Chaos, brak jawnych i przejrzystych procedur oraz nieefektywne gospodarowanie środkami publicznymi – tak w skrócie NIK opisuje wydatkowanie ogromnych pieniędzy z Funduszu Przeciwdziałania COVID-19.
Choć w założeniu środki z Funduszu miały tylko i wyłącznie pomóc w łagodzeniu skutków pandemii, to przy okazji stały się ekstra budżetem w dyspozycji Prezesa Rady Ministrów na finansowanie dowolnie wybranych zadań. Z Funduszu finansowano bowiem zarówno świadczenia opieki zdrowotnej, m.in. zakup leków dla zakażonych wirusem SARS-CoV-2, koszty związane ze szczepieniami przeciw COVID-19, transport sanitarny, ale także dodatek węglowy i elektryczny, samorządowe inwestycje w rozwój dróg czy budowę i modernizację siedzib urzędów. Niezależnie od potrzeb w różnych dziedzinach aktywności państwa, nie sposób rozstrzygnąć, dlaczego spośród wielu obszarów dotkniętych skutkami społeczno-gospodarczymi epidemii COVID-19 wybrano wyżej wymienione obszary.
Kontrola została przeprowadzona w ramach prac Najwyższej Izby Kontroli poświęconych walce z pandemią COVID-19 i jej skutkami. Jej głównym celem było ustalenie, czy przyjęty sposób finansowania realizacji zadań związanych z przeciwdziałaniem COVID-19 zapewnił efektywne wykorzystanie środków.
Skontrolowano: Kancelarię Prezesa Rady Ministrów, Bank Gospodarstwa Krajowego, Ministerstwo Zdrowia, cztery urzędy wojewódzkie: małopolski, mazowiecki, podkarpacki i śląski oraz 12 jednostek samorządu terytorialnego z terenu tych województw. Kontrolą objęto okres od 1 kwietnia 2020 r. (tj. od czasu utworzenia Funduszu) do 30 czerwca 2022 r.
Zmiana formy prawno-organizacyjnej Funduszu
Fundusz Przeciwdziałania COVID-19 został utworzony na przełomie pierwszego i drugiego kwartału 2020 r. jako państwowy fundusz celowy, który miał zapewnić środki niezbędne do finansowania i wsparcia realizacji zadań związanych z przeciwdziałaniem COVID-19. Jednak już po 18 dniach funkcjonowania Funduszu Przeciwdziałania COVID-19 nastąpiła zmiana jego formy prawnej i organizacyjnej, i wyłączenie go z sektora finansów publicznych. Od tej pory stał się Funduszem w obsłudze Banku Gospodarstwa Krajowego. W konsekwencji gospodarowanie środkami Funduszu przestało podlegać przepisom ustawy o finansach publicznych i kontroli Parlamentu przewidzianej dla ustaw budżetowych. Działanie to narusza podstawowe zasady budżetowe, w tym zasadę jawności, przejrzystości, jedności i zupełności budżetu.
W rezultacie zmiany formy Funduszu, Prezes Rady Ministrów został organem faktycznie zarządzającym Funduszem. Nie uznał jednak w praktyce swojej roli, gdyż jego zdaniem obowiązki te należały do dysponentów. Zdaniem NIK, jednak to Prezes Rady Ministrów jako jedyny podmiot posiadał zarówno odpowiednią pozycję, jak również adekwatne instrumenty do zorganizowania skutecznego nadzoru nad Funduszem oraz prawidłowego określenia zasad planowania i gospodarowania środkami Funduszu. Zaniechania w tym zakresie doprowadziły do rozproszenia odpowiedzialności i nieprawidłowości (które w trakcie kontroli wykryła NIK), nie tylko w początkowym okresie funkcjonowania Funduszu, ale też w latach późniejszych.
Najwyższa Izba Kontroli negatywnie ocenia nadzór Prezesa Rady Ministrów nad Funduszem.
