Co się stanie z zabytkowymi eksponatami odkrytymi na budowie pasażu między ulicami Ogrodową i Legionów w Łodzi?
Podczas budowy pasażu między ul. Ogrodową i Legionów natrafiono nie tylko na groby pochodzące z początku XIX w, ale również odkryto wiele zabytkowych przedmiotów. Są wśród nich: bursztynowa kolia, monety, naboje oraz… szydło.
Przypomnijmy, że w maju 2020 roku podczas prac przy budowie pasażu, natrafiono na groby pochodzące z początku XIX wieku. Decyzją wojewódzkiego konserwatora zabytków prace budowlane zostały wstrzymane, by umożliwić przeprowadzenie badań archeologicznych. Uroczystość pochówku szczątków odbyła się 30 grudnia 2020 r. na Starym Cmentarzu przy ul. Ogrodowej.
– Szczątki ludzkie odkryliśmy na głębokości 1,5 m poniżej poziomu współczesnej ulicy. Odsłoniliśmy w sumie 16 grobów oraz luźno rozrzucone kości. Znalezisko zostało przekazane do badań w Instytucie Archeologii Uniwersytetu Łódzkiego. Szczątki ludzkie zostały niedawno pochowane na cmentarzu przy ulicy Ogrodowej. Podczas prac przy budowie pasażu znaleźliśmy również przedmioty, które mają już wartość historyczną i zabytkową. Znaleźliśmy bursztynową kolię, haftkę miedzianą, guziki, szklane butelki, pociski, łuski od nabojów, monety międzywojenne. Szukamy obecnie miejsca, gdzie znalezione przedmioty można by wyeksponować. Wierzę, że jest to materiał na piękną opowieść nie tylko o Łodzi, ale przede wszystkim o ludziach – mówi Agnieszka Kowalewska-Wójcik, dyrektor Zarządu Inwestycji Miejskich w Łodzi.
– Na podstawie odkrytych szczątków ludzkich, możemy na pewno stwierdzić, że byli to pierwsi mieszkańcy włókienniczej Łodzi. Najlepiej zachowane były szczątki kobiety złożonej w trumnie na wznak z prawą ręką ułożoną na piersiach i lewą ułożoną na brzuchu. Przy zmarłej znaleziono bursztynową kolię przy szyi, haftkę od ubrania oraz strzępy futrzanego kołnierza przy głowie. Naukowcy szacują, że kobieta zmarła w latach 1820-1840, a zatem szczątki te mają 200 lat. Znalezisko to niezwykły ślad historii – dodaje Justyna Karkus, antropolog.
Wykaz przedmiotów odkrytych na terenie budowy pasażu:
- kolia z bursztynowych paciorków;
- 5 plomb ołowianych;
- 5 pocisków i 1 fragment łuski miedzianej od naboju rewolwerowego;
- naboje do karabinu Mauser lub Mosin;
- 1 buteleczka – szkło jasnozielone, przezroczyste; odlewana; wys. 14 cm;
- 1 buteleczka apteczna, szkło białe, przezroczyste, napis: APTEKA K. WENDY WARSZAWA;
- 2 fragmenty dachówki ceramicznej zakładkowej z sygnaturą: T. RYCHŁOWSKI ST. D.Z. KOŁBIEL;
- sprzączka brązowa, owalna, jednodziałowa, 6,1×3,7 cm; sprzączka brązowa, prostokątna, dwudzielna, z kolcem;
- monety o nominale 2 grosze i 1 grosz, Rzeczpospolita Polska; brąz;
- mosiężny guzik, profil jednowarstwowy, płaski, niezdobiony, niesygnowany, uszko druciane;
- mosiężny kolczyk, forma kółka z taśmy ze szlifami;
- fajans; fragm. talerzyka; szkliwo białe; sygnat. VILLEROY & BOCH METTLACH (stempel z lat 1874 – 1909);
- drewniane szydło;
- fragmenty odzieży;
– To odkrycie tworzy historię naszego miasta, jego znaczenie dla mnie jako muzealnika jest niezwykłe. To właśnie tu w tym miejscu, pomiędzy ul. Legionów, a ul. Ogrodową był pierwszy w Łodzi cmentarz dwuwyznaniowy. Założono go w 1822 r. i składał się z części ewangelickiej oraz katolickiej. Pochowani na nim byli m.in. twórcy przemysłowej Łodzi. Odkrycie bardzo mnie cieszy, jest to na pewno materiał na wystawę, dlatego będziemy szczęśliwi jeśli znalezione przedmioty trafią do naszych zbiorów – dodaje Cezary Pawlak, kustosz Muzeum Miasta Łodzi.
Obecnie na budowie pasażu między ul. Ogrodową i ul. Legionów dobiegają końca prace związane z robotami ziemnymi oraz wykonaniem podbudowy zasadniczej. Prowadzone są też roboty brukarskie polegające na ustawiania krawężników i oporników. Równocześnie budowany jest kanału teletechniczny oraz infrastruktura elektrycznej potrzebnej do oświetlenia inwestycji.
Powstaje też ogrodzenie oraz prowadzone są prace dodatkowe związane z renowacją ściany posesji Legionów 25.
Przebicie między Manufakturą, a Teatrem Powszechnym będzie kosztować 3,82 mln zł. Inwestycja zostanie ukończona w II kwartale tego roku.
O nowym pasażu
Powstający pasaż będzie bezpiecznym i atrakcyjnym miejscem odpoczynku dla każdego. Znajdzie się tu zarówno przestrzeń dla matek z dziećmi, jak i dla seniorów. Wzdłuż pasażu pojawi się nowe oświetlenie parkowe, dekoracyjne oraz podświetlenie zieleni. Zasadzonych zostanie 13 drzew, 1277 krzewów i 1566 bylin.
Nowy pasaż poprowadzi z ul. Ogrodowej 20 obok kościoła św. Józefa, przez zielony skwer aż do ul. Legionów obok Teatru Powszechnego. Będzie miał też połączenie z ul. Gdańską 8 i znajdującą się tam nową biblioteką. Pasażem będzie można wygodnie dotrzeć do Manufaktury pieszo lub na rowerze.
(UMŁ)