy. Lista zabitych zwierząt z broni palnej lub za pomocą wnyków jest długa.
- Zastrzelony wilk maj 2020, okolice Puszczy Białowieskiej
- Zastrzelona wilczyca. 20.06.2020 Gostomia, woj. Mazowieckie
- Zastrzelony wilk 3-4.12.2020 otulina Biebrzańskiego Parku Narodowego
- Zastrzelony wilk 8.12.2020 Półkoty, woj. Podlaskie
- wilk złapany we wnyki (uratowany)07.06.2020 r., Serpelice , woj. podlaskie
- Wilk złapany we wnyki (zmarł) 09.02.2020 r Piaseczno ., woj. zachodniopomorskie
- Złapany we wnyki wilk, 29.12.2020 r. Cierzpięty, woj. warmińsko-mazurskie
- złapany wilk na terenie Nadleśnictwa Daleszyce 18.01.2021 r. woj., świętokrzyskie
Jest wina, nie ma kary
Polowanie na wilki, poza odstępstwami, na które w wyjątkowych przypadkach zgodę musi wyrazić Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska, jest aktem kłusownictwa – przestępstwem. Taki czyn podlega karze nawet do 5 lat pozbawienia wolności. Problem w tym, że sprawcy rzadko kiedy ponoszą jakiekolwiek konsekwencje. Wykrywalność kłusowników na jest bardzo niska, a postępowania dotyczące zastrzelonych nielegalnie wilków zazwyczaj kończą się umorzeniem ze względu na niewykrycie sprawcy. Jeśli w ogóle zapada wyrok skazujący, to kara rzadko jest proporcjonalna do szkody popełnionej środowisku i społeczeństwu.
Informacje na ten temat zbiera Stowarzyszenie dla Natury „Wilk”. Według niego, w ciągu ostatnich lat, łącznie zarzuty postawiono 6 osobom – trzem myśliwym dewizowym (2 z Belgii i 1 z Niemiec), dwóm myśliwym z Polski oraz osobie nie będącej myśliwym. Wyroki zapadły w stosunku do 3 myśliwych dewizowych oraz 2 myśliwych z Polski, natomiast kłusownik nie będący myśliwym zmarł przed wydaniem wyroku przez sąd.
Są jednak i chlubne wyjątki. Policja i Prokuratura Okręgowa w Zamościu ustaliła podejrzanego o zabójstwa znanego na całą Polskę wilka Kosego.
Szara eminencja
Po co nam wilk? Jak mówi Stefan Jakimiuk z WWF Polska: „Wilk jest szarą eminencją lasów. Na co dzień dba o to, aby w leśnym ekosystemie panował ład i równowaga. Jako przodek udomowionego psa powinien być szczególnie bliski człowiekowi. Jest inteligentny, wytrzymały i niezwykle opiekuńczy w stosunku do swojej watahy. To piękne i charyzmatyczne zwierzę nie cieszy się jednak dobrą sławą i przez lata było tępione. Okazuje się jednak, że to nie wilk jest zagrożeniem dla człowieka, lecz człowiek dla wilka”.
Strach się bać?
Wilk nie jest agresywny w stosunku do człowieka. Konfliktom z człowiekiem, takim jak polowanie przez wilki na niezabezpieczone lub źle zabezpieczone zwierzęta gospodarskie, sprzyja natomiast kurczenie się naturalnych siedlisk dzikich zwierząt. Tracimy je w wyniku pogorszenia warunków do życia (fragmentacji siedlisk), rozlewania się miast na tereny leśne czy budowy zbyt wielu dróg przez lasy (większa liczba kolizji wilków z pojazdami). Problemem jest też przyzwyczajanie wilka do obecności ludzi poprzez budowę fotograficznych czatowni do których wabi się dzikie zwierzęta wykładając mięso. Przede wszystkim jednak przez krzywdzące i utrwalone uprzedzenia wobec gatunku, które mogą sprzyjać nielegalnemu odstrzałowi. To wszystko problemy, które sami stworzyliśmy i tylko my, ludzie, możemy je rozwiązać…
Jeden wilk wielką stratą
Jak tłumaczy Piotr Chmielewski z WWF Polska, odstrzał nawet jednego wilka ma wpływ na funkcjonowanie całej jego wilczej rodziny: „Zabicie pary rodziców wpływa na losy ich potomstwa, najczęściej prowadzi do głodowej śmierci szczeniąt. Brak przewodnika oznacza dla młodych złe nawyki i poszukiwanie łatwej zdobyczy – na przykład nieodpowiednio zabezpieczonych zwierząt gospodarskich lub psów biegających swobodnie po lesie”.
„Lecz nie skończyła się obława i nie śpią gończe psy”*
Wilk to mieszkaniec naszych lasów od tysięcy lat. Już raz go niemal straciliśmy. Po przeprowadzonej akcji wilczej (od 1955 r do początku lat 70-tych XX w.), liczebność wilków spadła do mniej niż 60 osobników w Polsce (Śmietana, 2019). Wilki przetrwały w najtrudniej dostępnych lasach we Wschodniej Polsce (Bieszczady, Puszcza Białowieska, lasy polski północno-wschodniej). Gatunek udało się ocalić w Polsce po objęciu go ścisłą ochroną gatunkową w 1998 roku. Dziś jest widywany wszędzie tam gdzie są większe kompleksy leśne. Liczbę osobników szacuje się na około 2000 osobników. Czy tym razem uda się zatrzymać obławę zanim będzie za późno?
** Cytat pochodzi z tekstu piosenki Jacka Kaczmarskiego „Obława”
(WWF)