Fundusz Przeciwdziałania COVID-19, z uwagi na bardzo ogólne sformułowanie jego tytułu i celu utworzenia w ustawie tworzącej, stał się de facto narzędziem do finansowania praktycznie dowolnego zakresu zadań. Z jego środków sfinansowano: zakup świadczeń opieki zdrowotnej, leków, sprzętu medycznego, ale także budowę dróg czy zakup śmieciarek. W drugiej połowie 2022 r. zakres ten został rozszerzony m.in. o wypłatę dodatku węglowego, dodatków dla gospodarstw domowych z tytułu wykorzystywania niektórych źródeł ciepła, dodatku elektrycznego oraz rekompensat dla przedsiębiorstw energetycznych i sprzedawców gazu ziemnego. NIK oceniła takie działanie negatywnie.
Przyjęte rozwiązania prawne i organizacyjne nie zapewniły efektywnego zarządzania środkami Funduszu, chociaż umożliwiły sfinansowanie z Funduszu ważnych zadań publicznych.
Opracowanie planu finansowego Funduszu
Proces przygotowania planu finansowego Funduszu był zorganizowany nierzetelnie. Dysponentom nie przekazano wytycznych do opracowania materiałów do projektów planu, w szczególności zakresu i szczegółowości danych jakie mają przedstawiać, a także wymogów dotyczących uzasadnienia planowanych kwot oraz ich kalkulacji. Prezes Rady Ministrów zatwierdził plan finansowy Funduszu na 2020 r., pomimo że jego kancelaria nie dysponowała danymi od dysponentów o planowanych do sfinansowania zadaniach, ich wartości oraz merytorycznym uzasadnieniem wydatków, za to posiadała jedynie zbiorcze dane przygotowane przez Ministerstwo Finansów. Z kolei KPRM, sporządzając plany finansowe Funduszu na lata 2021-2022, dysponowała jedynie ogólnymi uzasadnieniami potrzeb poszczególnych dysponentów, bez wyjaśnienia wysokości wnioskowanych kwot.
Kontrolerom NIK nie przedstawiono w KPRM dokumentów na okoliczność weryfikacji danych przekazywanych przez dysponentów na etapie przygotowania projektu planu czy dokumentów potwierdzających dokonanie analizy projektu planu przed jego zatwierdzeniem.
Wpływy i wydatki Funduszu
Wpływy Funduszu pochodziły głównie ze sprzedaży obligacji emitowanych przez Bank Gospodarstwa Krajowego oraz wpłat z budżetu państwa. Obligacje te wprawdzie nie powiększają państwowego długu publicznego, ponieważ Fundusz nie jest zaliczany do podmiotów sektora finansów publicznych. Zwiększają one jednak dług publiczny obliczany według metodologii unijnej. Z państwowego długu publicznego wyłączone są także gwarancje Skarbu Państwa, zabezpieczające przyszłe zobowiązania wynikające z obligacji. Termin wykupu wyemitowanych obligacji przypada na lata 2024-2040. Pozyskanie dodatkowych środków na ten cel może stać się istotnym obciążeniem dla budżetu państwa, powodując wzrost przyszłych wydatków, a w rezultacie długu publicznego.
W okresie objętym kontrolą, wpływy Funduszu Przeciwdziałania COVID-19 wyniosły: w 2020 r. – 110,4 mld zł, w 2021 r. – 53,4 mld zł, a w 2022 r. – 39,2 mld zł. W 2022 r. przekazano do Funduszu między innymi wpłatę z budżetu państwa w wysokości blisko 11,7 mld zł, wpłaty z zysku Narodowego Banku Polskiego – prawie 9,6 mld zł i ze sprzedaży praw do emisji gazów cieplarnianych – 9 mld zł, pomniejszając o te kwoty dochody budżetu państwa. Łącznie środki te wyniosły blisko 30,3 mld zł (co stanowiło 77% wpływów Funduszu w 2022 r.). Wpływy te mają charakter jednorazowy i nie zapewniają stałego, pewnego finansowania Funduszu.
