„Pragnę podziękować tym wszystkim, którzy tworzyli tę instytucję i tworzą ją nadal.
To wspaniale, że ona nadal się rozwija, czego dowodem są dwie dzisiejsze wystawy. Bardzo się cieszę, że 14 pięknych, genialnych prac Marca Chagalla jest prezentowanych w taki sposób. To dobrze, że polskie muzea mogą się pochwalić takimi nabytkami – powiedział wicepremier, minister kultury i dziedzictwa narodowego prof. Piotr Gliński podczas otwarcia wystawy „CHAGALL” w Muzeum Narodowym w Warszawie.
Prof. Gliński podziękował zespołowi Muzeum Narodowego w Warszawie. „Gdybyście Państwo nie mieli odwagi, nie moglibyśmy dokonywać takich zakupów i te dzieła sztuki nie byłyby dziś własnością państwa polskiego” – podkreślił.
Dzieła Marca Chagalla – premierowy pokaz kolekcji
Kameralna wystawa obejmuje 16 dzieł Marca Chagalla z kolekcji MNW. Jesienią ubiegłego roku na aukcji w Szwajcarii Muzeum zakupiło 14 prac artysty. Był to bezprecedensowy zakup w historii polskiego muzealnictwa, a wystawa będzie dla publiczności pierwszą (i w nadchodzącym czasie – jedyną) okazją, żeby te dzieła zobaczyć. Nowym nabytkom będą towarzyszyły dwie grafiki Chagalla ze zbiorów Muzeum. Wszystkie prezentowane dzieła to prace na podłożu papierowym, łączące różnorodne techniki. Ze względu na surowe wymogi konserwatorskie wynikające z wrażliwości podłoża i nietrwałości technik nie mogą być prezentowane stale. Pracami Chagalla może się poszczycić niewiele placówek muzealnych w Polsce. Muzeum Narodowe w Krakowie przechowuje pięć grafik artysty, a Muzeum Narodowe w Lublinie – dwie. W zbiorach MNW znajduje się obecnie największa kolekcja dzieł Chagalla w naszym kraju.
Prace zakupione przez Muzeum w 2021 roku to przykłady dojrzałej twórczości artysty. Powstały w latach 60. i 70. XX wieku, w okresie rozkwitu rysunku i grafiki w zachodniej Europie. Reprezentują różnorodne techniki: gwasz, temperę, kredkę, ołówek i kolorowy tusz, a nawet pastel. Zwiedzający odnajdą w nich charakterystyczne motywy sztuki Chagalla: sceny biblijne (osobliwie, indywidualnie zinterpretowane), pary zakochanych, bukiety kwiatów, zwierzęta. Pojawiają się także nawiązania do dzieciństwa artysty, kilka rysunków jest poświęconych uczuciom łączącym go z rodziną. Dzieła zachwycają żywą kolorystyką oraz niezwykłą oniryczną atmosferą, łączącą elementy rzeczywiste z fantastycznymi. Zaprezentowane zostanę również dwie wczesne prace Chagalla, pozostające w zbiorach MNW od lat 70. XX wieku – ilustracje do autobiografii artysty Moje życie oraz do Martwych dusz Mikołaja Gogola, wykonane w technice suchej igły i akwaforty.
Styl Chagalla i tematyka jego dzieł wykształciły się w latach 20. XX wieku. Artysta często nawiązywał do judaizmu i kultury żydowskiej, malował pary zakochanych, zwierzęta i kwiaty. W późniejszym okresie twórczości repertuar jego ulubionych tematów poszerzył się o motywy związane z chrześcijaństwem. Chagall był Żydem, ale zawsze fascynował go katolicyzm, zwłaszcza postać Chrystusa. Po II wojnie światowej częściej i chętniej niż dotychczas sięgał po rysunek i grafikę, z upodobaniem tworzył także witraże.
Życie twórcze Chagalla upływało w różnych rejonach świata. Urodził się w 1887 roku na Peskowatce, ubogim przedmieściu Witebska, w rodzinie chasydzkich Żydów. Był najstarszym z dziewięciorga dzieci. Kształcił się w Petersburgu, ale największy wpływ na jego sztukę miały studia artystyczne w Paryżu i kontakt ze środowiskiem École de Paris. Tam zaznajomił się z kubizmem i futuryzmem. Dalsze lata życia artysty to liczne podróże po Europie. W czasie II wojny światowej Chagall wyemigrował do Stanów Zjednoczonych i zamieszkał w Nowym Jorku. Doświadczenia komunizmu i hitleryzmu znalazły odzwierciedlenie w jego późniejszej twórczości. W 1948 roku powrócił do Francji, a w 1966 osiadł na stałe w Saint-Paul-de-Vence koło Nicei. Wystawa „Chagall” jest jednym z wydarzeń Jubileuszu 160-lecia Muzeum i będzie dostępna do 24 lipca 2022r. Ekspozycji towarzyszy publikacja i bogaty program edukacyjny.
Zakup 14 rysunków Marca Chagalla, prezentowanych na wystawie, został zrealizowany dzięki środkom z rezerwy budżetowej Prezesa Rady Ministrów Mateusza Morawieckiego przekazanych na wniosek Wiceprezesa Rady Ministrów, Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego prof. dr. hab. Piotr Glińskiego.
Stan Rzeczy
Jednocześnie od 29 kwietnia do 7 sierpnia 2022 roku w Muzeum Narodowym w Warszawie będzie prezentowana wystawa „Stan rzeczy”. Opowiada ona o przenikaniu się świata ludzi i przedmiotów. Jest nie tylko panoramą zapomnianych rzeczy i ludzkich zwyczajów, lecz także szeroką prezentacją zabytków z różnych epok, kultur i stron świata, zgromadzonych przez Muzeum w ciągu istnienia. Wystawa jest jednym z wydarzeń jubileuszu 160-lecia Muzeum Narodowego w Warszawie.