Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy o szczególnej ochronie odbiorców paliw gazowych w 2023 r. w związku z sytuacją na rynku gazu, przedłożony przez ministra klimatu i środowiska
W ramach Tarczy Energetycznej, w 2023 r. rząd będzie kontynuował działania osłonowe dla najbardziej wrażliwych odbiorców gazu, w tym gospodarstw domowych.
Oznacza to, że ceny gazu i usług dystrybucji nie wzrosną dla nich w 2023 r., w porównaniu z 2022 r. Dla przedsiębiorstw energetycznych wprowadzony zostanie natomiast mechanizm rekompensat.
Atak Rosji na Ukrainę spowodował zaburzenia na europejskim rynku gazu ziemnego. Państwa UE musiały zmierzyć się z bezprecedensową sytuacją, w której wywołany kryzys energetyczny doprowadził do destabilizacji dotychczasowych zasad na rynku paliw gazowych. Ceny zaczęły osiągać niespotykany dotychczas poziom, który jest kreowany przez działania rosyjskiego Gazpromu. Działania te są obliczone na wywarcie presji na UE, która okazała solidarność z Ukrainą.
Prowadzona przez Polskę polityka – oparta na rozbudowywanych połączeniach gazowych, budowie Baltic Pipe oraz dbaniu o odpowiedni stan napełnienia magazynów – pozwoliła uchronić Polaków przed niebezpieczeństwem związanym z brakiem surowca w obecnym sezonie grzewczym. Jednak krajowy rynek, jako część unijnego rynku energii, podlega ogólnoeuropejskiemu trendowi wzrostu cen gazu ziemnego.
Po ustawach dotyczących dodatku węglowego, cen ciepła i cen energii elektrycznej, rząd proponuje rozwiązania, które ochronią Polaków przed wzrostem cen gazu w 2023 r.
Najważniejsze rozwiązania
- W przyszłym roku wprowadzona zostanie maksymalna cena za paliwa gazowe na poziomie ok. 200 zł/MWh oraz zamrożona zostanie wysokość stawek opłat dystrybucyjnych.
- Ceną maksymalną zostaną objęci wszyscy odbiorcy, którzy obecnie korzystają z ochrony taryfowej, czyli:
- gospodarstwa domowe,
- wspólnoty i spółdzielnie mieszkaniowe oraz inne podmioty, które produkują ciepło lokalnie dla gospodarstw domowych w spółdzielniach;
- podmioty, które świadczą kluczowe usługi dla społeczeństwa, czyli m.in. jednostki opieki zdrowotnej, pomocy społecznej, podmioty systemu oświaty i szkolnictwa wyższego, żłobki, kościoły czy organizacje pozarządowe.
- Zasada zamrożonej taryfy będzie obowiązywała dla wszystkich, bez względu na próg dochodowy.
- Cena gazu ziemnego w obecnie obowiązujących taryfach wynosi ok. 200 zł/MWh. Jej utrzymanie w 2023 r. zagwarantuje, że wzrost kosztów gazu dla odbiorców nie przekroczy cen tegorocznych.
- Najbardziej wrażliwym odbiorcom paliw gazowych, zużywającym paliwa gazowe do celów grzewczych, przysługiwać będzie dodatkowo refundacja poniesionych kosztów podatku VAT
- Zwrot pobranego VAT dotyczyć będzie osób, które ogrzewają się gazem i spełniają kryterium dochodowe dodatku osłonowego (2100 zł dla jednoosobowego gospodarstwa domowego oraz 1500 zł/os. w przypadku gospodarstwa wieloosobowego).
- Równowartość VAT-u zwracana będzie na podstawie faktury.
- W zamian za utrzymanie cen gazu dla odbiorców na poziomie ceny maksymalnej, przedsiębiorstwa energetyczne otrzymają rekompensaty.
Rada ministrów UE ds. energii: Stanowczy głos Polski za obniżeniem cen energii
„Dziś kluczowa jest kwestia obniżenia ceny na gaz. Tu nie ma pola do dyskusji, czy interpretacji” – mówiła minister klimatu i środowiska Anna Moskwa podczas posiedzenia Rady UE ds. Energii, które odbyło się 24 listopada 2022 r. w Brukseli. W obradach wziął udział również wiceminister Adam Guibourgé-Czetwertyński.
Unijni ministrowie odpowiedzialni za energię po raz kolejny spotkali się w Brukseli, by ustalić tzw. price cap na gaz. Projektowany mechanizm polegający na określeniu maksymalnych rynkowych cen za gaz ma zmniejszyć obciążenia dla obywateli UE i przedsiębiorstw działających na jej terenie oraz zapobiegać spekulacjom. Nieuzasadniona agresja rosyjska na Ukrainę doprowadziła do bezprecedensowego wzrostu cen gazu ziemnego, a kontynuowane rosyjskie ataki na infrastrukturę krytyczną mogą mieć dalsze poważne konsekwencje dla europejskiego rynku gazu ziemnego i energii elektrycznej.
Zarówno Polska jak i większość państw członkowskich domaga się tego, aby przyjmowane propozycje legislacyjne prowadziły do obniżki cen energii.
– Dokument w zaproponowanym dwa dni temu kształcie nie rozwiązuje problemu. Polska oczekuje zdecydowanych działań o charakterze legislacyjnym, dotyczących wprowadzenia gas price cap na akceptowalnym dla odbiorców końcowych poziomie – mówiła minister Anna Moskwa podczas posiedzenia Rady.
Rada uzgodniła, że do czasu uzgodnienia propozycji legislacyjnej w sprawie mechanizmu korekty rynkowej (limit cen gazu) wstrzymane zostaną dalsze głosowania. Zarówno Polska jak i większość państw członkowskich nie zgadza się na akceptowanie żadnych kolejnych aktów prawnych dopóki nie będziemy mieć porozumienia w sprawie pułapu cenowego na gaz.
– Jedynie kiedy osiągniemy kompromis w tej sprawie, możemy wrócić do decyzji o innych rozporządzeniach – wskazała minister klimatu i środowiska.
Szefowa resortu klimatu i środowiska podkreśliła również gotowość Polski do dalszych prac.
– Po miesiącach rozmów i wielu pisemnych propozycjach, dziś oczekiwaliśmy konkretnych ustaleń, aby na najbliższej Radzie przedstawić gotowy dokument. Kolejny raz podkreślam – jesteśmy gotowi spotkać się w dowolnym terminie i rozmawiać do skutku. Bo tego oczekują od nas obywatele – zaznaczyła minister Moskwa.
W posiedzeniu Rady udział wziął także Minister Energii Ukrainy pan German Galushchenko, który przekazał aktualne informacje o stanie infrastruktury elektroenergetycznej Ukrainy i zaapelował o wsparcie w powstrzymaniu rosyjskiego szaleństwa.
– Dziękuję czeskiej Prezydencji za zaproszenie Ministra do zabrania głosu na dzisiejszej Radzie. Rosja nie ustaje w swoich atakach na infrastrukturę elektroenergetyczną. Polska stoi ramię w ramię z Ukrainą i apelujemy nieustannie do wszystkich krajów o pomoc w odbudowie ukraińskiego systemu elektroenergetycznego i ciepłowniczego – podkreśliła minister Anna Moskwa.