Wydatki z Funduszu Przeciwdziałania COVID-19 w latach 2020-2022 wyniosły łącznie blisko 190 mld zł.
W okresie od 1 kwietnia 2020 r. (tj. utworzenia Funduszu) do końca 2022 r. wydatki Funduszu stanowiły znaczne kwoty w relacji do wydatków budżetu państwa: w 2020 r. – 18,4%, w 2021 r. – 9,7% i w 2022 r. – 9%. Podobnie zadłużenie Funduszu, w relacji do długu sektora instytucji rządowych i samorządowych, stanowiło: w 2020 r. – 7,4%, a w latach 2021-2022 – już 9,8%.
Zarządzanie Funduszem
W Kancelarii Prezesa Rady Ministrów nie wprowadzono efektywnego systemu zarządzania środkami Funduszu. Skutkiem zaniechania w tym zakresie były przypadki składania zawyżonych zapotrzebowań przez dysponentów i pozostawania niewykorzystanych środków na ich rachunkach przez długie okresy. Główną przyczyną był nieefektywny system wykorzystania środków przekazywanych beneficjentom z Rządowego Funduszu Inwestycji Lokalnych w okresie od połowy 2020 r. do połowy 2021 r. Środki przekazano na rachunki bankowe beneficjentów bezpośrednio po rozpatrzeniu wniosków, a zadania inwestycyjne finalizowano po wielu miesiącach, czy nawet latach. Dysponenci pozyskiwali również środki przewyższające faktyczne potrzeby na skutek nieskutecznego nadzoru w KPRM nad weryfikacją celowości wydatków oraz braku systemu zarządzania środkami Funduszu, w tym bieżącego, sprawnego dokonywania zwrotów niewykorzystanych środków na rachunek główny Funduszu. W konsekwencji BGK emitował i sprzedawał obligacje na rzecz Funduszu, pomimo utrzymywania się wysokiego stanu środków na rachunkach, co przyczyniało się to do nieuzasadnionego, istotnego wzrostu zadłużenia Funduszu.
W drugim półroczu 2021 r. średni dzienny stan środków pozostających na rachunkach pomocniczych dysponentów Funduszu wynosił ponad 1 mld zł, a w pierwszym półroczu 2022 r. – blisko 942 mln zł. Były to między innymi środki zwrócone przez dysponentów, np. minister właściwy do spraw pracy zwrócił w 2021 r. i w pierwszym półroczu 2022 r. łącznie blisko 10,5 mld (w tym 28 grudnia 2021 r. blisko 1,7 mld zł po 537 dniach od zasilenia rachunku pomocniczego, 3 mld zł po 497 dniach, a 4,3 mld zł po 283 dniach). W okresie od pobrania środków przez dysponentów do ich zwrotu Fundusz niezasadnie poniósł koszty ich pozyskania w wysokości co najmniej 200 mln zł.
Finansowanie zadań inwestycyjnych samorządu terytorialnego
Ze środków Funduszu Przeciwdziałania COVID-19 finansowano także zadania inwestycyjne jednostek samorządu terytorialnego w ramach Rządowego Funduszu Inwestycji Lokalnych (RFIL), a następnie Rządowego Funduszu Polski Ład: Program Inwestycji Strategicznych (Program PIS). W sumie samorządom przyznano blisko 72 mld zł na inwestycje.
W ramach Rządowego Funduszu Inwestycji Lokalnych wpłynęło ponad 24 tys. wniosków na łączną kwotę ponad 100 mld zł, z czego wypłacono dofinansowanie dla gmin na łączną kwotę 13,2 mld zł. Przy czym 6,67 mld zł zostało wypłacone w trybach bezkonkursowych opartych o matematyczne algorytmy. Natomiast w trybach konkursowych wsparcie przyznano na podstawie niespełna 4 tys. wniosków i wyniosło ono 6,58 mld zł, co stanowiło jedynie 7% z wnioskowanej kwoty 94,3 mld zł.
