Ministrowie obrony NATO zakończyli w piątek (16 czerwca 2023 r.) w Brukseli dwudniowe spotkania przygotowujące do lipcowego szczytu w Wilnie.
Sekretarz Generalny NATO Stoltenberg powiedział, że „siły ukraińskie zintensyfikowały działania na linii frontu i robią postępy – ale mają do czynienia z trudnym terenem, okopanymi wojskami rosyjskimi i zaciekłymi walkami”. W tym kontekście podkreślił, że kluczowe znaczenie ma zwiększenie wsparcia dla Ukrainy. Z zadowoleniem przyjął nowe zapowiedzi sojuszników, w tym inicjatywę Holandii i Danii dotyczącą rozpoczęcia szkolenia ukraińskich pilotów na myśliwcach F-16 oraz dostarczenia wraz z Wielką Brytanią i Stanami Zjednoczonymi pocisków obrony powietrznej krótkiego i średniego zasięgu.
Z zadowoleniem przyjął również fakt, że członkowie Sojuszu dokonali dotychczas wkładów i zobowiązań w wysokości 500 milionów euro na rzecz Kompleksowego Pakietu Pomocy NATO, dodając, że NATO pracuje nad wieloletnim pakietem ze znacznymi funduszami na Szczycie, a także pracuje nad ustanowieniem nowego – Rady Ukrainy, w ramach której Ukraina i sojusznicy będą konsultować się i decydować w kwestiach bezpieczeństwa na równych zasadach. „Naszą ambicją jest, aby pierwsze posiedzenie nowej Rady odbyło się w Wilnie z prezydentem Zełenskim” – powiedział.
Na szczycie w Wilnie sojusznicy podejmą również kroki w celu dalszego wzmocnienia odstraszania i obrony, w tym poprzez nowe plany regionalne. Stoltenberg podkreślił, że po raz pierwszy od czasów zimnej wojny sojusznicy „w pełni łączą planowanie naszej zbiorowej obrony z planowaniem naszych sił, zdolności oraz dowodzenia i kontroli” oraz że NATO będzie miało ponad 300 000 żołnierzy w wysokiej gotowości, wspierane przez znaczne zdolności powietrzne i morskie „do obrony każdego centymetra terytorium aliantów przed jakimkolwiek zagrożeniem”.
Ministrowie uzgodnili też nowy rotacyjny model obrony powietrznej i przeciwrakietowej; uzgodniono znaczne zwiększenie docelowych zdolności w zakresie amunicji decydującej o bitwie oraz dokonali przeglądu planu działania NATO w zakresie produkcji obronnej, obejmującego środki służące agregacji popytu, zwiększeniu zdolności oraz zwiększeniu interoperacyjności i wymienności. Stoltenberg powiedział, że oczekuje, że członkowie NATO podejmą bardziej ambitne zobowiązanie do inwestycji obronnych w Wilnie, przy czym 2% PKB na wydatki na obronę będzie stanowić dolną, a nie górną granicę.
Grupa NATO ds. Planowania Nuklearnego spotkała się również w celu omówienia nuklearnych aspektów obecnego środowiska bezpieczeństwa oraz trwającej adaptacji natowskiego odstraszania nuklearnego.
Inne tematy, które zostały poruszone to opracowanie nowego planu działania w zakresie produkcji obronnej; zatwierdzenie nowych docelowych zdolności dla amunicji decydującej o bitwie oraz utworzenie Morskiego Centrum Bezpieczeństwa Krytycznej Infrastruktury Podmorskiej NATO.
Czterech kolejnych członków Sojuszu dołącza do Wielonarodowej Inicjatywy Magazynowania Amunicji NATO
Bułgaria, Dania, Niemcy i Luksemburg dołączyły do wielonarodowej inicjatywy magazynowania amunicji NATO (MAWI). MAWI odgrywa kluczową rolę w umożliwianiu wstępnego rozmieszczenia odpowiednich zapasów amunicji w celu wsparcia wielonarodowych grup bojowych NATO na wschodniej flance Sojuszu.
W odpowiedzi na rosyjską inwazję na pełną skalę na Ukrainę w lutym 2022 r. sojusznicy postanowili wzmocnić cztery istniejące wielonarodowe grupy bojowe we wschodniej części Sojuszu i dodać cztery kolejne. Sojusznicy pracują również nad rozmieszczeniem większej ilości broni i sprzętu, aby pozostać przygotowanymi na wszelkie potencjalne zagrożenia.
„Wzmocnienie postawy odstraszania i obrony NATO będzie możliwe tylko wtedy, gdy nasze wojska otrzymają odpowiednie wsparcie i zaopatrzenie. W ubiegłym roku wszystkim nam brutalnie przypominano o znaczeniu dostaw amunicji dla naszych sił zbrojnych. Inicjatywa Wielonarodowego Magazynowania Amunicji – w skrócie MAWI – została dokładnie zaprojektowana, aby zapewnić naszym żołnierzom dostęp do odpowiednich ilości amunicji we właściwych miejscach” – powiedział zastępca sekretarza generalnego Mircea Geoană, witając czterech nowych uczestników inicjatywy .
W ten sposób lista uczestników MAWI obejmuje 23 członków Sojuszu wraz z zaproszoną Szwecją oraz Agencją Wsparcia i Zamówień NATO.
Sekretarz Generalny NATO: musimy zapewnić Ukrainie możliwość obrony teraz i w przyszłości
Otwierając w czwartek (15 czerwca 2023 r.) posiedzenie Komisji NATO-Ukraina, sekretarz generalny Jens Stoltenberg powiedział, że sojusznicy muszą nadal zwiększać dostawy sprzętu wojskowego na Ukrainę walczącą o odzyskanie terytorium od rosyjskich sił okupacyjnych. Do ministrów obrony NATO dołączyli ich ukraiński odpowiednik Oleksii Reznikov, a także szwedzki minister obrony Pål Jonson i wysoki przedstawiciel UE Josep Borrell.
Komisja odniosła się do dalszych kroków, jakie należy podjąć na szczycie wileńskim w celu wsparcia Ukrainy, „w tym wieloletniego pakietu wsparcia ze znacznymi funduszami”, aby zapewnić, że „Ukraina może się bronić teraz iw przyszłości”, powiedział Stoltenberg. Odnosząc się do aspiracji Ukrainy do członkostwa, Sekretarz Generalny potwierdził, że „przyszłość Ukrainy leży w rodzinie euroatlantyckiej” oraz że „wszyscy członkowie Sojuszu zgadzają się, że zostanie ona członkiem Sojuszu”.
Stoltenberg pochwalił „odwagę, waleczność i umiejętności ukraińskich żołnierzy” podczas kontrofensywy, dodając, że ich zdobycze pokazują, że wsparcie aliantów „rzeczywiście robi różnicę na polu bitwy”