Ministerstwo Sprawiedliwości we współpracy z miastem Rzeszów zorganizowało konferencję online „E-administracja w teorii i praktyce 2021”.
Specjalne wystąpienie do uczestników spotkania skierował Minister Sprawiedliwości Prokurator Generalny Zbigniew Ziobro.
– Mamy do czynienia z rewolucją w systemie e-doręczeń i tym samym w kontaktach między obywatelem a urzędami. Nowe technologie informatyczne zmieniają funkcjonowanie wymiaru sprawiedliwości i życie każdego z nas. Nowa ustawa, przyjęta przez Sejm niemal jednogłośnie i podpisana w listopadzie przez prezydenta, usprawni pracę wymiaru sprawiedliwości, a przede wszystkim – ułatwi dostęp do sądów, prokuratury i innych urzędów każdemu obywatelowi – powiedział minister Zbigniew Ziobro.
Podkreślił, że Ministerstwo Sprawiedliwości pracuje nie tylko nad wprowadzaniem nowych przepisów, ale dba o rozwiązania techniczne związane z informatyzacją całego systemu wymiaru sprawiedliwości.
– Warto iść z duchem czasu i nadrabiać zaległości w tej dziedzinie. A takie zastałem w Ministerstwie Sprawiedliwości, gdy zaczynałem nim kierować. Była to ogromna skala zaniedbań – podkreślił minister Ziobro.
Stwierdził też, że o sprawności działania nowych rozwiązań decydują ludzie, a biorący udział w konferencji prezydent Rzeszowa Tadeusz Ferenc jest przykładem dobrego gospodarza, który potrafi zadbać o to, by podległe mu jednostki mogły korzystać z nowoczesnych technologii z pożytkiem dla obywatela.
Szybko, skutecznie i wygodnie
Założeniem nowej ustawy o doręczeniach elektronicznych – której rozwiązania były omawiane podczas konferencji – jest zapewnienie dominującego udziału elektronicznego obiegu dokumentów w administracji i obrocie gospodarczym. Przepisy znacznie przyspieszą załatwienie spraw, z jakimi zwracamy się do sądu czy prokuratury.
Każde pismo do sądu będzie można wysyłać i odbierać elektronicznie bez wychodzenia z domu, bez kolejek i czekania na potwierdzenie odbioru pocztą. Elektronicznie można też będzie składać do sądu wnioski, zażalenia i przesyłać inną korespondencję.
Sąd także elektronicznie wyśle pisma do obywateli. Terminy rozpraw nie będą spadać, nie będzie tzw. pustych wokand. Zgubienie listu nie będzie już blokować postępowania, powodować uchylenia sprawy czy przekazania jej do ponownego rozpoznania.
Zmiany technologiczne to także ogromna oszczędność wydatków – w skali kraju mówimy bowiem o kilku milionach doręczeń pism rocznie w samych sprawach karnych i kolejnych wielu milionach w sprawach cywilnych.
Dla osób wykluczonych cyfrowo lub takich, które nie godzą na elektroniczny odbiór korespondencji, nowe przepisy przewidują publiczną usługę hybrydową – korespondencję elektroniczną (z sądu do placówki pocztowej) i papierową (z placówki pocztowej do adresata), co podkreślali biorący udział w konferencji sędziowie.
Sądownictwo online
Eksperci z branży biznesu i administracji, w tym wiceprezes Związku Banków Polskich Tadeusz Białek, dzielili się swymi doświadczeniami technologicznymi. Z ich praktyki wynika, że nowe procesy i usługi sprzyjają sprawnemu funkcjonowaniu wielu instytucji.
Podobnie zamierza działać wymiar sprawiedliwości. Choć m.in. sądownictwo czeka jeszcze długa droga do pełnej elektronizacji, Ministerstwo Sprawiedliwości konsekwentnie unowocześnia i usprawnia pracę sądów.
W 2021 r. zostaną uruchomione dwa bardzo ważne systemy: w pełni zelektronizowany Krajowy Rejestr Sądowy oraz Krajowy Rejestr Zadłużonych. To istotne, ale długofalowy cel to pełna informatyzacja pracy sądów.
O oczekiwaniach związanych z funkcjonowaniem sądownictwa online mówił podczas konferencji m.in. przewodniczący rady Młodzieży Rzeszowa Adrian Depa. Omawiano również koncepcję elektronicznego sądu polubownego.
Taki sąd -„Ultima RATIO” – działa np. przy Stowarzyszeniu Notariuszy Rzeczypospolitej Polskiej w Warszawie. To elektroniczny sąd arbitrażowy do rozpoznawania głównie spraw opartych na fakturach i dokumentach. Arbitrami są tu notariusze, całość postępowania prowadzona jest elektronicznie, sprawy kończą się ostatecznym wyrokiem w ciągu ok. trzech tygodni i są prowadzone bez fizycznego udziału stron. O jego specyfice opowiadał współzałożyciel sądu – Robert Szczepanek.
Spotkanie podsumował wiceminister sprawiedliwości dr Marcin Warchoł, gospodarz konferencji. Dziękował wszystkim prelegentom i uczestnikom imprezy, doceniając ich kompetencje i zaangażowanie w budowę e-administracji.
– Dzięki rozwojowi takich kompetencji i systemów w Rzeszowie, który gości dzisiejsze spotkanie, wspólnie wchodzimy w erę cyfrową. To tu prężnie działa Urban Lab – miejskie laboratorium, współorganizator konferencji – stwierdził minister. Podkreślił też, jak dobrze radzą sobie z nowoczesnymi rozwiązaniami tutejsze sądy – apelacja rzeszowska zajmuje drugie miejsce w kraju pod względem częstotliwości stosowania postępowań online. Są już też w Polsce sądy, gdzie 25 procent wszystkich rozpraw jest przeprowadzanych online – dodał.
(MS)