W ramach Rządowego Funduszu Polski Ład: Program Inwestycji Strategicznych (PIS) wpłynęło blisko 20 tys. wniosków na łączną kwotę ponad 174 mld zł, z czego przyznano dofinansowanie dla samorządów na łączną kwotę 58,4 mld zł (33% wnioskowanej kwoty).
W żadnym z programów (RFIL i Program PIS) nie wprowadzono przejrzystych zasad podziału środków, kierując się jedynie ogólnymi kryteriami zawartymi w uchwałach Rady Ministrów. W konsekwencji proces podejmowania decyzji w tym zakresie nie przebiegał transparentnie. W obu programach Prezes Rady Ministrów powołał komisje, których zadaniem była ocena wniosków oraz przekazanie rekomendacji co do wysokości przyznawanych środków poszczególnym wnioskodawcom. W skład komisji powołani zostali przedstawiciele ministerstw (zajmujący stanowiska kierownicze), a nie uznano za zasadne włączenia do prac komisji przedstawicieli samorządu terytorialnego. Nie wykorzystano do podziału środków publicznych doświadczenia Banku Gospodarstwa Krajowego, któremu powierzono jedynie zadania kancelaryjne, jak ewidencja wniosków, czy weryfikacja formalna wniosków w administrowanej aplikacji Polski Ład, która miała na celu usprawnienie pracy komisji.
W tym obszarze działalności Funduszu zidentyfikowano również zdarzenia, które w świetle wytycznych i publikacji Centralnego Biura Antykorupcyjnego należy uznać za obarczone ryzykiem występowania w nich mechanizmów korupcjogennych, obejmujących głównie osoby decydujące o wydatkowaniu środków Funduszu.
W związku ze stwierdzonymi licznymi nieprawidłowościami, opisanymi poniżej, Najwyższa Izba Kontroli zwróciła uwagę na ryzyko występowania w nich mechanizmów korupcjogennych, w oparciu o przygotowany własny model działalności antykorupcyjnej NIK, którego istotą jest zapobieganie korupcji przez ujawnianie systemowych przyczyn tego zagrożenia oraz proponowanie rozwiązań i działań, które to zagrożenie zmniejszają. Są to przede wszystkim: dowolność postępowania, konflikt interesów, brak jawności postępowania oraz słabość i brak kontroli.
Dowolność postępowania jest to nieprawidłowość polegająca na tym, że urzędnik rozstrzygający określone sprawy postępuje nie według określonych reguł, lecz według własnej woli czy nawet samowoli. O konflikcie interesów mówimy wówczas, gdy urzędnik podejmujący określone rozstrzygnięcia nie gwarantuje bezstronności z uwagi na jego pozasłużbowe uwikłania. Pojęcie konfliktu interesów odnosi się do sytuacji, kiedy dana osoba, w tym wypadku funkcjonariusz publiczny, podejmując decyzję w sprawach publicznych, znajduje się w sytuacji podwójnej lojalności wobec interesu publicznego oraz prywatnego (swojego, rodziny, grupy itd.). W rezultacie podejmuje on decyzję lub uczestniczy w jej podjęciu w sprawie, w której rozstrzygnięciem jest osobiście zainteresowany, a więc nie jest bezstronny.
Mechanizm korupcjogenny braku jawności postępowania wchodzi w grę wtedy, gdy instytucja publiczna uniemożliwia bądź utrudnia dostęp do informacji o swojej działalności. Z kolei mechanizm słabości kontroli polega na tym, że określona działalność publiczna pozostaje poza kontrolą lub kontrola jest nie dość systematyczna i wnikliwa, co może sprzyjać poczuciu bezkarności.
