Znamy zwycięzcę plebiscytu Młodzieżowe Słowo Roku 2022 – decyzją internautów została nim: ESSA.
Kapituła przyznała także Nagrodę Jury dla słowa ODKLEJKA. Zwycięskie słowo zostało wyłonione w dwuetapowym głosowaniu, które trwało od 11 października do 30 listopada br. W zabawie wzięło udział ponad 250 tysięcy osób.
Decyzją internautów Młodzieżowym Słowem Roku 2022 został wyraz „essa”.
Internauci zdecydowali, że Młodzieżowym Słowem Roku 2022 został wyraz „essa”, który zdobył prawie 24 tysiące głosów i oznacza: coś łatwego, co przychodzi łatwo dlatego, że jesteśmy wyluzowani (mieć essę, luz), występuje jako okrzyk radości lub triumfu, wykorzystywany jako ekspresja pozytywnych uczuć, a nawet pozdrowienie.
– „Essa” dobrze oddaje charakter komunikacji młodzieży. Zwycięskie słowo jest na tyle pojemne, że obwieści każdy stan, począwszy od ekstatycznego okrzyku radości z (łatwego) zwycięstwa w grze internetowej, uzyskania wysokiej oceny w szkole, szalonej akcji, nieoczekiwanego fartu, spotkania z dobrymi znajomymi aż po zasygnalizowanie „nieznośnej lekkości bytu”. W każdym razie słowo to jest sygnałem czasu uwolnionego z kieratu codziennych żmudnych powinności, ale też wystarczającym usprawiedliwieniem dla robienia rzeczy niezwykłych, ekstremalnych albo po prostu zakazanych – mówi prof. Anna Wileczek z Uniwersytetu Jana Kochanowskiego w Kielcach, przewodnicząca jury.
Członkowie kapituły przyznali także Nagrodę Jury dla słowa wyróżniającego się pod względem językowym. Otrzymał ja wyraz „odklejka”, który oznacza stan oderwania od rzeczywistości lub osobę, która nie rozumie, co się dzieje, jest nieobecna myślami, nie zachowuje się odpowiednio.
Też oceny wypowiadanych treści: „Gdy – jak wskazuje wyróżniona definicja – ktoś za bardzo odpłynął w krainę marzeń i żyje w swoim świecie”. Odklejka już wcześniej występowała w języku potocznym, ale przez młodzież została odkryta na nowo dzięki obecnym w slangu jednostkom z przedrostkiem od- odnoszącym się do osób, np. odklejony, odklejus, odkleja.
– Połączenie od- ze znaczeniem ‘kleić’ dodatkowo podkreśla, że porzucamy stan trzymający nas mocno przy ziemi, tzn., że naturalne jest „przyklejenie” do rzeczywistości. Pewnie nie wszyscy i nie zawsze chcemy być przyklejeni do ziemi, dlatego „odklejka” podkreśla też, że jesteśmy pod wrażeniem tej nietypowości, nie zawsze oceniamy ją negatywnie – wyjaśnia prof. Marek Łaziński z Uniwersytetu Warszawskiego, członek jury.
Zdaniem jury na uwagę zasługują również wyrazy: „popkornina” na oznaczenie tego, co „fajne, młodzieżowe i cool”, „dyntka” używana, gdy „wszystko się wali i nie idzie po naszej myśli” czy „poddymić”, które może być stosowane jako synonim „rozkręcania atmosfery”.
Plebiscyt na Młodzieżowe Słowo Roku rozpoczął się 11 października. Do 8 listopada internauci zgłaszali propozycje słów/wyrażeń, które mogły być zakwalifikowane do finałowego głosowania. Pojawiło się prawie 125 tysięcy zgłoszeń, w tym 8 221 różnych słów i wyrażeń.
Eksperci wyłonili dwadzieścia najczęściej zgłaszanych w pierwszym etapie słów, spełniających jednocześnie kryteria regulaminowe. Można było na nie głosować w drugim etapie plebiscytu, który trwał od 15 do 30 listopada. Internauci oddali wówczas ponad 130 tysięcy głosów.
Dużo głosów zostało oddanych także na takie jednostki jak: slay, łymyn, betoniarz czy NPC. Wskazują one na pewne stałe trendy w nieoficjalnym języku i komunikacji młodzieży. Z jednej strony chodzi o podkreślanie tego, co wzbudza podziw, jest wystrzałowe, zabójczo dobre, stylowe (slay a także slay qeen) z drugiej – o podtrzymywanie kontaktu, zabawę i żarty, do których impulsem jest wiral (popularny fragment filmowy lub mem) (np. betoniarz, a także fraza betoniarzu cztery cztery). Wydaje się, że ciągle aktualny jest odwieczny temat „rozgrywki” płci, o czym świadczy występowanie wyrazu łymyn, także w wersji women czy women moment, będącego w gruncie rzeczy wiralowym cytatem. Obecność anglicyzmu NPC to z kolei znak płynnego i zręcznego przemieszczania się młodych pomiędzy komunikacją online i offline, gdy automatyzowana postać z gry staje się metaforą przypadkowego, nieznanego lub nieaktywnego człowieka.
Wśród ciekawych zdaniem jury propozycji słowotwórczych zgłaszanych przez internatów znalazły się jednostki takie jak: popkornina na oznaczenie tego, co „fajne, młodzieżowe i cool”, dyntka używana, gdy „wszystko się wali i nie idzie po naszej myśli” czy poddymić, które może być stosowane jako synonim „rozkręcania atmosfery”.
Oxford Word of the Year
Bezpośrednio przed ogłoszeniem wyników naszego plebiscytu poznaliśmy Oxford Word of the Year. Redakcja słowników oksfordzkich tym razem zostawiła wybór internautom, którzy spośród trzech propozycji wybrali slangowe wyrażenie goblin mode ‘tryb goblina’, oznaczające postawę wobec świata i ludzi, w której własne potrzeby i odczucia są ważniejsze od społecznych oczekiwań.
Głosowanie na Słowo Roku
Do 31 grudnia internauci mają możliwość zagłosować na wyraz, który ich zdaniem najbardziej charakteryzuje ostatnie dwanaście miesięcy. Na stronie sloworoku.uw.edu.pl każdy może wybrać jeden z ponad dwudziestu podanych wyrazów (m.in. „wojna”, „rzeka”, „omikron”) lub przesłać własną propozycję. Wyboru słowa, równolegle z głosowaniem internetowym, dokona także kapituła plebiscytu. Rozstrzygnięcie konkursu nastąpi na początku 2023 roku. Głosowanie dostępne jest pod adresem: https://sloworoku.uw.edu.pl/.