W szczególności ustalono, że:
- kryteria oceny wniosków w uchwałach tworzących programy RFIL i PIS były określone bardzo ogólnie, natomiast na etapie rozpatrywania wniosków nie wypracowano jednolitego, przejrzystego i jawnego mechanizmu oceny wniosków;
- w żadnej formie (ani papierowej, ani elektronicznej) nie dokumentowano uzasadnień podjętych decyzjizarówno pozytywnych, jak i negatywnych. Uniemożliwiało to ustalenie przesłanek stanowiących ich podstawę i sprawiało, że tryb oceny wniosków nie był jawny i przejrzysty. Nie wskazano także konkretnych kryteriów, w oparciu, o które wnioski obejmujące przedmiotowo zbliżone inwestycje były rozpatrywane odmiennie. Ponadto żaden z członków komisji, podczas składania ustnych wyjaśnień czy przesłuchań, nie był w stanie określić, dlaczego jeden wniosek wsparcie uzyskał, a inny nie. Świadczy to o braku transparentności procesu nie tylko dla kontrolerów, ale i dla członków komisji, którzy nie są w stanie dokonać oceny tych samych wniosków, w taki sam sposób;
Przykład z RFIL:
Miasto Białystok nie uzyskało wsparcia na dofinansowanie inwestycji polegającej na przebudowie i modernizacji zabytkowych budynków szkoły ponadpodstawowej, natomiast miasto Częstochowa na podstawie wniosku o sfinansowanie podobnej inwestycji dotyczącej termomodernizacji dwóch szkół ponadpodstawowych otrzymało środki wsparcie w wysokości 4 mln zł.
Przykład z Programu PIS:
W obszarze „Infrastruktura drogowa” – miasto Lublin i miasto Katowice ubiegały się o środki na budowę i rozbudowę układów drogowych. Miasto Katowice wnioskowało o kwotę 86 mln zł i uzyskało pozytywną rekomendację, natomiast w przypadku miasta Lublin wniosek o wartości 104,5 mln zł zarekomendowano negatywnie.
- nie było możliwości ustalenia, jakie faktycznie czynności wykonywali poszczególni członkowie komisji na posiedzeniach, a nawet liczby tych posiedzeń, ponieważ nie ze wszystkich posiedzeń sporządzono protokoły (w RFIL sporządzono jedynie trzy protokoły w jednym z trzech naborów konkursowych), a te które były przedłożone do kontroli przygotowano nierzetelnie (tj. nie odzwierciedlono w nich wykonywanych czynności, przebiegu dyskusji nad rekomendacją poszczególnych wniosków czy wskazania przesłanek leżących u podstaw rekomendacji, a nawet pełnej listy jednostek, których wnioski rozpatrywano);
- listy wniosków rekomendowanych do wsparcia, które stanowiły załączniki do notatek służbowych zatwierdzanych przez Prezesa Rady Ministrów, nie były podpisane przez Przewodniczącego Komisji ds. RFIL, ani żadnego członka Komisji;
- nie przestrzegano obowiązujących regulacji i procedur, między innymi ustalono, że Przewodniczący Komisji do spraw wsparcia Programu PIS, po jej posiedzeniach, co najmniej w pierwszej edycji naboru, jednoosobowo dokonywał zmian w wydanych przez Komisję rekomendacjach. Podważyło to zasady funkcjonowania komisji jako podmiotu podejmującego decyzje kolegialnie;
Przykład: W I edycji Programu Przewodniczący Komisji ds. PIS, w wyniku wprowadzonych zmian, przyznał pozytywną rekomendację 20 inwestycjom w kwocie prawie 230 mln zł oraz negatywną rekomendację 14 inwestycjom w wysokości ponad 87 mln zł. Ponadto w trakcie kontroli NIK nie przedstawiono dokumentacji wskazującej na przeprowadzanie przez Przewodniczącego Komisji ds. PIS głosowań nad listami inwestycji rekomendowanych. W protokołach z posiedzeń Komisji ds. PIS znajduje się jedynie informacja, że komisja zarekomendowała pozytywnie określoną liczbę wniosków jednostek samorządu terytorialnego. Taki zapis nie pozwala jednoznacznie stwierdzić, czy decyzje te były podejmowane jednogłośnie czy większością głosów.
- czas na rozpatrzenie wniosków nie był dostosowany do liczby złożonych wniosków. W I naborze konkursowym wniosków RFIL, Komisja na przegląd każdego wniosku poświęciła kilkanaście sekund (na trzech udokumentowanych posiedzeniach od 11 do 16 sekund). Z kolei Komisja ds. PIS oceniła blisko 20 tys. wniosków w bardzo krótkim czasie, często przeznaczając na rozpatrzenie jednego wniosku czas poniżej minuty. Wskazane okoliczności poddają w wątpliwość rzetelność procesu przyznawania środków;
- członkowie Komisji do spraw Wsparcia Jednostek Samorządu Terytorialnego nie przedstawili NIK pisemnych oświadczeń o zachowaniu poufności i bezstronności. Natomiast członkowie Komisji do spraw Wsparcia Programu Inwestycji Strategicznych, w pierwszym składzie, byli zobowiązani do zachowania poufności i bezstronności, ale w drugim składzie takiego obowiązku na nich nie nałożono;
- w żadnej z uchwał Rady Ministrów tworzących programy RFIL i PIS, nie przewidziano procedury odwoławczej od podjętych rozstrzygnięć, co pozbawiło kontroli nad podjętymi decyzjami w sprawie podziału środków publicznych oraz ograniczyło transparentność podejmowanych decyzji;
- pozytywnie rozpatrywano wnioski, które nie spełniały kryteriów (w zakresie formy uzasadnienia wniosku) lub zostały złożone po terminie.
Przykład: Wniosek z województwa podkarpackiego na podstawie którego przyznano wsparcie 100 mln zł (najwyższa kwota wsparcia w RFIL) nie zawierał uzasadnienia w wymaganej formie wskaźnikowej w żadnej z pozycji. Nie wypełniono także oświadczenia o przeznaczeniu środków na wydatki majątkowe.
- w 10 zbadanych wnioskach w naborze bezkonkursowym dla gmin górskich dwa zostały złożone po terminie, a pomimo tego otrzymały wsparcie.
Przykład: Wniosek gminy Wałbrzych oraz miasta Szklarska Poręba.
- wsparcie z programu RFIL w wysokości ponad 29 mln zł przyznano na podstawie co najmniej 38 wniosków, które do dnia podjęcia decyzji nie były przekazane do Kancelarii Prezesa Rady Ministrów
NIK zwraca uwagę, że większość objętych badaniem zadań inwestycyjnych finansowanych lub dofinansowanych z Rządowego Funduszu Inwestycji Lokalnych i Programu Inwestycji Strategicznych, nie miała bezpośredniego związku ze zwalczaniem epidemii COVID-19. Przy czym uchwały regulujące obydwa programy nie przewidywały zarówno na etapie opracowania wniosków, jak i ich oceny, wykazania związku proponowanych do wsparcia finansowego zadań inwestycyjnych z przeciwdziałaniem COVID-19, czy też uzależnienia przyznania lub zróżnicowania wysokości środków od wpływu epidemii na sytuację finansową jednostki samorządu terytorialnego.
Należy podkreślić, że obydwie Komisje dysponowały szerokimi uprawnieniami i rozdysponowały znaczne środki, jednak Prezes Rady Ministrów jako jedyny podmiot, który posiadał zarówno odpowiednią pozycję w procesie dysponowania środkami Funduszu, jak również adekwatne instrumenty do zorganizowania skutecznego nadzoru nad Funduszem, nie ustanowił mechanizmów kontroli i nadzoru nad ich pracami.
Dodatkowo wskazać należy, że nie zapewniono powszechnego dostępu do planów finansowych i sprawozdań Funduszu (np. poprzez zamieszczenie tych dokumentów na stronach internetowych), co spowodowało ograniczenie sprawowania nad nim kontroli społecznej.
NIK podkreśla także, że finansowanie jednostek samorządu terytorialnego ze środków Funduszu wykracza poza dotychczasowe formy finansowania w ramach subwencji lub dotacji z budżetu państwa.
Działania na plus
W Programie Inwestycji Strategicznych, w porównaniu ze wskazanym wcześniej Rządowym Funduszem Inwestycji Lokalnych, zmieniono sposób dofinansowania inwestycji. W chwili przyznania dofinansowania jednostka otrzymywała promesę wystawianą przez Bank Gospodarstwa Krajowego. Wypłata dofinansowania była dokonywana po zakończeniu realizacji zadania inwestycyjnego lub jego wydzielonego etapu. Wprowadzenie takiego mechanizmu stanowi rozwiązanie, które powinno w przyszłości zapobiec gromadzeniu na rachunkach bankowych beneficjentów niewykorzystanych środków.
Ponadto NIK pozytywnie oceniła:
- prawidłowe, co do zasady, opracowanie i wykonanie planów finansowych rachunków środków pochodzących z Funduszu przez jednostki samorządu terytorialnego;
- wybór wykonawców kontrolowanych zadań inwestycyjnych przez organy wykonawcze jednostek samorządu terytorialnego na podstawie ustawy Prawo zamówień publicznych;
- wykonanie obowiązków sprawozdawczych przez wojewodów i jednostki samorządu terytorialnego.
Wnioski
Najwyższa Izba Kontroli skierowała do Prezesa Rady Ministrów wniosek systemowy o podjęcie skutecznych działań na rzecz wygaszenia Funduszu Przeciwdziałania COVID-19.
Prezes Rady Ministrów poinformował NIK o rozpoczęciu prac mających na celu ustalenie dalszych zasad funkcjonowania tego Funduszu, między innymi procedowanie nowej umowy z Bankiem Gospodarstwa Krajowego. W wyniku tych prac przyjęta została uchwała Rady Ministrów z dnia 25 kwietnia 2023 r. w sprawie Wieloletniego Planu Finansowego Państwa na lata 2023-2026, gdzie wskazano, że od 2024 r. planowane jest przejęcie przez budżet państwa finansowania zadań realizowanych przez Fundusz, co należy ocenić jako działanie oczekiwane.
Najwyższa Izba Kontroli na bieżąco będzie analizowała postępy tych prac.
Niezależnie od ustaleń niniejszej kontroli Prezes Najwyższej Izby Kontroli złożył do Trybunału Konstytucyjnego wniosek o zbadanie zgodności z Konstytucją przepisów ustawy z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz przepisów jej nowelizacji, uchwalonej 31 marca 2020 r., w szczególności przepisu art. 65 ustawy, na podstawie którego utworzono Fundusz Przeciwdziałania COVID-19.
Najwyższa Izba Kontroli przekazała informację o wynikach kontroli P/22/007/KBF Realizacja zadań finansowanych z Funduszu Przeciwdziałania COVID-19 do Prezesa Rady Ministrów z prośbą o zajęcie stanowiska. W przedłożonym stanowisku z 21 sierpnia 2023 r. Prezes Rady Ministrów nie odniósł się jednak do wskazanych ryzyk występowania mechanizmów korupcjogennych w związku ze stwierdzonymi nieprawidłowościami. Mając na uwadze powyższe, w związku z koniecznością podjęcia pilnych działań naprawczych w kontrolowanych jednostkach (stosownie do przepisów art. 62a ust. 1 ustawy z dnia 23 grudnia 1994 r. o Najwyższej Izbie Kontroli) Prezes Najwyższej Izby Kontroli przekazał informację o wynikach kontroli oraz zwrócił się z prośbą o podjęcie pilnych działań, w ramach zadań ustawowych do Centralnego Biura Antykorupcyjnego.
(źródło NIK)